Бас миының созылмалы ишемиясы

1. Орындаған: Жексембаева Л.Ж. 602 ЖПД Тексерген: Балтаева Ж.Ш. Астана 2017ж

АҚ «Астана Медицина Унивеситеті»
Неврология кафедрасы
Тақырыбы: Бас миының созылмалы
ишемиясы.
Орындаған: Жексембаева Л.Ж. 602 ЖПД
Тексерген: Балтаева Ж.Ш.
Астана 2017ж

2.

Бас миының созылмалы ишемиясы – бас миы
қантамырларының диффузды немесе локальды ұзақ
зақымнауы салдарынан пайда болатын, баяу
прогрессирлейтін ишемиядан дамитын бас миы
дисфункциясы.
• «Бас миының созылмалы ишемиясы түсінігіне» :
Дисциркуляторлы энцефалопатия, тамырлық
энцефалопатия, цереброваскулярлы жетіспеушілік,
атеросклероздық энцефалопатия, тамырлық деменция т.б.
кіреді.
• Аталғандардың ішінде неврологияда ең жиі кездесетін
терминдардың бірі “Дисциркуляторлы энцефалопатия”.

3.

• Инсульт дамуының қауіп факторлары
:
1. Модификацияланбайтын:
• – жас (50 жастан үлкен);
• – тұқым қуалаушылық;
• –жынысы.
2. Модификацияланатын:– артериалды гипертония (АГ);– темекі
шегу;– алкоголь қабылдау;– дислипидемия;
• – жыпылық аритмиясы тағы да басқа жүрек аурулары;
• – өмір сүру салты (артық салмақ,физикалық жүктеменің болмауы,
тамақтанудың бұзылуы, стресс жағдайлары);
• – қант диабеті;
• – анамнезінде ТИА болуы;
• – оральді контрацептивтерді қабылдау.

4.

Бас миы қанайналым бұзылысының этиологиясы:
1. Ми тамырларының аневризмасы.
2. Артериалды гипертензия.
3. Спецификалық және спецификалық емес васкулиттер.
4. Қан жүйесі аурулары.
5. Жүрек ақаулары.
6. Коагулопатиялар.
7. Қантты диабет.
8. Ритм бұзылысымен жүретін жүрек аурулары.
9. Артериалды гипотензия.
10. Вегетативті дистония синдромы.
11. Омыртқаның мойын бөлігінің остеохондрозы.

5.

6. Патогенезі:

• Соңғы жылдары созылмалы ишемияның 2 негізгі
патогенетикалық нұсқасын ажыратады. Ол келесі
морфологиялық белгілерге негізделген: зақымдалу сипаты
мен орналасуы.
• 1)Ми ақ затының екіжақты диффузды зақымдалуы кезінде
дисциркуляторлы энцефалопатияның
лейкоэнцефалопатиялық түрі дамиды.
• 2)Лакунарлық нұсқасы – лакунарлық ошақтардың болуымен
сипатталады. Ол ұсақ тамырлардың окклюзиясынан дамиды,
ал ақ заттың зақымдануы гемодинамиканың эпизодтық
бұзысы –артериалды гипотониядан пайда болады.

7. Патогенезі:

Артериалды гипотония (Адекватсыз антигипертензивті терапия, жүрек
лақтырысының төмендеуі.)Созылмалы гипоперфузия.
Компенсаторлы механизмдердің тоқтауы, энергиямен қамтамасыз етудің
азаюы.
Функционалдық бұзылыстар.
Қайтымсыз морфологиялық бұзылыстар: қанайналымның баяулауы, глюкоза
мен оттегі көлемінің төмендеуі, оксиданттық стресс, капиллярлы стаз,
тромбтануға бейімділік, клетка мембранасының деполяризациясы
Ми тінінің метаболикалық және деструктивті бұзылыстары
Клиникалық көріністің дамуы

8.

Клиникалық көріністері:
Дисциркуляторлы энцефалопатияның клиникалық көрінісінің
ядросы – когнитивті бұзылыстар,ол ДЭП-ң І сатысында пайда
болып ІІІ сатыға дейін прогрессирлеп үдейді.Қосымша
эмоционалды бұзылыстар дамиды (инерттілік, эмоционалды
лабильділік, қызығушылықтың төмендеуі),әртүрлі қимылқозғалыстық бұзылыстар (қарапайым жоспарланған
қимылдардан бастап, күрделі неокинетикалық қимылдар мне
қарапайым рефлекторлық қимыл бұзылыстары ).
Созылмалы ишемияның клиникалық ерекшеліктері:
прогрессирленуші ағым,
сатылылық,
синдромалдылық.
NB! Когнитивті функция неғұрлық жоғары зақымданса, науқас
шағымдары азая түседі.

9.

• Бүгінде созылмалы бас миы ишемиясының 3
прогрессирлеуші типін ажыратады:
• – жылдам темп –1-ші сатыдан 3-ші сатыға өту уақыты 2
жылға дейінгі уақытты құрайды;
• – орташа темп –1-ші сатыдан 3-ші сатыға өту уақыты 2 мен 5
жы аралығын құрайды;
• – баяу темп – 1-ші сатыдан 3-ші сатыға өту уақыты смена 5
жылдан көп уақытты құрайды.

10. Созылмалы ишемияның компенсирленген саты көріністері:

Әлсіздік, жылдам шаршағыштық;
қалтырау;
ұйқысыздық;
Оральді автоматизм немесе субкортикалды рефлекстердің пайда болуы;
(нейрондық байланыстардың бұзылысын көрсетеді)
анизорефлексия;
Тұлға-эмоциялық бұзылыстар (мазасыздық пен ашушаңдылық,
эмоционалды лабильділік);
депрессия;
Когнитивті функция бұзылыстары: назар аударудың төмендеуі, танымдық
белсенділіктің төмендеуі,ұмытшақтық, ойлаудың баяулауы– ступор;
Жүрістің өзгеруі(больной шаркает или семенит ногами);
Қимылкоординациясының бұзылысы;
Тұрақты бас ауыруы,бас айналуы, құлақта шуыдың болуы

11. Субкомпенсация сатысының көріністері:

• Жоғарыда аталған симптомдардың күшеюі.
• Қосымша келесі симптомдар дамиды:
• Экстрапирамидалық бұзылыстар,(сопақша мидың, базальды ганглий
мен қыртыс таламикалық бұзылыстан дамиды ) интеллектуальномнестические расстройства, приводящие к деградации личности;
• апатия – қоршаған ортаға қызығушылықтың төмендеуі, адамдармен
араласу шеңберінің тарылуы.
• Бұл сатыда ересек науқастар күнделікті профессионалдық ісәрекеттерәмен айналыса алмайды, қарапайым кітап оқудың өзі олар
үшін қиындық туғызады.
• Барлық сипмтомдар үдейді, науқаста әр түрлі дәрежедегі психикалық
бұзылыстар дамиды, бірақ науқас өзін күтіп, басқа адам көмегінсіз
өмір сүре алады.

12. Декомпенсация сатысының клиникалық көріністері:

• Миды қорғаныш қызметтері тоөтаған соң , көптеген лакунарлы және
қыртыстық инфаркт дами бастайды,науқас өздігінен жүре алмайды,
тепе-теңдікті жоғалтады.
• Естен тау эпизодтары
• Психоорганикалық синдром (Ұмытшақтық. эксплозивтілік, ступор)
• Зәрді ұстай алмау
• дисфагия;
• Паркинсон синдромы (амиостатический или акинетико-ригидный;)
• апатико-абулиялық синдро
• Праксис бұзылысы, Бабинскийдің дискоординаторлы синдромы
• Ауыр деменция
• Аяқ астынан есінен тану, АД күрт төмендеуі, бұлшықеттердің
босаңсып, қарашықтардың кеңіп жарыққа реакция бермеуі.

13. Диагностикасы:

• Ауру анамнезін талдау, нейропсихологиялық және
неврологиялық симптомдарды талдау,
• кардиологиялық зерттеулер
жүргізу(электрокардиография, холтер мониторингі,
эхокардиография) - церебралды ишемияның
этиологиясын анықтау мақсатында,
• Соматопатологияны ескеру үшін лабораторияық
зерттеулер жүргізу.(Коагулограмма, холестерин,
глюкоза, липидтік фракциялар)
• Бас миы тінінің жағдайын бағалау үшін – КТ, МРТ, УДЗ,
Транскраниалды доплерография,Ұйқы артериясын УДЗ.

14.

15.

16. Созылмалы ишемияны емдеу принциптері

• Созылмалы ишемияны емдеу сонымен қоса
инсульттің де профилактикасы болып табылады:
1.Гиперлипедемия мен артериалды гипертензияның
коррекциясы;
2.Қандағы глюкоза деңгейін бақылау және
коррекциялау;
3.Соматикалық патологияларды емдеу;
4.Вазоактивті терапия;
5.Церебропротекторларды тағайындау.

17.

• 1.Антигипертензивті препараттар: диуретиктер, бетаблокаторлар, ингибитор АПФ, кальций каналы блокаторы.
Гиперлипидемия коррекциясы:- диета;- статиндер
(аторвастатин 10-20 мг/тәул, вабадин 10 мг/тәул, липитин);Никотин қыщқылы (ниацин 3,0/тәул, эндурацин 1,5/тәул);энтеросорбенттер («секвестранты» жирных кислот);
3.Антиагреганттар (аспирин 100-200 мг/тәул, клопидогрель 75
мг/тәул, тиклопидин 250 мг 2 рет тәулігіне, кардиомагнил 75
мг/тәул);
4.Тура емес антикоагулянттар(варфарин 2,5-5 мг/тәул).

18.

• 5. Микроциркуляцияны қалыпқа келтіру:
- трентал, латрен, пентоксифиллин;
- атромид (250-500 мг/тәул), сулодексид (1капсула 1-2 рет/тәул)
Темекіден бас тарту микроциркуляцияны жақсартады!
• 6. Когнитивті функцияларды жақсарту: Актовегин, Цераксон,
энцефабол, пирацетам, фенотропил.
• 7. Вазоактивті препараттар:
- винпоцетин (20 мг в/в кап. 10-14 күн, кейін 5-10 мг 3 рет
тәулігіне 1-2 мес.);
-вазобрал (1-2 таб., немесе 2-4 мл 2 рет тәул.);
- ницерголин (30 мг/тәул., 2-4 мг в/м в тәул 10-14 күн, 4-8 мг
в/в)