Ялғау төрҙәре

1. Ялғау төрҙәре

Төҙөнө:
Рәмилә Юлай ҡыҙы Торомтаева
“Ирәндек» лицейы
Сибай ҡалаһы
2012

2. ялғау төрҙәре

үҙгәртеүсе ялғауҙар
һүҙ яһаусы ялғауҙар

3. Үҙгәртеүсе ялғауҙар

Күплек ялғауҙары
-дар, -дәр
-лар, -ләр
-тар, -тәр
-ҙар, ҙәр
Килеш ялғауҙары
Килештәр
Килеш һорауҙары
Төп килеш
кем? нимә?
Эйәлек килеш
кемдең? Нимәнең?
Төбәү килеш
кемгә? нимәгә?
Төшөм килеш
Кемде? Нимәне?
Урын-ваҡыт килеш
кемдә? нимәлә?
Сығанаҡ килеш
кемдән? нимәнән?

4.

Төп килеш
бала колхоз туй шарф
бүлмә бесән баҙар һандыҡ
тормош көн әсәй тормош
өлгө ҡәләм ҡыҙ көрәк

5.

Эйәлек килеш
бала+ның колхоздың туйҙың шарфтың,
бүлмә+нең бесәндең баҙарҙың һандыҡтың,
тормош+тоң көндөң әсәйҙең тормоштоң
өлгө+нөң ҡәләмдең ҡыҙҙың көрәктең,

6.

Төбәү килеш
бала+ға колхозға туйға шарфҡа
бүлмә+гә бесәнгә баҙарға һандыҡҡа
тормош+ҡа көнгә әсәйгә тормошҡа
өлгө+гә ҡәләмгә ҡыҙға көрәккә

7.

Төшөм килеш
бала+ны колхозды туйҙы шарфты
бүлмә+не бесәнде баҙарҙы һандыҡты
тормош+то көндө әсәйҙе тормошто
өлгө+нө ҡәләмде ҡыҙҙы көрәкте

8.

Урын-ваҡыт килеш
бала+ла колхозда туйҙа шарфта
бүлмә+лә бесәндә баҙарҙа һандыҡта
тормош+та көндә әсәйҙә тормошта
өлгө+лә өлгөлә ҡыҙҙа көрәктә

9.

Сығанаҡ килеш
баланан колхоздан туйҙан шарфтан
бүлмәнән бесәндән баҙарҙан һандыҡтан
тормоштан көндән әсәйҙән тормоштан
өлгөнән ҡәләмдән ҡыҙҙан көрәктән

10.

Һүҙ яһаусы ялғауҙар
эш─ эш+сән, эш+лекле, эш+мәкәр.
йәм─ йәм +ле, йәм +ләй.
буяу─ буяу+сы, буяу+лыҡ, буяу+лы.
буран─буран+лы, буран+лай, буран+ҡай

11. Яңылышма!

юл
таш
баҡса
балыҡ
үҙгәртеүсе
юлда
ташты
баҡсалар
балыҡҡа
һүҙ яһаусы
юлдаш
ташлыҡ
баҡсасы
балыҡсы

12.

Мәҡәлдәрҙә ялғауҙарҙы айырып әйт,
уларҙың төрөн билдәлә.
Батыр кеше баҡыр өҙөр.
Егет булһа, батыр булһын.
Егет кешегә етмеш төрлө һөнәр ҙә аҙ.
Ҡоштоң матурлығы төҫөнә ҡарап,
Кешенең матурлығы эшенә ҡарап.
Ҡыҙлы йорттоң нуры бар.
Аталы бала – арҡалы бала.
Ожмах әсәйҙәрҙең аяғы аҫтында.

13.

Бирелгән һүҙҙәрҙән яңы һүҙҙәр яһа,
ялғау төрөн билдәлә.
ҡыр
там
йыр
һал