Хирургиялық науқастардың тамақтануы

1. Марат Оспанов атындағы Батыс Қазақстан Мемлекеттік университеті

Кафедрасы: Хирургия
Дициплина: Жалпы хирургия
Студенттің өзіндік жұмысы
Тақырыбы: Хирургиялық
науқастардың тамақтануы
Орындаған: Елмұрат А 301А
Ақтөбе-2016жыл

2. Жоспар :

1.Тамақтану туралы
2.Науқас рационы
3.Емдік тамақтандыру
4. Парентеральді қоректендіру
5. Науқастарды тамақтандыру және оны
ұйымдастыру
6.Табиғи және жасанды тамақтандыру

3.

• Тамақтандыру туралы ғылым
маңызды бірқатар теориялық
және тәжірибелік дағдыларды
қамтиды.
• Жалпы тамақтандыру
сияқты,емдік
тамақтандырудың негізгі
қағидаларының бірі тағам
рационының тепе-теңдігі,яғни
белоктардың,майлардың,
көмірсулардың,витамин
дердің,минералды заттар мен
судың адам ағзасына қажетті
мөлшерін қадағалау болып
табылады.

4.

• Дені сау адамның тағам рационында 80-100 г
белоктың , 80-100г майлардың, 400-500г
көміртегілердің ,1700-2000г
судың,витамндердің,микроэлементтердің
белгілі бір тепе-теңдікте болуын қажет етеді.
• Бұл арада ,науқас адамның тамақ
рационындағы ара-қатынасы сырқаттың түріне
қарай өзгеруі мүмкін. Мысалы,қант
диабетімен ауырған адамның рационында
көміртегілерді азайтуды көздейді, бүйрек
жұмысының жетімсіздігі, тамақпен бірге
белоктарды тұтынуды азайту қажеттігін
міндеттейді.

5.

• Емдік тамақтандыру,нақты бір тамақтандыру
режимін сақтауды көздейді. Дені сау адам
үшін ең ұтымдысы, баршаға мәлім,4рет
тамақтану тәртібі. Кейбір ауруларда тамақтану
тәртібі түбегейлі өзгертуді талап етеді.
Мысалы, асқазан жарасы бар науқастар 3 рет
тамақтанғаннан гөрі,6рет аз-аздан тағам
қабылдау ережесін ұстаулары тиіс. Мұндай
жағдайларда,түскі аспен кешкі ас арасында
қосымша ас қабылдау енгізіледі.. Және бұдан
басқа сырқаттарға тікелей ұйықтар алдында
аздап тағам қабылдау ұсынылады.

6.

• Парентеральді қоректендіру.
• Асқазаннан тыс қоректендіру
кезінде белок гидролизаторы,
май эмульсиялары, глюкоза
ерітінділері,витаминдер мен
минералды тұздарды
пайдаланады.

7.

• Науқастарды тамақтандыру және оны
ұйымдастыру
• Стационарда жатқан науқастарды
тамақтандырудыұйымдастыруға медицина
және тағам тайындайтын қызметкерлер
қатысады. Науқасқа зерттеу және емдеу
жүргізуші дәрігер, оған нақты диета
тағайындап, сырқатнамаға тиісті белгілер
жазады,бөлмелік мейірбике порциондық
жасап,онда қайсыбір емдік тамақтандыру
түрін алатын науқастардың жалпы санын
көрсетеді.
• Аурулардың тамақтануына күнделікті жалпы

8.

• Дайындалған тамақты бөлімшеге жеткізу
және науқастарға таратуды тезірек жүргізу
керек, өйткені тағамның салқындап қалуы
және оны қайталап ысыту тамақ сапасын
едәуір төмендетеді.
• Тұра алмайтын науқастарды тамақтандыру
кезінде,оларды шаршамайтындай етіп
жайғастыру керек. Егер қарсы әрекеттері
жоқ болса, науқастарға отыру немесе
жартылай отыру жағдайына келуге жәрдем
жасалады, кеудесі мен мойнын
салфеткамен жауып қояды.

9.

Ауыр және әлсіз науқастарды көбіне аздаған
порциялармен тамақтандырып, сұйық
тамақты қасықпен немесе арнайы ыдыспен
беруге тура келеді. Қалтырап жатқан
науқастарды,әсіресе ұйқысыздық
жағдайларында,олардың күндізгі ұйқысын
бөлмеуге тырысып, жағдайы жақсарып,
қызуы түскен кезде тамақтандырған дұрыс.
Тамаққа зауқы жоқ немесе тіпті қарағысы
келмейтін науқастарды тамақтандыруда
үлкен шыдам мен шеберлік керек. Мұндай
жағдайларда тағам дәмді,жаңа әзірленген
болуына, науқастын ұнататын тамақтарын

10.

• Тамақ қабылдау, тиісті жағдайлары бар жерде
жүруі керек (тазалығы,әдемілігі,түрлі
алаңдаушылық туғызбауы).
• Кейбір жағдайларда науқастарды табиғи жолмен
тамақтандыруды толықтыруға немесе толығымен
жасанды тамақтандыруға ауыстыруға тура келеді.

11.

• Жасанды тамақтандыру – науқас өз бетінше
тамақтана алмайтын немесе табиғи жолмен
тамақтану әлдебір себептермен жеткіліксіз
болған жағдайда қолданылады. жасанды
тамақтандырудың бірнеше тәсілі бар:
асқазанға енгізілетін сүңгі, гастростома
немесе еюностома арқылы ж олмен.
Жасанды тамақтандыру үшін, гастростома
немесе еюностома салу кезінде, сүңгі түтікті
де жиі қолданатын болғандықтан, әлгі
айтылған екі тәсілді, сүңгілік немесе
энтеральді тамақтандыру ұғымына
біріктіреді.

12. Пайдаланылған әдебиеттер:

• Пайдаланылған әдебиттер:
• Алиев М.А.,Ордабеков С.О. Осложненный
эхинококкоз органов брюшной полости.
Алматы,
• Гостищев В.К.Общая хирургия
• Стручков В.И. Хирургическая инфекция.
• Дұрманов К.Д.Жалпы хирургия.