Карбон қышқылдары

1. Тақырыбы: Карбон қышқылдары.

Орындаған : 1 курс студенті Әлімхан
Дінмұхаммед.

2.

Көптеген қышқылдардың тарихи қалыптасқан тривиалды
атаулары бар, олар заттардың табиғи көзін, аса айқын
қасиетін, алыну әдісін,
ҚышқылҚышқылқолданылу саласын
Химиялық
дың
дың тривижүйелік
формула
алды атауы
көрсетіп тұрады
атауы
Метан
Құмырсқа
Этан
Сірке
Пропан Пропион
Карбон қышқылдары табиғатта
Бутан
Май
Пентан
Валериан
Гексан
Капрон
Гептан
Энант
Октан
Каприл
Нонан
Пеларгон
Декан
Каприн

3. …карбон қышқылдары табиғатта

С2Н5СООН – пропион
қышқылы - ағаш қара
майы (смола)
С3Н7СООН – май қышқылы қаймақ майы
С4Н9СООН –валериан
қышқылы - валериан
шөбінің тамыры

4.

С6Н5СООН –бензой
қышқылы - қалампыр
майы
-(СООН)-2 дикарбон
қышқылдары–
қымыздық, саумалдық,
жоңышқа, рауғаш,
қызанақ, көптеген
жидектерде калий
тұзы түрінде кездеседі

5.

Оттекті қосылыстар
Спирттер
Біратомды
Көпатомды
Альдегидтер
мен кетондар
Карбон
қышқылдары
Эфирлер
Жай
Күрделі

6.

Карбон қышқылдары –
құрамында карбоксил тобы бар,
жалпы формуласы R-COOH
болатын заттар
Карбонил тобы
Карбоксил топтарының саны
бойынша қышқылдардың
классификациясы
Бірнегізді
Екінегізді
Карбоксил
тобы
Гидроксил тобы
Карбон қышқылдарының
классификациясы:
1) Карбоксил тобының санына
байланысты
● бірнегізді – сірке қышқылы
● екінегізді – қымыздық қышқылы
● көпнегізді – лимон қышқылы
Көпнегізді

7.

2) Радикалдың табиғатына
байланысты
● қаныққан– пропион қышқылы
● қанықпаған– акрил қышқылы
● ароматты – бензой қышқылы
Радикалдың табиғатына
байланысты қышқылдардың
классификациясы
қаныққан
қанықпаға
н
ароматты
Карбон қышқылдарының
номенклатурасы

8. Жоғары май карбон қышқылдары (ЖМК)

• Қаныққан жоғары май қышқылдар:
С17Н35СООН стеарин қышқылы және
С15Н31СООН пальмитин қышқылы;
• Қанықпаған жоғары май қышқылдар:
С17Н33СООН олеин қышқылы, Δ9;
С17Н31СООН линол қышқылы, Δ9,12;
С17Н29СООН линолен қышқылы,
Δ9,12,15.
• ЖМҚ тұздары сабындар деп аталады

9.

Қаныққан карбон қышқылдарының физикалық қасиеттері
Физические свойства
карбоновых кислот
ТБ
Жоғарығы қышқылдар
Пальмитин
қышқылы
Стеарин
қышқылы
Олеин
қышқылы
Төменгі қышқылдар
Май қышқылы

10.

Түзілуі
1)тұздар
2)Күрделі эфирлер
амидтер
хлорангидридтер
галогенкарбон қышқылдары

11.

Қорытынды:
1. Карбон қышқылдары деп молекулаларының
құрамында көмірсутек радикалымен байланысқан
бір немесе бірнеше карбоксил тобы бар
органикалық қосылыстарды айтады.
2. Альдегидтер сияқты карбон қышқылдарына да
көміртек қаңқасының изомериясы тән .
3. Карбон қышқылының молекулалары димерлер
түзеді.
4. Карбон қышқылдарының классына тән жалпы
қасиеттері-құрамында сутегі мен оттегі арасында
шұғыл полярлы байланысы бар гидроксил
тобының болуымен сипатталады. Карбон
қышқылдарына бейорганикалық қышқылдармен
ортақ қасиеттермен қатар ерекше, тек қана
органикалық қосылыстарда болатын қасиеттер
тән.