Аспан денелері

1.

2.

Оқу мақсаты:
5.1.4.1- тірек сөздер мен жетекші сұрақтар арқылы негізгі ойды анықтау
5.3.3.1-сюжетті суреттердің (фотосурет) желісі бойынша әңгіме құрастыру
5.4.4.4-сан есімніңмағыналық түрлерін ажырата білу, сан есімді зат есім орнына қолдана білу

3.

Ойқозғау
1. Суретте не бейнелеген?
2. Сен түнде аспанға қарап көрдің бе?
3. Сен жұлдызды бақылайсың ба?
4. Қандай аспан денелері мен жұлдыздарды білесің?
5. Жұлдыздар қозғалады ма?

4.

Мәтінмен жұмыс
Алуа аспан әлемінің құпиясы туралы көп оқиды. Ол жұлдызды аспанды ұнатады.
Түнде жұлдыздарға ұзақ қарайды. Аспан әлемінің құпиясын білгісі ке- леді.
Жұлдыздардың қозғалысын бақылайды. Соны білетін Зере:
- Алуа, осы жұлдыздар неден тұрады?
Алуа:
- Зере, ғалымдардың айтуынша, жұлдыз газдан (плазмадан) тұрады. Өте күшті Қызған
жұлдыздар жарық шығарады. Күн де, жұлдыздар да аспан дене- лері. Күн Жерге жақын.
Сондықтан Күн үлкен болып көрінеді. Жұлдыздар Жерден өте алыс орналасқан.
Сондықтан жұлдыздар өте кішкентай болып көрінеді. Теле- Скоппен қарағанда,
жұлдыздар нүкте сияқты.
Зере:
- Біздің галактика шексіз. Аспанда қанша жұлдыз бар екен? Оның санын еш- Кім
білмейтін шығар?
Алуа:
- Біз түнде аспаннан 6 мыңдай жұлдызды көреміз. Біздің галактикада жай көзге
көрінбейтін 200 миллиардтай жұлдыз бар. Ол жұлдыздарды күшті телескоп- пен көруге
болады. Аспанда көлденең жатқан, шашырап төгілген сүтке ұқсас ақшыл жолақ –
жұлдыздар шоғыры бар. Бұл жолақты қазақтар «Құс жолы» деп атайды.
Зере: - Алуа, сен аспан әлемі туралы көп біледі екенсің. Болашақта астроном бола- тын
шығарсың. Сені тыңдаудан жалықпаймын. Рақмет!

5.

6.

Жазылым
Сөздер мен сөз тіркестерін мағынасына қарай сәйкестендір
Аспан әлемінің
Жұлдызды
Жұлдыздар қозғалысын
Күн мен жұлдыздар
Галактика
Көлденең жатқан
Шашырап төгілген
Ақшыл жолақ
сүтке ұқсас
құпиясы
шексіз
бақылайды
аспан денесі
Құс жолы
аспан
жұлдыздар шоғыры