Кедендік одақ (КО)

1. Қазіргі таңдағы Қазақстанның сыртқы экономикалық басымдықтары: - кедендік одақ (КО)

ҚАЗІРГІ ТАҢДАҒЫ
ҚАЗАҚСТАННЫҢ СЫРТҚЫ
ЭКОНОМИКАЛЫҚ
БАСЫМДЫҚТАРЫ:
- КЕДЕНДІК ОДАҚ (КО)
Подзаголовок

2. ГЛОССАРИЙ

Кедендік тариф – бұл кедендік шекара арқылы жылжитын тауарларға қолданылатын
кедендік баж ставкаларнының жүйелендірілген жиынтығы. Кедендік тариф түсінігі көп
жағдайда, кедендік баж түсінігімен сәйкес келеді.
Кедендік шекара - Қазақстан Республикасы кедендік аумағының шектері, сондай-ақ
арнайы экономикалық аймақтардың периметрлері ҚР кедендік шекарасы болып
табылады.
Кедендік кеңістік - Кедендік одақтың құрылуы біртұтас кедендік кеңістіктің пайда
болуымен байланысты.
Кедендік кодекс – ҚР кеден істері бойынша заңы
Кедендік одақтың жоғарғы органы - мемлекет пен үкімет басшыларының деңгейіндегі
Мемлекетаралық Кеңестер

3. КЕДЕН ОДАҒЫ ТУРАЛЫ

Әлемдік экономикалық үдерістің дамуы: өңірлік интеграциялық бірлестіктер өңірлік сауда блоктары;
Дамушы елдер өңірлік интеграцияларды өзінің экономикалық даму құралы ретінде
көреді;
Өңірлік интеграция бір мақсатты көздейді – қатысушы елдер арасындағы саудадағы
шектеулерді азайту.
ӘЛЕМДІК ТӘЖІРИБЕДЕ ӨҢІРЛІК ЭКОНОМИКАЛЫҚ ИНТЕГРАЦИЯНЫҢ
БІРНЕШЕ ТҮРЛЕРІ немесе САТЫЛАРЫ БАР
еркін сауда аймағы
кеден одағы
жалпы нарық
экономикалық одақ

4.

Әлемдегі Кеден одақтары туралы
ДСҰ ДЕРЕКТЕРІ БОЙЫНША НОТИФИКАЦИЯДАН ӨТКЕН КЕДЕН ОДАҒЫ
ТУРАЛЫ КЕЛІСІМДЕРДІҢ НЕГІЗІНДЕ ЖҰМЫС ІСТЕЙТІН ШАМАМЕН
12 МЕМЛЕКЕТАРАЛЫҚ БІРЛЕСТІК БАР:
Еуропалық Одақ
Орталық америкалық жалпы нарық
Кариб қоғамдастығы және жалпы нарық
Анд қоғамдастығы
Оңтүстік Африка кеден одағы
Оңтүстік америкалық жалпы нарық
ЕО-Түркия
ЕО-Андорра
Орталық Африканың экономикалық және валюта
қоғамдастығы
Батыс африкалық экономикалық және валюта одағы
Шығыс африкалық қоғамдастық
Парсы шығанағы мемлекеттерінің ынтымақтастық жөніндегі
кеңесі
24 сәуір 1957
24 ақпан 1961
14 қазан 1974
1 қазан 1990
25 маусым 2007
17 ақпан 1991
22 желтоқсан 1995
23 сәуір 1998
21 шілде 1999
27 қазан 1999
9 қазан 2000
19 қараша 2007

5. КЕДЕН ОДАҒЫ ШЕҢБЕРІНДЕ БҰРЫН ҚАБЫЛДАНҒАН ШАРТТАР МЕН ШЕШІМДЕР

1995 жылғы 20 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Кеден одағына қосылуы туралы
келісім;
1996 жылғы 29 наурыздағы Экономкалық және гуманитарлық саладағы интеграцияны
тереңдету туралы шарт;
1996 жылы Мәскеуде КО туралы Келісімге 4 мемлекет қол қойды.
1997 жылы қазанда алғаш «төрттіктің» отырысы Мәскеуде өтті.
1999 жылы қаңтарда «төрттікке» Тәжікістан мемлекеті қосылды.
1997 жылғы 22 қарашадағы Кеден одағын қалыптастыру кезінде тарифтік емес реттеудің
бірыңғай шаралары туралы келісім;
1998 жылы 28 сәуірде «Қарапайым адамдарға қарай он қарапайым қадам» мәлімдемесі.
1999 жылы 26 ақпанда КО мүше-елдер «Бірыңғай экономикалық кеңістік туралы»
келісімге қол қояды.

6. КО ҚАЛЫПТАСУ ТАРИХЫ

7. 2007 Ж. 6 ҚАЗАНДА КО ҚҰРЫЛДЫ

Кедендік одақтың жоғарғы органы – мемлекет пен үкімет басшыларының деңгейіндегі
Мемлекетаралық Кеңестер.
Кедендік одақ Комиссиясы - кедендік одақтың тұрақты түрде жұмыс істейтін біртұтас реттеуші
органы.
Кедендік одақтың құрылуы біртұтас кедендік кеңістіктің пайда болғаны.
Кеңістік шеңберінде кедендік баж салынбайды, экономикалық шектеуші құралдар
қолданылмайды.
Демпингке қарсы немесе компенсациялық шараларды қолдануға, Кедендік одақ шеңберінде
біртұтас кедендік тариф және шет мемлекеттермен сауда айналымын реттейтін басқа да ортақ
шаралар қолданылады.
Кедендік одақ Тараптары 2007 жылғы 6 қазанындағы Шарт бойынша Кедендік одақ
Комиссиясын – Кедендік одақтың бірыңғай тұрақты қызмет ететін реттеуші органын құрды.
(Душанбе)

8.

2010 жылдың 1 қаңтарынан бастап үш ел - Ресей, Қазақстан, Беларусь
үшін бірыңғай кедендік тариф күшіне енді.
2010 жылы шілдеде Кеден одағы территориясында Кеден кодексі өз
күшіне енді
2011 жылдың 1 шілдесінен бастап бірыңғай кедендік кодекс енгізілген.
Ресей, Қазақстан және Беларусь шекараларында кедендік бақылау жүйесі
алынып тасталды.

9. КЕДЕНДІК ОДАҚТЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫ

10. МЕМЛЕКЕТАРАЛЫҚ КЕҢЕСТІҢ МӘЖІЛІСТЕРІ

КО Мемлекетаралық кеңесінің мәжілісі Мәскеуде өткен.
2002 жылы мамырда мемлекет басшыларының деңгейіндегі
ЕурАзЭҚ МК мәжілісі Мәскеу қаласында өтті.
2002 жылы қыркүйекте мемлекет басшыларының
деңгейіндегі ЕурАзЭҚ МК мәжілісі Астанада қаласында өтті.

11. Кеден Одағының негізгі органы

12. КЕДЕН ОДАҒЫНЫҢ МҮШЕЛЕРІ

13. Кедендік Одаққа мүше мемлекеттер және оның жоғарғы органы  

Кедендік Одаққа мүше мемлекеттер және оның жоғарғы
органы
2007 ж. 6-шы қазанында қабылданған келісім бойынша Кедендік одақтың құрамына Қазақстан
Республикасы, Ресей Федерациясы мен Беларусь Республикасы кіреді.
Беларусь республикасының
президенті
Александр Григорьевич Лукашенко
Қазақстан Республикасының
Президенті
Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев
Ресей Федерациясының Президенті
Дмитрий Анатольевич Медведев

14. Үкімет басшыларының деңгейіндегі Мемлекетаралық Кеңес:

Беларусь Республикасының Премьерминистрі
Сергей Сергеевич Сидорский
Ресей Федерациясы Үкіметінің
Төрағасы
Владимир Владимирович Путин
Қазақстан Республикасының Премьерминистрі
Кәрім Қажымқанұлы Мәсімов

15. КЕДЕНДІК ОДАҚ КОМИССИЯСЫ

2007 жылдың 6 қазанындағы Келісім-шартына сәйкес кедендік одақтың әрдайым қызмет
атқаратын біріңғай реттеу органы – Кедендік комиссия құрды.
Кедендік одақ комиссиясының
Төрағасы - Шувалов Игорь Иванович
Ресей Федерациясы Үкіметі
Төрағасының бірінші орынбасары
Кобяков Андрей
Владимирович
Беларусь Республикасы
Үкіметі Төрағасының
орынбасары
Шөкеев Өмірзақ Естайұлы
Қазақстан Республикасы Үкіметі
Төрағасының бірінші орынбасары

16.

ЕУРАЗИЯЛЫҚ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ҚОҒАМДАСТЫҚ ШЕҢБЕРІНДЕ БЕЛОРУСЬ
РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ, ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ МЕН РЕСЕЙ ФЕДЕРАЦИЯСЫНЫҢ
КЕДЕН ОДАҒЫН ҚҰРУДЫҢ НЕГІЗГІ МІНДЕТІ БІРЫҢҒАЙ КЕДЕН АУМАҒЫН
ҚАЛЫПТАСТЫРУ БОЛЫП ТАБЫЛАДЫ.
1
2
АЛДЫН
АЛА
КЕЗЕҢ
3
БІРІНШІ
КЕЗЕҢ
ЕКІНШІ
КЕЗЕҢ

17. I. АЛДЫН АЛА КЕЗЕҢ

Кеден аумағын қалыптастыруға бағытталған екі негізгі міндетті шешу қажет:
• нормативтік құқықтық базаны дайындауды аяқтау;
• мемлекеттік бақылаудың келісілген түрлерін, шекаралықты қоспағанда, бірыңғай кеден аумағынан тыс
кезең-кезеңмен өткізуді ұйымдастыру.
II. БІРІНШІ КЕЗЕҢ (мерзімі 2010 жылғы 1 қаңтардан бастап 2010 жылғы 1 шілдеге дейін)
2010 жылғы 1 қаңтардан бастап:
• бірыңғай кедендік-тарифтік (тарифтік жеңілдіктерді, тарифтік преференцияларды қоса алғанда) және
тарифтік емес реттеуді енгізу:
• Кеден одағы комиссиясының үшінші елдермен бірыңғай сауда режимін қалыптастыруды бастау;
• қол жеткізілген келісімдер негізінде өзара саудада қолданыстағы тарифтік және тарифтік емес
сипаттағы шектеу шараларын алып тастау;
• ресей-қазақстан шекарасында тауарларды бірлесіп бақылауды жүзеге асыру басталсын;
2010 жылғы 1 сәуірден бастап:
• бірыңғай кеден аумағында тауарлар мен көлік құралдарының өтуін бақылау мақсатында кеден
қызметтері арасында ақпараттар алмасуды тәжірибеде пайдалануды және ретке келтіруді (ішкі және
халықаралық транзитті бақылау), сондай-ақ өзара сауда статистикасын енгізуді;
• әкелу кеден баждарының сомасын есептеу және бөлу тетігін тығыз режимде пайдалануды бастау.

18. III.  ЕКІНШІ КЕЗЕҢ (2010 жылғы 1 шілдеден бастап)

III. ЕКІНШІ КЕЗЕҢ (2010 жылғы 1 шілдеден бастап)
2010 жылғы 1 шілдеден бастап:
2010 жылғы 1 шілдеден бастап үшінші елдерден шығарылатын
және Беларусь Республикасы, Қазақстан Республикасы мен Ресей
Федерациясының аумағында еркін айналымға шығарылған, Беларусь
Республикасы, Қазақстан Республикасы мен Ресей Федерациясының кеден
аумақтары шегінде өткізілетін тауарларға қатысты кедендік ресімдеуді алып
тастау.

19. Бірыңғай экономикалық кеңістік

БІРЫҢҒАЙ ЭКОНОМИКАЛЫҚ КЕҢІСТІК – экономиканы
реттеудің бір үлгілі тетіктері жұмыс істейтін, бірыңай
инфрақұрылымы бар және тауарлардың, қызметтердің, капиталдың
және жұмыс күшінің еркін қозғалысын қамтамасыз ететін
келісілген саясат жүргізілетін кеңістік.
БЭК келісімдері тауарлардың, қызметтердің, капиталдың және
жұмыс күшінің еркін қозғалысын қамтамасыз етуге жағдай жасауға
бағытталған және келесі негізгі бағыттардан тұрады:
Бірінші – келісілген экономикалық саясат, жеке алғанда, бірыңғай
макроэкономикалық саясат, бәсекелестік саясат. Табиғи
монополиялар саласында бірыңғай реттеу қағидаттары белгіленетін
болады. Сондай-ақ өнеркәсіптік және ауылшаруашылық жәрдем
қаражаттарын ұсынудың, мемлекеттік сатып алу жүргізудің
бірыңғай қағидаттарын жасау болжануда.
Екінші – БЭК қатысушы елдердің инфрақұрылымына тең қол
жеткізуді ұсыну, атап айтқанда, электр энергетикасы және теміржол
көлігі, мұнай мен газды тасымалдау салаларында.

20. Бірыңғай экономикалық кеңістікті қалыптастыру кезеңдері мен мерзімдері

2006 жыл 16 тамыз
2011 жыл 1 шілде
2007 жыл 6 қазан
2009 жыл 19 желтоқсан
2010 жыл 1 қаңтар
2010 жыл қарашажелтоқсан
2010 жыл 6 шілде
2010 жыл шілде
2011 жыл
2012 жыл қаңтар

21. Тест ЖҰМЫСЫ

ТЕСТ ЖҰМЫСЫ

22.

29. Кедендік Одақ комиссиясы қай жылы құрылды?
A) 2005 жылы 6 қазанда
B) 2006 жылы 6 қазанда
C) 2007 жылы 6 қазанда
D) 2008 жылы 6 қазанда
E) 2009 жылы 6 қазанда
30. Кедендік одақтың тұрақты түрде жұмыс істейтін біртұтас реттеуші
органы.
A) Бас Кеңестер
B) Хатшы
C) Мемлекетаралық Кеңестер
D) КО комиссия
E) Департамент