Тістерін толық жоғалтқаннан кейінгі тіс жақ жүйесінің анатомофункциональді күйі

1. «АСТАНА МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ» АЌ Ортопедиялыќ жјне балалар стоматологиясы кафедрасы Тіс протездерін дайындау технологиясы

«АСТАНА МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ» АҚ
Ортопедиялық және балалар
стоматологиясы кафедрасы
Тіс протездерін дайындау технологиясы
бойынша дәріс
26
Тістерін толық жоғалтқаннан кейінгі
тіс жақ жүйесінің анатомофункциональді күйі.

2. маќсаты

мақсаты
• Таныстыру :
• 1. Тістерін толық жоғалтқаннан кейінгі
тіс жақ жүйесінің анатомофункциональді күйімен.
2. Тістердің толығымен болмауы кезінде
жақтардың орталық қатынасы туралы
ұғыммен.

3.

• Соңғы екі антогонист тіс жұлынғаннан кейін
альвеолааралық биіктік (тістем) бекітілмеген
болады. Соның салдарынан шайнау бұлшық
еттерінің қызметінде өзгеріс пайда болады:
• Бұлшық еттердің функциональдық жағдайы
әлсірейді.
• Орталық нерв жүйесінен келетін импульстар
бұзылады.
• Тіс бар кезде орталық нерв жүйесінен келетін
импульстар периодонт тітіркенуімен жүзеге
асады.
• Тіс түгелдей жоқ болғанда рефлекторлы
тітіркенудің осы бөлігі де жойылады.

4.

• Альвеолярлык өсінділердің
атрофиясының пайда болуы
тістерден айырылғаннан кейінгі
функцияның азаюының салдары.
Атрофияның жүру ерекшелігі
мынада, жоғарғы жақ сүйегінде
көбінесе вестибулярлық жағынан,
төменгі жақ сүйегінде оральдық
жағынан жүреді.

5.

Буын шыңқыры аздап атрофияға
ұшырап, сәл тегістеледі. Буын
басы цилиндр сипатын алады.
Төменгі жақ сүйегінің қозғалысы
еркіндейді. Қалыпты
альвеолааралық биіктікте ауызды
ашқандағы буын қозғалысы
шарнир тәрізді болады. Азу
тісінің қорғаушы қызметі
жойылады.

6.

• Шайнау бұлшық еттері жұмыс
істегенде төменгі жақ сүйегі
жоғарғы жақ сүйегіне еркін тиеді,
буын басы буын дискісін қысып
тастайды. Егер де төменгі жақ
сүйегін көтеретін бұлшық еттен,
көлденең қанаттәрізді бұлшық
еттің күші аз болса, онда буын
басы буын қуысына терең кіреді.

7. Кјрілік прогения

Кәрілік прогения
• Жақтардың прогениялық қатынасы,
жақ сүйектерінің терең прогениялық
қатынасы кезінде науқаста байқалады.
• Сыртқы сұрпатының өзгеруі.
• Сөйлеу қабілетінің өзгеруі.
• Шайнау функциясының өзгеруі.
• Макроглоссия (Үлкен тіл)

8.

• Тістерін түгелдей жоғалтқан
науқастардың бет-жақ системасында
бет сүйегі мен жұмсақ тіндерінің
атрофиясы тәрізді функциональдық
кемтарлық болады. Жақ сүйегінің
денесі мен өсіндісі жіңішкеріп, төменгі
жақ сүйегінің бұрышы сәл тегістеледі.
Мұрын-ерін қатпары айқындалып,
мұрын ұшы сорайып, езуі мен қабағы
салбырайды. Беттің төменгі 3/1 бөлігі
аласарып, бұлшық еттері әлсіреп қарт
кейпін киеді.

9.

• Жоғарғы жақта үстіңгі ерін үзеңгісінің
альвеолярлы өсіндіге бекітілу дәрежесіне
көңіл аударамыз. Жоғарғы жақтың екі
бүйірінде ұрт-альвеолярлы үзеңгі
орналасқан. Жоғарғы жақ төмпешігінен
кейін орналасқан жақсүйек қанаты қатпары,
ауызды қатты ашқанда тегістеліп, алмалы
протездің бекітілуін әлсіретеді, сондықтан
қалып алғанда, протез шеттерін
функционалды қалыптағанда осы
анатомиялық ерекшеліктерді ескеру керек.

10.

• Қатты және жұмсақ таңдай шекарасы “А”
сызығы деп аталынады. Ол алмалы
протездің артқы шекарасын анықтағанда
көмектеседі: протез шеті осы сызықты 1-2
мм жабуы керек.
• Альвеолярлы өсінді төбесінде, ортаңғы
күрек тіс маңындағы көлденең қатпарлар
алынған қалыпта жақсы бейнеленуі керек.
Әйтпесе, протезді пайдаланғанда батып
ауру туғызуы мүмкін.

11.

• Төменгі жақ сүйегі бұрышының ішкі
бетінде ретромоляр аумағы бар. Ол арт
жағынан - алдыңғы таңдай доғасымен,
астында - ауыз қуысының астымен,
ішкі жағында - тіл түбірімен, сыртқы
жағында - төменгі жақ сүйегі
бұрышының ішкі бетімен шекаралас.
Осы ерекшеліктерді де пайдаланған
жөн.

12. Беттіѕ тґменгі бґлігі биіктігініѕ аласаруы

Беттің төменгі бөлігі биіктігінің
аласаруы

13. Беттіѕ їш бґлігі: а — жоєарєы бґлік; б - ортаѕєы бґлік; в — тґменгі бґлік

Беттің үш бөлігі:
а — жоғарғы бөлік;
б - ортаңғы бөлік;
в — төменгі бөлік

14. Герингер циркулімен беттіѕ тґменгі бґлігін ґлшеу

Герингер циркулімен беттің төменгі
бөлігін өлшеу

15. Алтын бґлік циркульі

Алтын бөлік циркульі

16. Бас сїйегініѕ профилі: а — тісі бар кезде; б — тісін жоєалтќаннан кейін.

Бас сүйегінің профилі: а — тісі бар кезде;
б — тісін жоғалтқаннан кейін.

17. Жаќ сїйектерініѕ тістік, базалдыќ (апикальдыќ) доєалары

Жақ сүйектерінің тістік, базалдық
(апикальдық) доғалары

18. Кјрілік прогенияныѕ пайда болу механизмі. Тістердіѕ бар кезіндегі альвеолярлыќ ґсінділердіѕ ара ќатынасы. Тістерді жўлєаннан

Кәрілік прогенияның
пайда болу механизмі.
Тістердің бар кезіндегі
альвеолярлық өсінділердің
ара қатынасы. Тістерді
жұлғаннан кейін
альвеолярлық өсінділер
атрофияға ұшырап, жақ
сүйектерінде прогениялық
арақатынас (штрихталған)
пайда болады.

19. Келлер бойынша тіссіз жаќ сїйегініѕ тїрлері: а — бірінші тип; б — екінші тип в – їшінші тип; г – тґртінші тип.

Келлер бойынша тіссіз жақ сүйегінің түрлері:
а — бірінші тип; б — екінші тип
в – үшінші тип; г – төртінші тип.
а
б
в
г

20.

Литература
1.Бушан М.Г. Патологическая стираемость зубов и ее осложнения. Кишинев, 1979.
2. Копейкин В.Н. , Демнер Л.М. Зубопротезная техника. М., 1993. с. 197-209.
3. Щербаков.А.С.Гаврилов.Е.Н.Трезубов.В.Н.Жулев.Е.Н. Ортопедическая
стоматология.М.Мед. 1998г. 395-411
4.Курляндский В.Ю «Ортопедическая стоматология», М. Медицина, 1977. с. 265-286.
5. Гаврилов Е.И., Щербаков А.С. «Ортопедическая стоматология», М., 1984. 304-309.
6. Хватова В.А., Курляндский В.Ю. К вопросу этиологии и патогенеза неврологических
симптомов при снижении "высоты прикуса".
7. Каламкаров Х.А. "Ортопедическое лечение патологической стираемости твердых тканей
зуба". М. 1984.
8. Кульманбетов И.А. Влияние света гелий-неонового лазера на течение пародонтита и
сахарного диабета в эксперименте. Диссертация канд.мед.наук. Алматы 1983.
9. Гаврилов Е.Н. "Деформация зубных рядов" М. 1984 г.
10. Погодин И.М.,Пономарева В.А.Рувоводство для зубных техников. М.Мед.1994.
11. Копейкин В.Н «Ошибки в ортопедической стоматологии», М., Мед., 1986 .
12.Каламкаров Х.А., Матвеева А.И. Клинические аспекты методики избирательного
пришлифовывания зубов при заболевании пародонта. Стоматология 1983 N6 стр. 67.
13. .Рузуддинов С.Р., Телебаева Г. Т. Логико-дидактические структуры в изучении
ортопедической стоматологии Алматы, 1995 .
14. Копейкин В.Н. "Ортопедическая стоматология" М.Мед. 1998 г.
15. Криштаб С.И. «Ортопедическая стоматология» Киев. 1986. с. 198-202.
16. И.К. Луцкая Руководство по стоматологии. Ростов на Дону 2002. с.553.
17. Фантомный курс по ортопедической стоматологии. А.П.Коновалов., Н.В.Курякина.,
Н.Е.Митин

21. Тексеру сўраќтары (кері байланыс)

Тексеру сұрақтары (кері байланыс)
1. Шайнау аппараты биомеханикасы туралы
қазіргі көзқарас
2. Гросс-Мэтьюстің окклюзиялық
арақатынасты қалыптастыру теориясы
3. Энгль бойынша окклюзия кілті