Мемлекеттік каржысының ұғымы. Мемлекеттік қаржы құрамы мен құрылымы

1. МЕмлекеттік Каржысының ұғымы.Мемлекеттік қаржы құрамы мен құрылымы

МЕМЛЕКЕТТІК
КАРЖЫСЫНЫҢ
ҰҒЫМЫ.МЕМЛЕКЕТТІК
ҚАРЖЫ ҚҰРАМЫ МЕН
ҚҰРЫЛЫМЫ

2.

• Мемлекет бірқатар факторларға байланысты қоғам дамуының таңдалған үлгісі, саяси құрылым,
туындаған дәстүрлер, сыртқы факторлар экономикалық өмірге араласады.
• Мемлекеттің экономикалық қызметі төмендегідей қызметтерінен байқалады:
• Экономикалық дамудың барысына әсер ететін құқықтық базаны анықтау.
• Монополиялық қызметті шектеу және бәсекелестікті қорғау.
• Табыстар мен байлықты қайта тарату.
• Экономиканың тұрақтануы.
• Ресурстарды қайта тарату.

3.

• қаржылар категориясымен тығыз байланысты.
• Мемлекеттік қаржының экономикалық мәні олардың мемлекеттің қаржы ресурстарын, оның
кәсіпорындарын және алынған қаражаттарды мемлекеттің және мемлекеттік кәсіпорындардың
қызметерін орындауға қалыптастыру үшін қоғамдық өнім құны мен ұлттық табысты таратумен
және қайта таратумен байланысты ақша қатынастарын көрсетеді.
• Ақша қатынастарының субъектілері:
• Үкімет және басқару органдары.
• Кәсіпорын, ұйым, мекеме, азаматтар.

4. Мемлекеттік қаржы қызметтері қаржы қызметтеріне ұқсас тарату және бақылау. Алайда, мемлекеттік қаржыны толығымен сипаттау үшін

МЕМЛЕКЕТТІК ҚАРЖЫ
ҚЫЗМЕТТЕРІ ҚАРЖЫ
ҚЫЗМЕТТЕРІНЕ ҰҚСАС ТАРАТУ
ЖӘНЕ БАҚЫЛАУ. АЛАЙДА,
МЕМЛЕКЕТТІК ҚАРЖЫНЫ
ТОЛЫҒЫМЕН СИПАТТАУ ҮШІН
ТАРАТУ ҚЫЗМЕТІНІҢ ҚҰРАМЫНДА
КЕЛЕСІ ҚЫЗМЕТ БУЫНДАРЫН
БӨЛУГЕ БОЛАДЫ:
1.Орналастыру
2.Қайта тарату
3.Тұрақтандыру
• Мемлекеттік қаржының өз мақсатын орындайтын
ерекшеленген звенолары бар. Мемлекеттік қаржы
құрамына кіретіндер мемлекеттік бюджет,
бюджеттен тыс қорлар, мемлекеттік несие,
мемлекеттік кәсіпорындармен ұйымдар қаржысы.
• Мемлекеттік басшылық деңгейі
бойынша экономикалық және әлеуметтік салада
мемлекеттік қаржы жалпы мемлекеттік және
жергілікті деп бөлінеді.

5. Мемлекеттік қазына республикалық және жергілікті болып бөлінеді.

МЕМЛЕКЕТТІК ҚАЗЫНА РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ЖӘНЕ ЖЕРГІЛІКТІ
БОЛЫП БӨЛІНЕДІ.
• Республикалық қазына келесілерден
тұрады:
• республикалық бюджет қаражаттары;
• мемлекеттің алтын валюта қоры;
• мемлекеттің меншік құқығынан
ерекшеленген мүлік түрі (жер, оның
қойнаулары, өсімдік және жануарлар
әлемі);
• республикалық меншікке жататын
ерекшеленбеген мүлік түрі (қожайыны
жоқ, кәмпескеленген, мемлекетке
берілген) – қазыналық.
• Жергілікті қазына келесілерден
тұрады:
жергілікті бюджет қаражаттары;
коммуналдық меншікке жататын
ерекшеленбеген мүлік.

6.

7.

8. Кез келген қоғамда мемлекет бірқатар факторларға: қоғам дамуның таңдап алған үлгісіне, саяси құрылысына, қалыптасқан

КЕЗ КЕЛГЕН ҚОҒАМДА МЕМЛЕКЕТ БІРҚАТАР
ФАКТОРЛАРҒА: ҚОҒАМ ДАМУНЫҢ ТАҢДАП АЛҒАН
ҮЛГІСІНЕ, САЯСИ ҚҰРЫЛЫСЫНА, ҚАЛЫПТАСҚАН
ДӘСТҮРЛЕРГЕ, СЫРТҚЫ ФАКТОРЛАРҒА ҚАРАЙ
ЭКОНОМИКАЛЫҚ ҚЫЗМЕТКЕ ҚАТЫСАДЫ.
ЖАЛПЫ МЕМЛЕКЕТТІҢ ҚОҒАМДАҒЫ
ЭКОНОМИКАЛЫҚ ҚЫЗМЕТІ ОНЫҢ МЫНА
ФУНКЦИЯЛАРЫНДА БІЛІНЕДІ:
ЭКОНОМИКАЛЫҚ ДАМУДЫҢ ҚАЛЫПТЫ
ДАМУЫНА ҚҰҚЫҚТЫҚ БАЗАНЫ АНЫҚТАУ;
МОНОПОЛИЯЛЫҚ ҚЫЗМЕТТІ ШЕКТЕУ
ЖӘНЕ БӘСЕКЕЛЕСТІКТІ ҚОРҒАУ;
ТАБЫСТАР МЕН БАЙЛЫҚТЫ ҚАЙТА БӨЛУ
ЭКОНОМИКАНЫ ТҰРАҚТАНДЫРУ;
РЕСУРСТАРДЫ ҚАЙТА БӨЛУ.