Қант диабеті кезіндегі лабораториялық зерттеулер

1. Қант диабеті кезіндегі лабораториялық зерттеулер .

Семей мемлекеттік медицина университеті
Иммунология және клиникалық лаборатория
кафедрасы
Дайындаған : Курмашева Жанагуль.
604 топ Терапия .
Тексерген : Ибраева М .А
Семей 2013 жыл

2.

3. Қант диабеті

Қант диабеті– инсулиннің жеткіліксіз түзілуіне немесе
жеткіліксіз әсеріне байланысты барлық зат алмасу түрінің
бұзылысына,
әсіресе
көмірсу
алмасуына,
қантамырларының зақымдануына (ангиопатия), жүйке
жүйесінің бұзылысына (нейропатия), сонымен қатар басқа
да жүйелер мен ағзалардың бұзылысына әкелетін,
созылмалы гипергликемия синдромымен сипатталатын –
полиэтиологиялық ауру.

4.

5. Қант диабетінің түрлері :

1.
2.
3.
Инсулинге-тәуелді қант диабеті (тип I) - инсулинді бөліп
шығаратын панкреатикалық жасушалардың аутоиммунды
бұзылыстарының нәтижесінде созылмалы инсулин
жетіспеушілігі дамиды. Гликемияны болдырмай
,науқастардың өмірін бақылап отыру үшін инсулин енгізу
қажет.
Инсулинге тәуелсіз қант диабеті(тип II). Бұл топтағы
науқастарда - жасушалардың қызметі толық бұзылмаған ,
тек стрессті ситуация кезінде эндогенді инсулиннің мөлшері
жеткіліксіз болады. Бұндай жағдайда экзогенді инсулин
енгізуге тура келеді.
Екіншілік қант диабеті диагнозын гипергликемия басқа
аурулардың нәтижесінде дамығанда қойылады. (панкреатит,
панкренекроз, дәрілік және токсикалық әсерлерден және т.б).

6.

7. КЛАССИФИКАЦИЯ (ВОЗ, 1999).

Инсулинге тәуелді қант диабеті
( I типті қант диабеті )
Инсулинге тәуелсіз қант диабеті
(II типті қант диабеті)
Қант диабетінің басқа түрлері.
Жүктілік кезіндегі қант диабеті

8. Клиникасы

Қант диабетінің симптомдары:
«Үлкен »
ГИПЕРГЛИКЕМИЯ
ПОЛИДИПСИЯ
ПОЛИФАГИЯ
ПОЛИУРИЯ

9. Клиникасы :

Симптом
ҚД I тип
ҚД II тип
Полиурия және шөлдеу
+++
+
Днене салмағының төмендеуі
++++
─
Әлсіздік және шаршағыштық
+++
+
Қышу, вагинит
+
++
Көру бұзылыстары
+
++
Түнгі энурез
++
─
Перифериялық полинейропатия
+
+++
Эректильді дисфункция
+
++

10.

11. Диагностика критерилары (Американская диабетологическая ассоциация, 2004 )

Аш қарында қан плазмасындағы глюкоза мөлшері
≥ 7,0 ммоль/л.
Қант диабетінің клиникалық көріністері ,
Қан плазмасындағы глюкоза мөлшерін кездейсоқ
тексергенде бір күн бойы ≥ 11,1 ммоль/л ге тең.
Қан плазмасындағы глюкоза мөлшері глюкоза
қабылдағаннан кейін 2 сағаттан соң ≥ 11,1 ммоль/л.

12. КРИТЕРИИ ДИАГНОСТИКИ (Американская диабетологическая ассоциация, 2004 )

Глюкозаға толеранттылық бұзылуы
Аш қарында қан плазмасындағы глюкоза
концентрациясы= 6,1-7,0 ммоль/л – гликемия
бұзылысы.
Пероральдық жүктеме тесттан кейін қан плазмасындағы
глюкоза концентрациясы (75 г.) = 7,8-11,1 ммоль/л

13. Глюкоза толеранттылық тест

Бағалау нәтижесі
Капиллияр қандағы
глюкоза (ммоль/л)
Ашқарында .
Капиллияр қандағы
глюкоза (ммоль/л)
Глюкоза қабылдағаннан
соң 2 сағ соң.
Норма
<5,5
<7,8
Глюкозаға
толераттылықтың
бұзылуы
<6,1
7,8-11,1
Қант диабеті
<6,1
>11,1

14. Инсулин

23 января 1922
Клиникада инсулинді алғаш рет
қолдану
(Ф. БАНТИНГ, Ч. БЕСТ,
Д. Маклеод)

15. ҚД аурыатын науқастарда интенсивті терапияны қажет ететін жедел ес бұзылыстары.

1. ДИАБЕТИКАЛЫҚ КЕТОАЦИДОЗ
2. КЕТОНЕМИЯЛЫҚ ЕМЕС ГИПЕРГЛИКЕМИЯЛЫҚ
ГИПЕРОСМОЛЯРЛЫҚ КОМА
3. ЛАКТАТ-АЦИДОЗ
4. ЕМДІК АСҚЫНУ РЕТІНДЕ ОЖЖ АЦИДОЗЫ
5. ЕМДІК АСҚЫНУ РЕТІНДЕ БАС МИЫНЫҢ ІСІНУІ
6. ГИПОНАТРИЕМИЯ (АДГ РЕТСІЗ БӨЛІНУІ)
7. ТШҚҰ
8. ГИПОФОСФАТЕМИЯ
9. ГИПОГЛИКЕМИЯ
10. УРЕМИЯ-ГИПЕРТОНИКАЛЫҚ ЭНЦЕФАЛОПАТИЯ
11. БАС МИЫ ИНФАРКТЫ
12. АРТЕРИАЛДЫ ГИПОТЕНЗИЯ

16. 1) ДИАБЕТИКАЛЫҚ КЕТОАЦИДОЗ

Диабетикалық кетоацидоз – гипергликемия,
гиперкетонемия, жүйелі ацидоз, жедел су –
электролиттер алмауының бұзылуымен көрінетін
клинико-биохимиялық синдром.

17. Энергетикалық алмасу және кетогенез

18. Патогенез диабетического кетоацидоза

19. Диабетикалық кетоацидоз этиологиясы :

І типті қант диабетінің ДКА түрінде
манифестациясы.
І типті қант диабеті кезінде инсулинотерапияны
тоқтату.
Инсулин қабылдау режимінің бұзылуы.
Стресс, инфекция, хирургиялық араласулар жедел
соматикалық ауырулар.

20. Клиникасы :

-Дегидратация симптомдары
-Метаболикалық ацидоза симптомдары
-Қанайналым жетіспеушілік синдромдары
-Асқазан-ішек синдромы
-Гипергликемия
-Гиперкетонемия, кетонурия

21. Сатылары :

I саты Кетоз
II саты Прекома
III саты Кома
Клиника
Жүрек айну, құсу, іште
ауырсыну,
дегидратация
симптомдары,)
жақтарында,
иектерінде
диабетикалық қызару
(рубеоз, аузынан
ацетон иісі шығады.
Дегидратация
Кома. Олиго- анурия .Құсу
симптомдарының
тоқтап гемодинамикалық
күшеюі, Куссмауль
бұзылыстар дамиды. АҚҚ
тынысы . Айқын
төмендеп,
абдоминальды синдром,
микроциркульяция
перитонеальды
бұзылыстары байқалады.
симптом боуы мүмкін,
көп ретті құсу.
Қандағы
глюкоза
> 11 ммоль/л
> 20 ммоль/л
> 30 ммоль/л
РН
7,3 төмендеген
7,3-7,1
<7,1
BE
10 дейін
>-10
>-20

22. Диабетикалық кетоацидоз классификациясы (лабораториялық ерекшеліктеріне байланысты)

Көрсеткіш
Орташа ДКА
Аздаған ДКА
Ауыр ДКА
Қан
сарысуындағы
глюкоза
11-27,5
ммоль/л
27,5-44 ммоль/л
> 44
ммоль/л
Зәрдегі кетон
Аз/
аздаған
Аздаған/
көп
Көп
Қан
сарысуының
рН
>7,15
7,15-7,1
<7,1

23. Диагносткалық критерилері :

Қандағы глюкоза концентрациясы 20 ммоль/л немесе
жоғары.
Қан рН 7.30 дан төмен , ауыр диабетикалық кетоацидоз
кезінде 7,0 ден төмен .
Бикарбонат концентрациясы (НСОЗ) 15 ммоль/л төмен.
Анионды аралық жоғарылайды.
Сарысуда кетон 2:1 қатынасында оң болады, әсіресе
нитропруссидпен .

24. Кетоацидотикалық команың лабораторлы көрсеткіштері :

Көрскткіштері
:
КЕТОЗ
Кетоацидоз
Прекома
Эпизодт
ы
Жеңіл
дәреже
Ауыр
дәреже
Кетонурия
+/-
От +
До ++
От++
До++
От+++
До++++
++++
Кетонемия
ммоль/л
До 0,1
0,1-0,2
0,3-0,55
0,55 жоғары
1,25 жоғары
Плазмадағы
бикарбонат
иондарының
концентрациясы
қалыпты
қалыпты
қалыпты
Немес
төмен
төмен
төмен
Капиллияр
қандағы РН
қалыпты
(7,35)
қалыпты
қалыпты
қалыпты
немесе
7,35-7,32
7,32 төмен

25. 2) КЕТОАЦИДОТИКАЛЫҚ ЕМЕС ГИПЕРГЛИКЕМИЯЛЫҚ КОМА

Негізгі белгілері:
Жедел айқын гипергликемия
Қан плазмасының гиперосмолярлығы
Жедел айқын дегидратация
Тек ІІ типті қант диабетіне тән

26.

ЭТИОЛОГИЯ:
ІІ типті қант диабетінің асқынуы
Диагносткаланбаған ІІ типті қант диабеті
Икемдеуші факторлар:
Инфекциялар
Қосымша соматикалық аурулар
Тиазидті диуретиктер қабылдау

27. Гиперосмолярлы кома патогенезі

Контринсулярлы
гормон көбеюі
Салыстырмалы инсулин
жетіспеуі
( его достаточно
для ингибирования липолиза!)
ГИПЕРГЛЮКОНЕОГЕНЕЗ
Тіндердің глюкозаны
утилизациялауының жедел төмендеуі.
ГИПЕРГЛИКЕМИЯ, плазма гиперосмолярлығы,
гиповолемия, клеткалық дегидратация

28. ГИПЕРОСМОЛЯРЛЫҚ КОМА ДИАГНОСТИКАСЫ

ІІ типті қант диабетінің болуы
Гипергликемияның жоғары болуы
Қан плазмасының гиперосмолярлығы > 320
мосм/кг
Айқын дегидратация

29. ГОК және ДКА

Белгілері
ДКА
ГОК
Инсулина мөлшері
Өте төменнен
0 ге дейін
Төмен
Гликемия мөлшері
+++
+++++
Ацидоз
++++
─
Кетон мөлшері
++++
─
Дегидратация
++
++++
Липолитикалық
гормон мөлшері
++
+

30. Гиперосмолярлық команың лабораториялық көрсеткіштері:

Лактат
Гипоперфузия және шок кезінде жоғарылауы
мүмкін
Кетон денелері
Аздап жоғарылаған
МВ-КФК, КФК
Миолиз нәтижесі ретінде мөлшері көбейеді
Қан ұйығыштығы
Қан ұйығыштығы гиперфузия салдарынан
жоғарылайды, ТШҚҰ синдромыв дамиды.
Гематокрит
Гемоконцентрация нәтижесінде жоғарылайды.

31. 3) ЛАКТАТ-АЦИДОЗ

Негізгі белгілері :
Қан
плазмасында лактат
концентрациясының жоғарылауы
Жүйелі
метаболикалық ацидоз

32. Этиология

Әр
түрлі генездегі шок
Табиғи газбен улану
Бүйрек және бауыр жетіспеушілігі
Бигуанидтермен улану
Салицлаттармен улану
Қант диабеті

33. Қант диабеті кезіндегі лактат-ацидоз патогенезі

Инсулин жетіспеушілігі
ПДГ
ПВК
Ацетил-КоА
ЛАКТАТ
АЦИДОЗ

34. Лактат-ацидоз клиникасы

Бірнеше сағатта дамиды .
Прекоматозды кезеңде науқасты бұлшық ет
ауырсынуы, әлсіздік, жүрек айну, құсу,
ішінде ауырсыну мазалайды.
Кусмауль тынысы, ацетон иісі болмайды.
Жедел қанайналым жетіспеушілігі белгілері
көрінеді.(дене температурасының
төмендеуі , тахикардия, гипотония,
олигоанурия).

35. 4) ГИПОГЛИКЕМИЯ

Гипогликемия – қандағы глюкоза мөлшерінің 2,75
ммоль/л ден төмендеуі.
Этиологиясы:
Инсулинотерапияны дұрыс жүргізбеу
Ауыр физикалық жүктеме
Кумуляция ГСП
Диета бұзылыстары.

36. Гипогликемия патогенезі :

ГИПОГЛИКЕМИЯ
ОЖЖ құрылымдарының
энергетикалық ашығуы
Ми қыртысы нейрондарының зақымдануы
КОМА

37. Клиникасы

Жедел басталу
Ашығу сезімі
Бет парестезиялары (ерін, тіл, иек жансыздануы)
Диплопия.
ПРОФУЗДЫ ТЕРЛЕУ
Бұлшық ет тонуысының төмендеуі
Талма
Есін жоғалту