Каспий аймағындағы төтенше жағдайларға жер-үсті ғарыштық мониторинг жасау және төгілген жерлердің көлемі

1. Қ.И.СӘТБАЕВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ТЕХНИКАЛЫҚ ЗЕРТТЕУ УНИВЕРСИТЕТІ Сәулет және құрылыс институты Тіршілік қауіпсіздігі және

еңбек қорғау кафедрасы
№8 практикалық жұмыс
Тақырыбы: Каспий аймағындағы төтенше
жағдайларға жер-үсті ғарыштық мониторинг
жасау және төгілген жерлердің көлемі
Орындаған:Әуесхан Е.А
Тексерген:Тукенова К.Т
2016ж

2. Жоспары:

• Радиолокация. Ғарыштық
радиолокация

3. Радиолокация Радиотолқындар арқылы объектіні тауып, оған дейінгі қашықтықты және оның кеңістіктегі орнын, қозғалыс жылдамдығын

анықтау радиолокация деп аталады.
Радиолокация негізіне радиотолқындардың өткізгіш
денелерден шағылуы алынған. Ол радиотолқындар
шағылатын обьектілердің сызықтық өлшемдері
толкындардың ұзындығынан артық болғанда айқын
байқалады.

4. Ғарыштық радиолокация

Ғарыштық радиолокациялық жүйе жерді
қашықтықтан бақылау қолданбалы ақпараттық
технологиялар саласында өзінің жоғары тиімділігін
көрсетті. Осы жүйенің атқаратын қызметтеріне
теңіз қазба байлықтары, кеме шаруашылығы,
теңіздегі мұздың жай-күйінің мониторингі, су
бетінің мұнаймен ластануына мониторинг жасау
кіреді. Алғашқы апертуралық синтездейтін
радиолокатор жүйелері (ERS, Radarsat-1) мұнай
төгілген жерлердің және солтүстік теңіздегі
мұздың мөлшерін мониторингтеу үшін құрылған.

5.

6.

Суға төгілген мұнайдың
мониторигін жасау үшін радарлық
түсірілім тиімді және белсенді
қолданылады. Радиосигнал кезкелген ауа райында, соның ішінде
бұлтты күндері де таралады.
Мұнай қабықшасының су бетіндегі
кішкентай толқындарға әсері судың
бет жағын тегістеу кезінде
радарлық сингалға қайтармалы
толық шағылысу түсіреді,
нәтижесінде радарлық кескінде
қара дақтардың пайда болуы
байқалады.
Дегенмен қара дақтар ғарыштық
түсірілім суреттерінде жергілікті
жерлердегі желдер,теңіз ағыстары,
теңіз балдырларының
жинақталуын зерттеу кезінде түсуі
мүмкін

7.

Нейрондық қашықтықтан
бақылау жүйесі
мәліметтерін өңдеу
процесінде қолданылады
ол бұрынғы
статистикалық
мәліметтермен
салыстырғанда жоғарғы
дәлдікке қол жеткізеді.
Нейрондық жүйенің
қабілеттілігі эталондарда
келтірілген мұнай төгілген
жерлерді анықтауда
мысалы, су ауытқуынан
табылған жоғары
дәлдікпен мұнайдың шығу
тегін анықтауға жағдай
туғызады.
SAR
бейнесі
Мұнайды
ң дағын
анықтау
Алдын
ала өңдеу
Нейрон желiсiн
топологияның
инициализация
сы
Нейронның
қосымшасы
Таразының
инициализа
циясы
Желiге
үйретуi
Қорытын
ды бейне
Дәлдiкпе
н есептеу

8.

Жалпы
радиолокациялық
мониторинг
технологиясы
солтүстік-шығыс
Каспийдің шельфтік
аймағы мен
акваториясында мұнай
төгілген жердің
таралуын моделдеу
процестері үшін
қолданылады.

9.

Мұнай төгілген жерді
белгілеу картасы
модельдеу

10.

Қазақстанда жауапты
құрылыстар деформациясының
автоматтандырылған мониторинг
жүйесі енгізілуде
МЕНШІКТІ АҚПАРАТ – «Қазақстан
Ғарыш Сапары» ҰК» АҚ табысты
іске асыратын жобалардың бірі –
жоғарыдәлдікті жерсеріктік
навигация жүйесінің (ЖЖНЖ)
жерүсті инфрақұрылымын құру.

11. 1. Автоматтандырылған ғарыштық мониторингі. 2. Нейрондық жүйенің генерация схемасы. 3. Радиолокациондық ғарыштық жүйенің соңғы

Бақылау сұрақтары:
1. Автоматтандырылған ғарыштық мониторингі.
2. Нейрондық жүйенің генерация схемасы.
3. Радиолокациондық ғарыштық жүйенің соңғы үлгілері.

12.

1. Ғарыштық радиолокациялық жүйе жерді
қашықтықтан бақылау қолданбалы ақпараттық
технологиялар саласында өзінің жоғары тиімділігін
көрсетті
2. Нейрондық жүйенің технологиялық генерация
схемасы мұнай дағын анықтауда MLP (Multilayer
Perceptron) көп деңгейлі жүйелер байланысын
қолдануды ұсынады.
3. Радиолокациондық ғарыштық жүйенің соңғы
үлгілерінің (Terra SAR-X, CosmoSkyMed) кеңістіктік
рұқсаты 1метрге жетті, кең көлемде қолданылатын
Landsat, IRS және Spot ғарыштық жүйенің оперативті
жүйелері техногендік және табиғи жағдайлардың
комплексіне мониторинг жасауды жоғары тиімділікпен
анықтайды.