Теміржол үлгілерін өңдеудің модульді принципі

1. Таќырыбы 10: «Теміржол їлгілерін ґѕдеудіѕ модульді принципі»

Тақырыбы 10: «Теміржол үлгілерін өңдеудің
модульді принципі»
Дәрістің жоспары:
1. Пәннің тоқталымы;
2. Тасымалдау процессінің ұйымдастырылу
жүйесі;
3. Жүк тасымалының жүйеастысы;
4. Жүйе қалпының модульді құрылымы.

2. Тасымалдау барысыныѕ технологися ўєымына адамдардыѕ алда болатын операциялар сатылары арќылы наќтыланєан тасымалдау процессін

Тасымалдау барысының технологися ұғымына адамдардың алда
болатын операциялар сатылары арқылы нақтыланған тасымалдау
процессін құру болып табылады, Технология шешімі – тасымалдау
барысында жүк тасымалдағанда ұзақтылықтығын қысқартып және
жүктің
сыйымдылығын
арттырады.
Жүйелер теориясы былай айтылады. Барлық жүйелер
жүйеастыдан тұрады. Яғни, әр бір жүйе жүйе аумақтарының,
қасиеттерінің және байланыстарының терминімен анықталады.
Жүйеастының иерархиясы және сандары жалпылай алғанда жүйенің ішкі
қиыншылықтарна байланысты болады.

3.

Қазақстан экономикасының сұйық заттарды бағыттау бағытында
темір жол көлігі кілтті орында тұр. Теміржол көлігі тек қана экономикалық
саларға байланысты жұмыстарды ғана атқара қоймай аумақтық жинақ
жұмыстарында қамтамасыз ететін республиканың халық шаруашылығы
жинақтарының
(агроөндірісте,
жанғыш-энергетикада,
таулыметаллургиялы, құрылыстық және басқа) құрылу санымен дамыған еді.
Берілгендер негізінде 2000 жылы Қазақстан республикасының агенттігі
негізінде барлық көліктің жүк айналымы 63% жеткен еді.
Осы 60% жоғарғы көлемі тасымалдау құны арзан болып келетін
шашылмалы (көмір, руда) және құйылмалы (мұнай) жүктердің
тасымалдарын
сай
келеді.
Сәйкесінше,
көрсетілген
жүктерді
тасымалдайтын вагондарының бағы да осыған ұқсас құрылымдарда
болады.
01.06.02 жылғы жағдай бойынша вагон шаруашылығының бірлігінде
1 530,2 млн. Тенгеден тұратын өндірістік-техникалық база құрылымдары
тұрады. Сондай-ақ шаруашылық жылжымайтын және өндірістік
үжымдарға жалға берілетін жағдаймен байланысты ең негізгі жұмыстарды
орындайтын құрылымдар да қоса саналады.

4.

Жүк алушыға тез арада жүгін жеткізу жолда жүк салмағын азайтуға
мүмкіндік береді, материалды ресурстардың қажеттілігін азайтып және
тасымалдау барысында жүктік жоғалуын азайтады. Бірақ, жүк алушыға жүктің
тез жетуі ылғи да зор мәнде болмайды.
Темір жолда жеткізу мерзімі саналу жағдайы жүкті жүк тасымалдауға
қабылдаған күннің 24 сағатына бастап санаққа алынады. Жеткізу мерзімі мына
формуламен анықталады.
Тдост = tн.к.о +L/Vдост + tдоп ,
мұнда tн.к.о — 1 тәулікке тең болатын бастапқы-соңғы операциялар уақыты;
L— тасымалдау қашықтығы,км;
Vдост — жеткізу жылдамдығы;
tдоп— жеткізу барысында қосымша операцияларды орындауға кететін уақыт.
Жеткізу жылдамдығы екі түрде болады: жүктік және үлкен. Ол сондай-ақ,
жіберудің түрлеріне де байланысты болады (вагонды, ұсақ, контейнерлі,
маршрутты) және жүк түріне байланысты болады (тез бұзылатын және жай)
Мысалы, вагонды жіберулерге жүктік жылдамдық Vдост == 330 км/сут.; ұсақ
және контейнерлі жіберулерге Vдост =180 км/сут.; тез бұзылатын жүктер үшін
Vдост = 550 - 600 км/суток.

5.

Ұсақ жіберулерді жинақтау үшін қосымша 2 тәулік, контейнерлі
жіберулерге На формирование мелких отправок дается дополнительно 2суток,
на контейнерные отправки — 1 сутки при расстоянии до 1 мың шақырым
қашықтықта 1 тәулік, 1 мың шақырымнан көп қашықтықта 2 тәулік береді. На
Дұрыстауға немесе қайта тиеуге норматив бойынша немесе фактті шығындар
уақыты алынады.
Жеткізу станциясында темір жол көмегімен жүкті түсіру операциясы
орындалса немесе жүк алушы жүкті уақытында түсіріп алса онда жеткізу
мерзімі толықтай орындалған болып саналады. Жол ведомостінде көрсетілген
нормаланған нақты берілген уақытқа сәйкестеп жол бойында бақыланады. Бір
жолдан екінші жолға ауысу пункттерінде жүктің жүріп өткен күні белгіленген
күнтізбелік штемпельдері қойылады. Осы күндерге қарап жүктің жеткізу
мерзімі анықталады.
Өзендік көлікте жүкті жеткізу мерзімі оңай өзен бойымен жоғарыға
немесе төменге жүзу есебімен саналады.
Теңіздік көлікте жүкті жеткізу мерзімі тек қана ішкі сызымдарға ғана
анықталады.
Экспортты-импортты тасымалдар үшін жеткізу мерзімі келісім шартпен
анықталады. Жүктің жеткізу мерзімін тәжірибелік мақсаттар үшін
коммерциялық жылдамжық ұғымымен анықталады.

6. ТЫЅДАЄАНДАРЫЅЫЗЄА РАХМЕТ !!!

ТЫҢДАҒАНДАРЫҢЫЗҒА
РАХМЕТ !!!