Robottandyrylghan-Tehnologiyalykh-Keshenderdi-Zhobalaudyng-Negizgi-Kezengderi

1.

Роботтандырылған
Технологиялық Кешендерді
Жобалаудың Негізгі
Кезеңдері
Бұл дәрістің мақсаты – Роботтандырылған Технологиялық
Кешендерді (РТК) жобалаудың негізгі кезеңдерімен және оларды
әзірлеу кезіндегі міндеттермен танысу. РТК-ны енгізу өндірістік
процестердің тиімділігі мен автоматтандыру деңгейін арттыруда
шешуші рөл атқарады.

2.

Кіріспе: Роботтандырылған Кешендердің Маңызы
Өндірістегі Автоматтандырудың Өсуі
Қазақстандағы Робототехника
Роботтандыру еңбек өнімділігін 40%-ға дейін арттыруға
Елімізде робототехника дамуы қарқынды жүріп жатыр,
мүмкіндік береді, бұл шығындарды азайтып, сапаны
ол өндіріс саласының бәсекеге қабілеттілігін арттыруда
жақсартады.
шешуші рөл атқарады.
Роботтық кешендердің стратегиялық мақсаты — адамның қатысуынсыз жоғары дәлдік пен жылдамдықпен
жұмыс істейтін толық автоматтандырылған жүйе құру.

3.

РТК Жобалаудың Төрт Негізгі Кезеңі
РТК жобалау кезінде келесі төрт негізгі кезеңді ажыратуға болады. Бұл кезеңдер кешенді және жүйелі тәсілді
қамтамасыз етеді.
Бастапқы Деректерді Дайындау
РТК Учаскелерінің Құрамын Анықтау
Технологиялық процесті талдау негізінде РТК жобалау үшін
Әрқайсысында тек бір робот бар РТК учаскелерінің
қажетті бастапқы деректерді жинау және дайындау.
құрамын анықтау.
Жеке Учаскелерді Жобалау
Жалпы РТК Жобалау
Анықталған РТК учаскелерін жеке-жеке жобалау.
Бұрын әзірленген жеке учаскелерді біріктіру арқылы жалпы
РТК жобасын жасау.
Бұл кезеңдердің дәйектілігі жобаның тиімділігін арттыруға және қателіктерді азайтуға мүмкіндік береді.

4.

РТК Құру Міндеттері: Жаңа Өндіріс vs. Қолданыстағы Өндіріс
1. Жаңадан Ұйымдастырылған Өндіріс
2. Қолданыстағы Өндіріс
Бұл міндет ең тиімді шешімді алуға мүмкіндік береді, өйткені бұл жағдайда ең прогрессивті технологияға, жабдыққа
Екінші мәселені шешкен кезде қолданыстағы өндіріс жағдайына байланысты көптеген шектеулерді ескеру қажет.
және кешенді ұйымдастыруға назар аударуға болады. Шектеулер аз болғандықтан, жобалау еркіндігі жоғары болады.
Бүгінгі таңда дәл осы екінші міндет халық шаруашылығының тиімділігін арттыруда ең өзекті болып табылады, себебі ол
қолданыстағы инфрақұрылымды жаңғыртуды талап етеді.

5.

1-кезең: Талаптарды Жинау және Жүйені Жобалау
Формализация GOST
34.601-90
Талаптарды анықтау
Нысанды зерттеу
Нысанды Зерттеу және Талдау
Техникалық Тапсырма Дайындау
Стандарттарға Сәйкестік
Қазіргі өндірістік процестердің барлық аспектілерін
Қолданушы талаптарын нақты анықтау және оларды
Барлық талаптарды ГОСТ 34.601-90 сияқты ұлттық
мұқият талдау, "тар орындарды" (bottlenecks) анықтау.
жүйенің мақсаттары мен міндеттері ретінде техникалық
және халықаралық стандарттарға сәйкес рәсімдеу –

6.

2-кезең: Концепцияны Әзірлеу және Эскиздік
Жобалау
Нұсқаларды Қарастыру: Әр түрлі роботтық кешен конфигурацияларын
және технологиялық шешімдерді талдау.
Оңтайлы Концепцияны Таңдау: Экономикалық тиімділік пен техникалық
орындалу мүмкіндігін ескере отырып, ең жақсы нұсқаны бекіту.
Схемаларды Және Функцияларды Анықтау: Кешеннің бастапқы
схемаларын жасау және әрбір роботтың, жабдықтың нақты функциялық
міндеттерін белгілеу.
Кеңістіктік Интеграция: Технологиялық процестердің логикалық
байланысын және роботтардың өндіріс алаңындағы орналасуын
қамтамасыз ету.
Бұл кезең жобаның болашақ құрылымын, мүмкіндіктері мен шектеулерін анықтайтын негізгі кезең болып табылады.

7.

3-кезең: Техникалық Жобалау
Бұл кезеңде жобаның егжей-тегжейлі инженерлік шешімдері мен құжаттамасы әзірленеді.
Жүйе Архитектурасы
Басқару Алгоритмдері
Қауіпсіздік және Сенімділік
Басқару жүйелерінің,
Роботтардың қозғалысын,
сенсорлардың және өзара
операцияларын және өзара
Халықаралық стандарттарға
әрекеттесетін компоненттердің
байланысын қамтамасыз
сәйкес қауіпсіздік жүйелерін
толық схемасын құрастыру.
ететін нақты алгоритмдерді
(мысалы, авариялық тоқтату)
әзірлеу.
және жүйенің сенімді жұмысын
қамтамасыз ету шараларын
енгізу.
Аппараттық және бағдарламалық қамтамасыз етуді таңдау және олардың өзара үйлесімділігін тексеру де осы
кезеңге кіреді.

8.

4-кезең: Жұмыс Жобасын Дайындау
және Бағдарламалау
Нақты Схемалар
Кешенді құрастыру үшін қажетті барлық егжей-тегжейлі конструкторлық және
монтаждық сызбаларды әзірлеу.
Бағдарламалық Кодты Әзірлеу
Роботтық контроллерлер мен ПЛК (PLC) үшін басқару бағдарламаларын жазу және
оңтайландыру.
Микроконтроллерлерді Қолдану
Arduino немесе басқа платформалар арқылы сенсорларды және атқарушы
механизмдерді интеграциялау.
Жүйені Интеграциялау және Тестілеу
Бағдарламалық және аппараттық бөліктерді біріктіру, жүйенің барлық
функцияларын жүйелі түрде тестілеу (офлайн және модельдеу).

9.

5-кезең: Орнату және Іске Қосу
Кешенді Монтаждау
1
Өндіріс алаңында роботтарды, конвейерлерді
және басқа да жабдықтарды орнату,
механикалық және электрлік қосылыстарды
жасау.
Соңғы Тестілеу
2
Пусконаладка Жұмыстары
Жүйенің әрбір элементін бөлек және бірігіп
3
тексеру, жүйенің жұмыс параметрлерін реттеу
және оңтайландыру.
Нақты өнімдермен немесе материалдармен
кешенді сынау және техникалық тапсырмаға
сәйкестігін растау.
4
Оқыту және Тапсыру
Операторлар мен техникалық қызметкерлерге
жүйемен жұмыс істеу бойынша толық оқыту
және жобалық құжаттаманы тапсыру.

10.

6-кезең: Эксплуатация және Техникалық Қызмет
Көрсету
Тұрақты Жұмыс
Диагностика және Жөндеу
Модернизация және Жаңарту
Жобаланған өнімділік пен сапа
Проактивті техникалық қызмет
көрсеткіштеріне сәйкес кешеннің
көрсетуді (PTC) жүргізу, қателер
Жұмыс процесін талдау негізінде
үздіксіз және тиімді жұмысын
мен ақауларды жедел анықтау
жүйенің бағдарламалық немесе
қамтамасыз ету.
және жою.
аппараттық бөлігін жаңарту және
оңтайландыру.

11.

Қолданыстағы Өндірісті Талдау Нәтижелері
Талдау нәтижесінде робот көмегімен өңдеуге болатын бөлшектердің номенклатурасы анықталуы керек. Бұл ақпарат РТК жобалау
үшін негіз болады.
Бөлшектер мен Дайындамалар
1
Бөлшектердің сипаттамалары және дайындаманың түрі.
2
Резервтер мен Кедергілер
Өндірістік процестегі пайдаланылмаған резервтер мен
Жабдықтарға Қойылатын Талаптар
3
техникалық талаптар.
ұйымдастырушылық кемшіліктерден туындайтын
шығындарды анықтау.
Негізгі технологиялық жабдықтардың құрамы және оны
жаңғырту немесе жаңа үлгілермен ауыстыру жөніндегі
кедергілерді, сондай-ақ техникалық және
4
Ұйымдық Құрылымды Өзгерту
Өндірістің ұйымдық құрылымын өзгерту жолдары және
жекелеген операцияларды өңдеу, механикаландыру
немесе автоматтандыру процесін жетілдіру жолдары.

12.

Қазіргі Заманғы Трендтер мен Инновациялар
Роботтандыру саласындағы болашақты анықтайтын бағыттар.
Industry 6.0 Интеграциясы
Жасанды интеллект (AI) және
генеративті AI-ді өндірістік
процестерді басқаруға толық
енгізу.
Қазақстандық Жетістіктер
Агроөнеркәсіп, тау-кен өндірісі
және логистика салаларындағы
жергілікті робототехникалық
жобалардың дамуы.
Автономды Қабілеттер
Роботтардың сыртқы өзгерістерге
бейімделуі және өздігінен шешім
қабылдауы.
Өздігінен Үйрену
Машиналық оқыту алгоритмдері
арқылы өнімділікті үнемі арттыру
және қателіктерді азайту.

13.

РТК-ны Іске Қосу және Пайдалануға Беру
Жобалау және дайындау жұмыстары аяқталғаннан кейін РТК-ны іске қосу және өнеркәсіптік пайдалануға беру кезеңдері жүзеге
асырылады.
Жабдықты Монтаждау
Жөндеу және Сынақ
Өнеркәсіптік Пайдалану
Бекітілген жұмыс жоспарына сәйкес
РТК-ны жөндеу режимінде жөндеу
РТК-ны акт бойынша өнеркәсіптік
жабдықты орнату және монтаждау,
және сынақтан өткізу.
пайдалануға беру.
сондай-ақ коммуникацияларды
(электр энергиясы, сығылған ауа,
салқындатқыш сұйықтық) жеткізу.
РТК ұйымдастыру кезінде қауіпсіздік техникасының талаптары ескерілуі тиіс. PR және РТК-ға техникалық қызмет
көрсету үшін персоналды (оператор, механик, электрик) арнайы даярлау қажет.

14.

Нақты Мысал: Fanuc R-2000ib Негізіндегі Robomatic-F2000
Кешені
Төменде 50 л сыра кегтерін паллеттеуге арналған Fanuc R-2000ib өнеркәсіптік роботы негізінде өндірілген Robomatic-F2000 роботтық кешенінің жұмыс схемасы
сипатталған.
Роботтық Ұяшықтың Жұмыс Схемасы
Паллеттерді Орналастыру: Автомобиль жүргізушісі бос паллеттер дестесін диспенсерге орналастырады, ол паллеттерді жеке-жеке жетек ролигіне береді.
Кегтерді Өңдеу: Басқа жетек ролигінен келетін сыра кегтерін манипулятор ұстап алады және қақпақты жауып, жапсырмаларды жабыстыратын машинаға
апарады.
Паллеттеу: Осы операциялардан кейін Fanuc R-2000ib өнеркәсіптік роботы кегтерді бос паллеттерге орнатуды жүзеге асырады.
Дайын Өнім: Толтырылған паллеттер тиегішпен қоршау үшін келесі орынға ауыстырылады. Қоршауға дайындық ескерту шамымен ескертіледі.

15.

Суретте 50 л сыра кегтерін паллеттеуге арналған Fanuc R-2000ib өнеркәсіптік роботы негізінде өндірілген robomatic-F2000
роботтық кешені көрсетілген

16.

Талдаудың Және Бөлшектерді Іріктеудің Маңызды Аспектілері
Өндірістік процесті талдау және оны рационализациялау бойынша ұсыныстар әзірлеу РТК құруға өтінім мен технологиялық тапсырма жасау жөніндегі жұмыстардың алдында болуы тиіс.
Талдау Мақсаты
Бөлшектерді Іріктеу
Өнім өндірудің ерекшеліктерін анықтау.
Бөлшектерді талдау және іріктеу ГОСТ 14.204-73 ережелеріне сәйкес жүзеге асырылады, бұл өнім дизайнының
Пайдаланылмаған резервтер мен кедергілерді анықтау.
технологиялылығын қамтамасыз ету ережесін ескереді.
Өндірістің рентабельділігін арттыру бойынша ұсыныстар әзірлеу.
Құрылымдық-технологиялық белгілер бойынша топтастыру нәтижесінде, осы топтың өнімдеріне тән негізгі және
Еңбекті ұтымды ету, механикаландыру және автоматтандыру арқылы еңбек шығындарын азайту.
көмекші операциялардың ең көп санын өңдеуді қажет ететін өкіл-бөлшектер белгіленеді.
Технологиялық процестерді талдау Тапсырыс берушінің кәсіпорнындағы процесті тексеру негізінде өкіл-бөлшектерді
дайындауға қатысты жүргізіледі.

17.

РТК Құру Бойынша Жобалау-Технологиялық Жұмыстар
РТК құру бойынша жобалау-технологиялық және ұйымдастыру-техникалық іс-шаралардың негізгі бағыттары:
Технологиялық Процесті Әзірлеу
Жұмыс Жоспарын Әзірлеу
РТК-ға бекітілген бөлшектердің номенклатурасына және PR
РТК жұмыс жоспарын әзірлеу және жаңа технологиялық
оқыту бағдарламаларына жұмыс технологиялық процесін
жабдықты, көлік-қойма жүйелерін таңдау.
әзірлеу (жұмыс және перспективалық түрлері).
Көмекші Жабдықтарды Дайындау
Жабдықты Жаңғырту және Электр Жабдықтары
Көмекші көтергіш-көлік жабдықтарын, бағдарлаушы,
Техникалық құжаттамаға сәйкес негізгі технологиялық
бақылау-өлшеу құрылғыларын және өзге де технологиялық
жабдықты жаңғырту және оны байланыстыру үшін электр
жарақтарды жобалау және дайындау.
жабдықтарын жобалау.

18.

РТК-дағы Арнайы Жүйелерді Жобалау
РТК-ның тиімділігі мен қауіпсіздігін қамтамасыз ететін арнайы жүйелерді әзірлеу маңызды кезең болып табылады.
Арнайы Ұстағыш
Қорғаныс Жүйесі
PR үшін арнайы ұстағышты жобалау және дайындау (қажет
Қызмет көрсетуші персоналдың қауіпсіздігін қамтамасыз
болған жағдайда) және технологиялық жабдықты PR
ететін қорғаныс жүйесін жобалау және дайындау (адамның
кешенінде пайдалану талаптарына сай дайындау (қысқышты
PR жұмыс аймағында болуына мүмкіндік бермейді).
автоматтандыру).
Бақылау Жүйесі
Қалдықтарды Жою
Өңделетін бөлшектердің геометриялық өлшемдері мен
Қалдықтарды жою жүйесін жобалау және дайындау, сондай-
бетінің кедір-бұдырлығын бақылау жүйесін әзірлеу.
ақ РТК-да дайындамаларды беру және дайын өнімді шақыру
жүйесін әзірлеу.

19.

Қорытынды: Роботтандырылған Кешендерді Жобалаудың Болашағы
Роботтандыру — бұл тек технология емес, бұл өндірістік мәдениеттің трансформациясы.
Негізгі Түйіндемелер
Жобалау кезеңдерін сатылы және мұқият ұйымдастыру – жоғары тиімді өндірістің кепілі.
Инновациялық технологияларды (AI, Industry 6.0) енгізу арқылы өндірістің бәсекеге
қабілеттілігін арттыру.
Робототехника Қазақстанның индустриялық дамуына және цифрландыру мақсаттарына зор
үлес қосады.

20.

Назарларыңызға рахмет!!!