Репродуктивтік ж‰йе онкопатологиясын ерте аныќтауы бойынша мемлекеттік скрининг баѓдарламалары

1. Репродуктивтік ж‰йе онкопатологиясын ерте аныќтауы бойынша мемлекеттік скрининг баѓдарламалары

Репродуктивтік жүйе
онкопатологиясын ерте
анықтауы бойынша
мемлекеттік скрининг
бағдарламалары
Дәріскер: ҚММУ онкология
кафедрасы доценттің қ.а.
м.ғ.к. Шакирова А.Ф.

2. Онкология

• Ісіктерді зерттейтін ғылым
• Медицинаның күрделі аймақтарының бірі,
арнайланған онкологиялық мекемелерде, жалпы
емдеу жүйесінде, әсіресе, амбулаторлықемханалық деңгейде қызмет ететін барлық дәрігер
мамандардан жоғары кәсіби дайындық пен білімді
талап етеді. Олардың әрқайсысы ісіктердің
клиникалық белгілерін, қазіргі кезде
қолданылатын диагностика және емдеу әдістерін
білулері қажет, онкологиялық науқастарға
медициналық көмек көрсете білулері керек.

3. Ісіктер

• Қатерсіз
• Өсу түрі –
экспансивті
• Метастаз – бермейді
• Қатерлі
• Өсу түрі – инвазивті
• Метастаз – береді

4. Онкогинекология

• Әйелдер жыныс мүшелерінің ісіктік
ауруларын зерттейтін ғылым

5. Онкогинекологиялыќ патология

Онкогинекологиялық
патология
Жатыр мойны қатерлі ісігі
Жатыр денесі қатерлі ісігі
Аналық бездері қатерлі ісігі
Жатыр түтікшелерінің қатерлі ісігі
Сыртқы жыныс мүшелерінің қатерлі
ісіктері
• Трофобластық аурулар: көпіршектік
ауру, хориокарцинома

6. Єйелдер жыныс м‰шелерініњ ќатерлі ісіктері

Әйелдер жыныс
мүшелерінің қатерлі ісіктері

7. Єлем бойынша єйелдерде жиі кездесетін ќатерлі ісіктер

Әлем бойынша әйелдерде жиі кездесетін
қатерлі ісіктер
Қатерлі ісіктің орналасуы
Орын
Сүт безі
1
Тоқ ішек
2
Жатыр мойыны
3
Асқазан
4
Өкпе
5
Аналық бездері
6
Жатыр денесі
7
Бауыр
8
Ауыз қуысы
9
Өңеш
10

8. ЌР єйелдерде жиі кездесетін ќатерлі ісіктер

ҚР әйелдерде жиі кездесетін қатерлі ісіктер
Қазақстан Республикасында
Қатерлі ісіктің
орын
%
Сүт безі
1
19,9
Тері қ.і.+ меланома
2
12,2
Асқазан
3
7,6
Жатыр мойыны
4
7,4
Жатыр денесі
5
5,7
Аналық безі
6
5,2
Өкпе
7
4,6
Өңеш
8
4,4
орналасуы

9. Скринингтік баѓдарламалар

Скринингтік бағдарламалар
• 15.10.2007 ж. ҚР ДСМ «Тұрғындарды
категориялар бойынша профилактикалық
қарауларын жетілдіру туралы» №607
бұйрығы шықты.
• 18.09.2009 ж. «Халықтың денсаулығы мен
денсаулық сақтау жүйесі туралы» Қазақстан
Республикасы Кодексінің 155 бабына сєйкес
10.11.2009 ж. ЌР ДСМ «Тұрғындардың
мақсатты топтарының арасында
профилактикалық медициналық қарауларын
өткізу Ережелерін бекіту туралы» №685
бұйрығы шықты.

10.

• Сарапшылардың, ҒЗИ, ҒО мамандарының
бағалары, кезкелген жастық топтарда әлеуметтік
маңызды дерттердің пайда болу қаупінің анализі,
жақын арада скринингтік бағдарламаларды
жетілдіру мақсатында, жатыр мойны обыры мен
сүт безі обырын ерте анықтауға назар
аударылуы қажет екенің көрсетті.
• Жатыр мойны обырын ерте анықтау үшін 35-60
жас аралығында бес жылда 1 рет скринигтік
ќарау жүргізіледі.
• Сүт безі обырын анықтау үшін 50-60 жас
аралығында екі жылда 1 рет скринигтік қарау
жүргізіледі.
• Профилактикалық қараулар БМСК
мамандарымен жүргізілуі керек, алыс жатқан
аудандарға, мекемелерге дєрігерлік бригадалар
шығуы мүмкін.

11. Жатыр мойны обырыныњ ерте диагностикасы

Жатыр мойны обырының ерте
диагностикасы
• 35, 40, 45, 50, 55, 60 жастағы әйелдерге
келесі зертханалық зерттеулер жүргізіледі:
• - пап-тест (онкоцитологияға жұғындылар,
Папаниколау бойынша бояу), мұнда жатыр
мойны обыры бойынша жоғары қауіпті топ
анықталады;
• - кеңейтілген кольпоскопия, мұнда жатыр
мойны патологиясы анықталады;
• - АПВ анықтау тесті (Digene-тест), бұл жатыр
мойны обыры дамуының негізгі себебі.

12. Скринингтік ќарау 3 кезењнен т±рады

Скринингтік қарау 3 кезеңнен
тұрады
• 1 кезең – МП (ФП, ФАП) және қарау
кабинеттер деңгейінде ортаңғы қатардағы
медициналық қызметкерлердің статистикалық
амбулаторлық картаны толтыруы (форма
025-08/У)
• 2 кезең – аудандық/қалалық емхана (әйелдер
кеңесі) деңгейінде тереңдетіліп тексеру және
кейінгі тактикасы
• 3 кезең – облыстық/қалалық онкологиялық
диспансер деңгейінде арнайланған
медициналық көмек көрсету

13. С‰т безі обырыныњ ерте диагностикасы

Сүт безі обырының
ерте диагностикасы
• Мақсатты топқа 50, 52, 54, 56, 58, 60 жастағы әйел адамдар
жатады.
• Сүт безі қатерлі ісігін анықтау үшін ортаңғы медициналық
персонал амбулаторлық пациенттің Статистикалық картасын
толтырулары тиісті (025-08/у түрін).
• Көрсетілген жастағы, сонымен қатар басқа жастағы әйелдер
көрсетілімдер бойынша міндетті түрде маммография өтулері
керек.
• Маммография – контрасты затсыз сүт безінің рентгенографиясы.
• Рентгенологиялық зерттеуді екі проекцияда жүргізеді – тік жєне
қиғаш. Көрсетілімдер бойынша шолу маммография басқа
проекцияларда да орындалған суреттерімен және мақсатты
рентгенографиямен толықтырады. Маммографиялық зерттеуді
жүргізгенде пациенттерді арнайы дайындау керек емес.
Асќынулар мен жаѓымсыз єсерлері байқалмаған.

14. Ќазаќстан Республикасындаѓы онкологиялыќ ќызметтіњ ќ±рылымы

Қазақстан Республикасындағы
онкологиялық қызметтің құрылымы
ДС Министрлігі
ҚазОжРҒЗИ
Облыстық
ДС Департаменті
Онкология
кафедрасы
Онкологиялық
диспансер
Онкологиялық
кабинет
Жанұялық дәрігер,
стоматолог,
педиатр, ЛОР
Қарау кабинеті

15. Ісік алды аурулар

• Факультативтік
(фондық) аурулар -
• Бұл ауруларды
емдемеген жағдайда
қатерлі ісікке ауысуы
екі талай
• Аблигаттық -
• Бұл ауруларды
емдемеген жағдайда
міндетті түрде қатерлі
ісіккет ауысады

16. Назарларыњызѓа рахмет!

Назарларыңызға рахмет!