Қанжасау. Адамның жасына байланысты гистологиясы

1.

Қарағанды Мемлекеттік Медицина Университеті
Гистология кафедрасы
СӨЖ
Тақырыбы: “Қанжасау. Адамның жасына
байланысты гистологиясы”
Орындаған: Әбдіпатта А.О.
3040 ЖМФ
Тексерген: Көшербаев С.А.
Қарағанды 2016 жыл

2. Мазмұны:

І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
1. Қанның тін ретінде дамуы;
2. Постэмбриональдік гемопоэз және иммунопоэзқанның физиологиялық қалпына келуі;
3. Қанның дің,жартылай дің,бластты және пісіп
жетілген жасушалары;
4. Миелоидты және лимфоидты тіндердің сипаттамасы және
гомоэтикалық жасушалар үшін қоршаған ортаның маңызы;
5. Гемопоэз және иммунопоэз реттелуі;
ІІІ. Қорытынды
ІV. Пайдаланылған әдебиеттер

3. Кіріспе

Қан жасушалары түзілетін жүйеге – ағзадағы қан
жүйесінің гомеостазын (тұрақтылығын) сақтап, иммунды
қорғаныс қызметін атқаратын мүшелердің жиынтығы
жатады. Қан жасушалары түзілетін мүшелер екі топқа:
орталық және шеткі болып бөлінеді. Қан жасайтын
мүшелердің қызметтері сан-алуан болғанымен, олардың
құрылыс ерекшеліктері бірдей, бір-біріне ұқсас болып
келеді. Бұл мүшелердегі ұқсастық оларды біріктіріп,
негізін түзетін ретикулинді дәнекер тіні болып
табылады.

4. Қанның тін ретінде дамуы Қанның дамуын қан немесе гемопоэз деп атайды.

5.

6.

7.

8.

9. Қанның дің,жартылай дің,бластты және пісіп жетілген жасушалары

Дің жасушалары тірі организмдегі арнайы жасушалардың
иерархиясы.Әрқайсысы уақыт өте дифференцияға ұшырауға
қабілетті.Дің клеткасына ассиметриалық бөлінуі тән.Дің
жасушаларының иерархиясының түбірі тотипотентті
зигота.Морфология жағынан кіші лимфоцитке сәйкес келеді,
полипотентті болып табылады, қанның әртүрлі формалы элементіне
дифференциялауға қабілетті.
Жартылай дің полипотентті шектелген жасушалар.Кіші лимфоцит
морфологиясын иемденген.Әрқайсысы тек қана миелоидты немесе
лимфоидты жасуша клонын береді.
Бластты жасушалар мөлшері бойынша үлкен,құрылысы: эухроматинді
ядросы (2-3 ядрошығымен) бар, цитоплазмасы базофильді болып келген.
Кейбір пісіп жетілген жасушалар перефириялық қанға түсуі
мүмкін(мысылы:ретикулоциттер, жас және таяқшаядролы
гранулоциттер)

10.

Адамның эмбриональді дің жасушалары

11.

Дің жасушаларының иерархиясы

12.

Миелоидты және лимфоидты тіндердің
сипаттамасы және гемоэтикалық жасушалар
үшін қоршаған ортаның маңызы
Миелоидты тін грек тілінен myelos-қызыл сүйек кемігі және eidos-түр
Қан жасаушы тін дегенді білдіреді.Қан жасаушы орган-қызыл сүйек
кемігі.Оларға жалпы бір фукцияға бірігетін, ретикулярлы стромалық және
гемопоэтикалық элементтер тән. Арнайы Т және В зоналарда Т және Влимфоциттер мен плазмоциттердің дифференцировкасы өтуі
үшін,лимфатикалық түйіндер мен көкбауырда арнайы ретикулярлы жасушалар
микроқоршауды жасайды.
1970ж Иоффи және Куртис лимфатикалық және қанжасаушы жүйені бір
лимфомиелоидты комплекске біріктірді.Оған кіреді: сүйектің қызыл
кемігі,тимус,көкбауыр және лимфатикалық түйін.Лиммфатикалық жүйенің
функциональді жасушаларына-лимфоциттер,макрофагтар
жатады.Лимфатикалық органдарды біріншілік немесе екіншілік органдарға
жатқызамыз.Біріншілікке-қызыл сүйек кемігі және тимус жатады.Біріншілік
лимфоидты органдарда лимфоциттер дамиды.

13.

Сүйектің қызыл кемігі

14.

15. Қорытынды

Адам ағзасындағы ең маңызды сұйық орта және
ағза үшін қызметі ерекше қан болып табылады.
Организмнің қан тармырларының ішінде
болатындықтан бұл сұйық тіннің құрамында қан
плазмасы мен қанның формальды элоементтері
эритроциттер, лейкоциттер, тромбоциттер болады.
Жалпы қан адам ағзасының 5 – 9 % құрайды.

16.

Қолданылған әдебиеттер:
1.“Цитология и общая гистология”.
Петербург,2000г/
В.Л.Быков/Санк-
2.“Цитология. Эмбриология және гистология”.
Ж.О.Аяпова.Алматы-2007
3.“Гистология”. Под редак. .И.Афанасьева,
Н.А.Юриной