“Абай Гэсэр” Агууехэ Зохёол Мүн!

1.

“АБАЙ ГЭСЭР” АГУУЕХЭ
ЗОХЁОЛ МҮН!
Дуургэбэ: Банзаракцаева Людмила Баторовна,
Доодо – Ивалгын hургуулиин буряад хэлэнэй багша

2.

Буряад арадаймнай “Абай Гэсэр” баатарлиг
үльгэр байнал! “Абай Гэсэр” арадаймнай оюун
бодолой дээжэ зохёол байха зуураа, үеһөө үедэ
дамжуулагдан ерэһэн эрдэни зэндэмэнимнай
болоно. Буряад-монголшуудай соёлой, түүхын
хүгжэлтэдэ тэрэ агууехэ удха түгэлдэр һуури
эзэлнэ.

3.

Хатан гэгшэ голдоо,
Хара далайнгаа захада,
Мөөрэн гэгшэ голдоо,
Мүнхэ далайнгаа эрьедэ,
Гурбан һайхан хатандаа
Гурбан һайхан аалинуудые
Барижа үгэхэ болобоб!-гэжэ
Хэлэн хүүнэн байхадань, “Тэнгэриин наран һайхан гү?
Түмэн-Жаргалан һайхан гү?
Тииһэн яаһан бэеэрээ
Огторгойн наран һайхан гү?
Абай Гэсэр хүбүүн
Урмай-Гоохон һайхан гү?
Алтан наран һайхан гү?
Алмай-Мэргэн һайхан гү?” гэжэ
Дуулаа гэһэниинь тэрэ лэ.

4.

АБАЙ ГЭСЭР” ҮЛЬГЭРЭЙ 1000 ЖЭЛЭЙ
ОЙН БАЯРАЙ ЭХИ ТАБИЛГА
Эрдэмтэд А.И.Уланов, Н.О.Шаракшинова, С.Ш.Чагдуров, М.П.Хомонов,
уран зохёолшод Ц-Ж.А.Жимбиев, Б.С.Дугаров, В.Г.Митыпов, ШН.Цыденжапов, ВАРК-ын президент Д.Д.Дугаров, вице-президент
Б.Д.Баяртуев болон үргэн олониитэ ниигэм 1989 ондо суглаа
татажа, «Абай Гэсэр» баатарлиг үльгэрэй 1000 жэлэй ойн баярта
зорюулжа “Гэсэр” баатарлиг үльгэр – Түб Азиин арадуудай эрдэни
зэндэмэни” (“Эпос “Гэсэр” – сокровище народов Центральной Азии”)
уласхоорондын фестиваль бүтээхэ тухай шиидхэбэри абаа һэн. Буряад
Уласай олониитын энэ уряалые засаг түрэ дэмжэжэ, 1990 оной ноябриин
15-да Буряад Республикын Верховно Соведэй Түрүүлэгшэ Сергей Булдаев
уласхоорондын фестиваль 1991-1995 онуудта зохёон байгуулха тухай
Тогтоол доро гараа табиһан байна.

5.

Үльгэршэнэй магтаал дуунай аялгаар дуудуулһан мэтэ , моридой
түбэрөөн дуулдаад, Ангарын үндэр эрье дээгүүр гурбан шушууртай
хүхэ номин туг намилзуулан, 33 баатарнуудаа дахуулан, Абай Гэсэр
хаан зээрдэ мориёо хатаруулан, сэргэдэ гүйлгэжэ ерэбэ.
Баатарнууд моринһоо буугаад, түүдэгэй галда Гэсэрэй тугаа
арюудхаад, үльгэршэн Пеохон Петровой хүрэг ёһолон хүндэлбэ.
Буряад ёһо заншалаа һайн мэдэдэг Хадаахан нютагай гэсэршэ
Леонид
Ильич Николаев Гэсэрэй тугта мүргөөд, үльгэрөө саашань
түүрээгээ бэлэй:
Амитан зонхон хоёроо
Амаржуулха жаргуулхаар бууба.
Абын зонһоо шалгаржа,
Абай-Гэсэр гүүлэбэ.
Нэрэ нэлдэрээ нэрлүүлжэ,
Соло солдороо солодуулба!

6.

Үльгэрэй гүн удха ганса буряад-монгол
угсаатанай бэшэ, харин дэлхэй дээрэ
ажаһууһан бүхы арадуудай эб найрамдалай
буянта хэрэгтэ хабаатай ушар ябадал болоно.