Жиі ауыратын балалар тобы

1.

Жиі ауыратын
балалар тобы

2. БАЛАЛАРДЫ ЖАБ ТОБЫНА ЖАТҚЫЗУ КРИТЕРИЛЕРІ(В.Ю.Альбицкий, А.А.Баранов, 1986)

БАЛАНЫҢ ЖАСЫ
ЖРА
жылына)
1 жастағы балалар
4 және одан көп
3 жасқа дейінгі балалар
6 және одан көп
4-5 жастағы балалар
5 және одан көп
5 жастан
асқан балаларЖАБ
БАЛАЛАРДЫ
жиілігі(эпизодтар
4 және одан
көп
ТОБЫНА
ЖАТҚЫЗУ
КРИТЕРИЛЕРІ(В.Ю.Альбицкий,
А.А.Баранов, 1986)

3. Жас критерилерін анықтап, бекіткен

0-ден 1 жасқа дейін – жылына 4 және одан
көп жіті аурулар
1-ден 3-ке дейін – жылына 6 және одан
көп
3-тен 4-ке дейін - жылына 5 және одан
көп
4-тен 5-ке дейін - жылына 4 және одан
көп
6 жастан кейін - жылына 3 және одан
көп

4. ЖИІ ЖӘНЕ ҰЗАҚ АУРУЛАРДЫҢ ЭКЗОГЕНДІ ҚАУІП ФАКТОРЛАРЫ

1.ЖРА қоздырғыштарының жоғары
контагиоздығы.
2.Халықтың санитарлық мәдениетінің
төмендігі.
3. Материалдық және әлеуметтік – тұрмыс
жағдайының төмен деңгейі.
4.Балалардың мектепке дейінгі мекемеге ерте
жастан баруы.
5.Қоршаған ортаның экологиялық
бұзылысы.
6.Иммунды жүйеге ятрогенді әсер ету.

5. ЖИІ ЖӘНЕ ҰЗАҚ АУРУЛАРДЫҢ ЭНДОГЕНДІ ҚАУІП ФАКТОРЛАРЫ

1. Баланың анте-немесе постнатальді дамуындағы
қолайсыздықтар (шала туу, морфофункционалды
дамымау, гипотрофия, анемия, рахит, ерте
жасанды тамақтандыру).
2. Орталық жүйке жүйесінің жағдайы.
3. Әр түрлі диатездер.
4. Иммунтапшылық жағдай.
5. Генетикалық детерминделген энзимопатия
немесе транзиторлы ферментті жетіспеушілік.
6. Аллергия.
7. Шырышты қабат, тері, ішек-қарын жолы,
бронхөкпе жүйесі және басқа да дисбактериоздар.
8. Ауыз-мұрын қуысының созылмалы
инфекциялық ошақтары.

6. ЛАБОРАТОРИЯЛЫҚ ЖӘНЕ БАСҚА ДИАГНОСТИКАЛЫҚ ЗЕРТТЕУЛЕР

ЖҚА ( жалпы қан анализі) – жылына 2 рет ЖҚА ( жалпы зәр анализі)–жылына 2 рет
- Дәреттегі құрт жұмыртқасы–жылына 2 рет
- Басқа тексерулер ( ЭКГ, кеуде
клеткасының
рентгенограммасы мен
рентгенографиясы,
дисбактериоз және т.б.) – көрсеткіш
бойынша.

7. ЖАБ тобын анықтау критерилері

Медико-биологиялық факторлар бойынша:
Жүктілік кезіндегі анасының жиі ЖРВИ және
баспамен ауыруы
Жүктілік кезінде антибиотиктермен емдеу
Жүктілік токсикозы
Түсік болу қаупі
Мезгілінен бұрын босану
Сәбидің ден салмағы < 2500 г
Сәбидің тұншығуы немесе туған кезде
жарақаттануы
Бала 1 жасқа дейін жиі ауырған
Отбасы мүшелері ЖРВИ-мен жиі ауырады
Отбасы мүшелерінде ЛОР органдарының
созылмалы аурулары бар.

8. Әлеуметтік факторлар бойынша:

Жасанды тамақтандыру
Шынықтырудың жоқтығы
Серуендеудің тұрақсыздығы
Серуен ұзақтығының 2 сағаттан аз болуы
Күндізгі ұйқының болмауы
Серуен кезінде белсенді қимылдың аздығы
Таңертеңгі жаттығуды жасамау.

9. ЖАБ СИПАТТАМАСЫ БҰЛ БАЛАЛАРДА БОЛАДЫ:

1. Мұрын-жұтқыншақтың созылмалы
инфекция ошақтары
2. ІҚЖ-ның созылмалы аурулары
(гастриттер, колиттер, энтериттер,
холесциститтер, ферментопатия,
дискинезия, дисбактериоздар)
3. Анамнезі мен статусында аллергияға
бейімділік (ЭКД, аллергиялық дерматит,
экзема, нейродермит)
4. Зәр шығару жолдарының инфекциялары
(РН ортасын өзгертеді)
5. Иммунды статус ерекшеліктері (Тлимфоциттер, Т-хелперлер, Т-супресорлар,
секреторлы IgA төмендеуі).

10. ЕМХАНАДАҒЫ ДИСПАНСЕРИЗАЦИЯ

Участкелік дәрігердің қарауы:
егер бала 1 жасқа дейін болса – айына 2-3 рет
егер бала 1 жастан асса – тоқсан сайын
2. ЛОР дәрігер қарауы - жылына 2 рет және
одан көп
3. Стоматолог дәрігер – жылына 1-2 рет және
одан көп
4. ЛФК дәрігері – жылына 1 рет
5. Физиотерапевт дәрігер – жылына 2 рет
6. Басқа мамандар – көрсеткіші бойынша
(невропатолог, аллерголог)

11. ДИСПАНСЕРИЗАЦИЯ ТИІМДІЛІГІН БАҒАЛАУДЫҢ 4 ӘДІСІ

1 Топ – бала ЖАБ тобынан эпизодты
ауыратындарға өтті (сауығу)
2 Топ – бала сирек ауырады бірақ саны бойынша
ЖАБ тобында қалады (жақсару)
3 Топ – бұрынғыдай жиі ауырады (өзгеріссіз)
4 Топ – бұрынғыдан да жиі ауырады (нашарлау)

12.

ЖІТІ АУРУШАҢДЫҚ ИНДЕКСІ
ЖАИ = жіті аурулар саны
баланың айлық жасы
ИНФЕКЦИЯЛЫҚ ИНДЕКС (ИИ)
ИИ = жыл бойы ЖРА-дың барлық саны
баланың жасы (жылдар)

13.

Есептен шығару – жиі аурулар 2 жыл бойы
болмағанда
Критерилері:
1. Жіті аурулардың 3-ке дейін және одан да азаюы
2. Өсу мен салмақтың жас динамикасынан сәйкестігі
3. Организмнің функционалдық жағдайы
көрсеткіштерінің тұрақты қалыпқа келуі
(PS, ЧД, Нв, мінез-құлқы, ұйқысы, тәбеті, дене қызуы,
көңіл-күйінің жақсаруы, шағым болмауы, келесі жіті
аурудан соң субфебрилитет)
4. ЖРВИ-дан кейінгі асқынудың болмауы
5. Жіті аурулар ағымы ұзақтығының төмендеуі.

14.

ДИСПАНСЕРИЗАЦИЯ ТИІМДІЛІГІ:
1. Сауықтыру нәтижелілігі
ПЭО = сауыққан ЖАД есептен шығару
сауықтырылған ЖАБ жалпы саны
2. ЖАБ диспансеризациямен қамту
жыл соңында «Д» есепте тұрған ЖАБ саны
ЖАБ саны
х 100
х 100
3. Сауықтырылған ЖАБ санының көрсеткіші
Сауықтырылған ЖАБ саны
х 100
жыл басында есепте тұрған +жаңадан есепке алынған ЖАБ саны
4. Санаториялық ем алған ЖАБ санының көрсеткіші
Санаториялық ем алған ЖАБ саны
х 100
жыл басында есепте тұрған +жаңадан есепке алынған ЖАБ саны

15. ЖАБ КЕЗДЕСЕТІН СОЗЫЛМАЛЫ АУРУЛАР:

ДЖВП
90,3 %
ЛОР органдарының қабыну аурулары
95,5 %
ВДП аллергиялық аурулары
95,5 %
Гастродуодениттер
92,2 %
Зәр шығару жүйесінің аурулары 35,6 %
Жүрек-қантамыр жүйесінің функционалдық бұзылыстары
89,9 %
Анемия
32,2 %
Тері аурулары
74,4 %
Реактивті панкреатит
48,1 %
Созылмалы және жіті холесцистит 22,2 %
Респираторлық аллергоздар
33,3 %
Жүйке жүйесінің функционалдық бұзылыстары
80,1 %

16.

ЖАБ МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ МЕКЕМЕДЕ САУЫҚТЫРУ ШАРАЛАР
ЯСЛИ – БАҚША
2 -4 ЖАСТАҒЫ ЖАБ ҮШІН
САУЫҚТЫРУ ТОБЫН ҚҰРУ
БАЛАЛАРДЫ САУЫҚТЫРУ
ТОБЫНА ТАҢДАП АЛУ
ФИЗИОТЕРАПЕВТІК
КАБИНЕТ ҰЙЫМДАСТЫРУ
МЕДБИКЕНІ ФИЗИОТЕРАПЕВТІК
АППАРАТТАРДА ЖҰМЫС
ІСТЕУГЕ ҮЙРЕТУ
ҚОСЫМША ҚЫЗМЕТКЕР
ЖӘНЕ ТАМАҚТАНУҒА
ЖӘРДЕМАҚЫ БӨЛУ
ЖАБ САУЫҚТЫРУДЫҢ ЖЕКЕ
ЖОСПАРЫН ЖАСАУ
КАДРЛАРДЫҢ БІЛІКТІЛІГІН
АРТТЫРУ
ЖАБ САУЫҚТЫРУ ТИІМДІЛІГІН
БАҒАЛАУ

17.

Жиі ауыратын балаларды
сауықтыру
Шаралар:
1.Педиатр қарау, ЛОР, стоматолог, көрсеткіш
бойынша – аллерголог.
2.Лабораторлы зерттеу – жалпы қан анализі, зәр,
гельминт жұмыртқаларына қал тексеру(т.б.
көрсеткіш бойынша)
3.Күз, қыс және көктемде ЖРВИ-дің спецификалық
емес алдын алу (метацил, пентоксил, элеутрококк
экстракты, фитонцидтер, аскорбин қышқылы,
поливитаминдер)
4.Сауықтыру шаралары(ауа ванналары, сылау, аяғын
контрасты душ және т.б.)

18.

5.Жалпы массаж,тыныс гимнастикасы т.б.
6.Физиотерапиялық әдістер (жалпы УФО,
оттегі коктейлі)
7.Мұрынжұтқыншақ санациясы
8.Десенсибилизациялық терапия
(аллергологтың тағайынд ауы бойынша)
9.Сүт-қышқылы лактоберин қабылдау
10.Қосымша шаралар (созылмалы ауруларды
емдеу, рецидивке қарсы)

19. ЖАБ-ға емдік-алдын алу шаралары.

- Күзде және көктемде екі реттік 10-15 күннен
рецидивке қарсы курстармен жыл бойына сауықтыру.
- Жүйелі тамақтандыру, күндізгі ұйқы, мұрын арқылы
дем алу, фондық ауруларды емдеу.
- Арнайы емдік шаралар: миндалиналарға (2,3
типтеріне) тубус-кварц 5-7-10 процедура, аңқаның және
мұрынның (барлық типіне) 5-7 күн аралығында 1-2
реттен пульверизациясы, түймедақ гүлдерінің тұнбасы
200г суға 10г, эвкалипт жапырақтарынан қоймалжың,
аңқаны ( 2,3 типтерінде) Льголь ерітіндісімен немесе
коланхоэның араласқан шырынымен шайқау 7-10 күн
аралығында тәулігіне 2 реттен.

20.

ЖАБ-ға емдік-алдын алу
шаралары. (жалғасы)
- Жедел аурулардан кейінгі реабилитация:
оттегімен коктейль, нүктелік уқалау,
сегментарлық, жалпы физио ем.
- Тұмаудың және ЖРА-дың алдын-алу:
спецификалық емес гипосенсибилизация,
спецификалық активті иммунизация
(грипке қарсы вакцинация).

21. ЖАБ-ға емдік-алдын алу шаралары.

Фитоадаптогендер (элеутерококк, женьшень,
қытай лимоннигі, аралий және т.б.).
Зат алмасу үрдістерін жақсартатын дәрідәрмектер (пентоксил, метилурацил, глицин).
Тыныс алу гимнастикасымен бірге емдік дене
шынықтыру, ол мұрынмен тыныс алуды қалпына
келтіруге бағытталған – тоқсан аралық курспен 4
апта.
Ауыз-жұтқыншақтың және кариозды тістердің
жылына 2 рет және көрсеткіштер бойынша
санациясы.
Санаторлы-курорттық ем