Komunikacja

1. KOMUNIKACJA

dr Dominika Myślińska

2. Zaliczenie

ZALICZENIE
Obecność?
Egzamin?
Ćwiczenia?
Kolokwium?

3. Kontakt

KONTAKT
[email protected]

4.

Proces porozumiewania się
KOMUNIKACJA - to proces przekazywania informacji, pojęć, idei,
uczuć tak, żeby wiadomość otrzymana miała znaczenie możliwie
zbliżone do znaczenia wiadomości nadanej – by występowała
zgodność intencji nadawcy i interpretacji odbiorcy.

5.

Proces komunikacji

6.

OSIEM STYLÓW KOMUNIKACJI
Friedemann Schulz von Thun, psycholog z Hamburga,
przedstawił ciekawą koncepcję komunikacji, nawiązującą do
idei „poczwórnego ucha” i „poczwórnej tuby”.
Otóż jakiekolwiek komunikaty nadawane i odczytywane mogą
być w czterech płaszczyznach. Każda wypowiedź to pakiet,
niosący cztery różne rodzaje informacji. To „poczwórna tuba”.

7.

Każda wypowiedź może być też odczytana w tych samych
czterech kanałach.
To „poczwórne ucho”.
1.Zawartość rzeczowa wypowiedzi, fakty. Wypowiedź przekazuje
określoną treść, informacje o sprawie, o której mowa. Treść
wypowiada nadawca i dokładnie tak samo słyszy ją odbiorca.
2.Ujawnianie siebie. Nadawca informuje o sobie, o tym, co czuje, co
jest dla niego ważne. Odbiorca może domyślać się, co chce ujawnić
o sobie nadawca.
3.Relacja. Nadawca pokazuje, jaka jest między nim a odbiorcą relacja,
jak traktuje swojego rozmówcę, jaka jest jego postawa wobec
odbiorcy. Odbiorca także interpretuje, co przekaz rzeczowy, tak, a nie
inaczej nadawany, mówi o relacji.
4.Apel. Informacja ma wywrzeć wpływ na odbiorcę. To próba wywarcia
wpływu w określonym kierunku, żądanie działania, myślenia, czucia
w określony sposób. Odbiorca może się domyślać, jeśli nie
zakomunikowano tego wprost, o jaki apel chodzi.

8.

Zgodnie z koncepcją von Thuna na podstawie „poczwórnych uszu” można
wyodrębnić osiem stylów komunikacji w relacjach międzyosobowych.
Niemalże każdy z nas może odnaleźć siebie prawie w każdym stylu, tylko
w niejednakowym stopniu. Jak pisze von Thun, „każda tendencja czyha
w każdym z nas, ale nie każda w jednakowym stopniu”. W ramach
postanowień dotyczących zmiany, warto wyobrazić sobie swoje relacje
z jakąś wybraną osobą, zdiagnozować siebie pod kątem preferowanego stylu
komunikacji, a następnie zaprojektować nowe formy zachowań (sposobów
nadawania komunikatów).
Oto typologia ośmiu podstawowych stylów w komunikacji.
A. Styl bierno-zależny, czyli „Pomóż mi!”.
B. Styl ratownika, czyli „Na mnie możesz liczyć”.
C. Styl altruistyczny, czyli „Ja się nie liczę”.
D. Styl poniżająco-agresywny, czyli „Wszystko przez Ciebie!”.
E. Styl uzasadniający siebie, czyli „Ja jestem w porządku”.
F. Styl kontrolująco-określający, czyli „Ja mam rację (a ty nie)!”.
G. Styl dystansujący się, czyli „Tylko bez emocji”.
H. Styl dramatyzująco-wylewny, czyli „Zobaczcie, jaki jestem!”.

9.

Styl bierno-zależny, czyli „Pomóż mi!”
Oto charakterystyczne wypowiedzi osób, preferujących ten styl
komunikacji:
Ujawnianie siebie: Potrzebuję pomocy.
Relacja: Ty jesteś kompetentny!
Apel: Pomóż mi.

10.

Styl ratownika, czyli „Na mnie możesz liczyć”
Oto charakterystyczne wypowiedzi osób, preferujących ten styl komunikacji:
Ujawnianie siebie: Jestem silny i wytrzymały.
Relacja: Biedaku, potrzebujesz pomocy!
Apel: Powiedz, co ci doskwiera!

11.

Styl altruistyczny, czyli „Ja się nie liczę”
Oto charakterystyczne wypowiedzi osób, preferujących ten styl
komunikacji:
Ujawnianie siebie: Ja jestem niczym.
Relacja: Ty jesteś ważniejszy, jesteś miarą.
Apel: Powiedz, jakiego chcesz mnie mieć.
Znamiennie wyrażone jest to w słynnej „modlitwie Gestaltu” Fritza
Perlsa:
Ja jestem ja, ty jesteś ty.
Ja nie jestem na tym świecie, żeby być,
Jakim ty chcesz mnie mieć
- a ty nie jesteś na tym świecie,
żeby być, jakim ja chcę ciebie mieć...”.

12.

Styl poniżająco-agresywny, czyli „Wszystko przez Ciebie!”
Oto charakterystyczne wypowiedzi osób, preferujących ten styl
komunikacji:
Ujawnianie siebie: Nikt nie ma nic do mnie!
Relacja: Ty jesteś winny! ...nędzny! ...głupi!
Apel: Przyznaj się do swojej winy.

13.

Styl uzasadniający siebie, czyli „Ja jestem w porządku”
Oto charakterystyczne wypowiedzi osób, preferujących ten styl
komunikacji:
Ujawnianie siebie: Ja jestem bez zarzutu.
Relacja: Uznaj mnie, moją wartość.
Apel: Ty chcesz mnie osądzić (sędzia), albo ze mną konkurować
(rywal).

14.

Styl kontrolująco-określający, czyli „Ja mam rację (a ty nie)!”
Oto charakterystyczne wypowiedzi osób, preferujących ten styl
komunikacji:
Ujawnianie siebie: Ja wiem, co jest dobre.
Relacja: Ty jesteś wyłącznie przyczyną ryzyka, trzeba tobą
kierować.
Apel: To się robi tak i tak!

15.

Styl dystansujący się, czyli „Tylko bez emocji”
Oto charakterystyczne wypowiedzi osób, preferujących ten
styl komunikacji:
Ujawnianie siebie: To, co dzieje się we mnie nie dotyczy
sprawy. Poza tym, we mnie nic się nie dzieje.
Relacja: Jesteś zbyt przywiązany i emocjonalny!
Apel: Nie zbliżaj się!

16.

Styl dramatyzująco-wylewny, czyli „Zobaczcie, jaki jestem!”
Oto charakterystyczne wypowiedzi osób, preferujących ten styl
komunikacji:
Ujawnianie siebie: Słuchajcie, słuchajcie, ja taki jestem!
Relacja: Jesteś dla mnie ważny jako przyjazna, ale zmieniająca
się publiczność.
Apel: Popatrz na mnie, bądź świadkiem mojej autoprezentacji.

17.

MÓJ STYL KOMUNIKACJI

18. Rodzaje komunikacji

RODZAJE KOMUNIKACJI
• werbalna
• niewerbalna
Czym się różnią?
Która jest ważniejsza?
Która przekazuje nam więcej informacji o rozmówcy?

19. Efektywna komunikacja

EFEKTYWNA KOMUNIKACJA
Proces przekazywania komunikatu od jednej do
drugiej osoby
Gwaranty efektywności:
• odbiorca rozumie przekaz w taki sposób w jaki
chciał go przekazać nadawca;
• odbiorca słucha aktywnie.

20. Bariery w komunikowaniu się

BARIERY W KOMUNIKOWANIU SIĘ
Nieostrożność – mówienie „co przychodzi mi na myśl”.
Zniekształcenie motywu – wybiórcze słuchanie.
Nadmierne zaabsorbowanie sobą – mówienie i
słuchanie o sobie.
Przejawianie zachowań obronnych – nadmierna
troska o to by sobie nie zaszkodzić.
Brak zaufania – nadawca postrzegany jako osoba
niewiarygodna.
Nastawienie do nadawcy .
Emocje wyrażone przez nadawcę – warunkują
rozumienie komunikatów przez odbiorcę.
Różnice językowe – żargon niezrozumiały język.
Niezgodność przekazów.

21. Elementy dobrego komunikatu wg Mehrabian`a ???

ELEMENTY DOBREGO KOMUNIKATU WG
MEHRABIAN`A ???

22.

23. Kompetencja w porozumiewaniu się

KOMPETENCJA
W POROZUMIEWANIU SIĘ
• Elastyczność (normy kulturowe)
• Poprawność zależy od sytuacji
• Kompetencji można się nauczyć
Umiejętności porozumiewania się wzrastają
wraz z poziomem wykształcenia kompetencje w porozumiewaniu się

24. GŁÓWNE ZASADY DOBREGO MÓWCY

1. Prowadź słuchaczy swoim tokiem myślenia
- ARGUMENTY, WNIOSKI
2. Rozpoznaj poziom wiedzy słuchaczy. Pomoże to w
ujęciu tematu
- OD KONKRETU DO ABSTRAKCJI
3. Jeśli argumentujesz
- MAŁO, ALE TRAFNIE

25. GŁÓWNE ZASADY DOBREGO MÓWCY

4. Używaj przykładów
- DOŚWIADCZENIA TWOJE/SLUCHACZY
5. Używaj zwrotu "my", identyfikującego cię z grupą.
6. Pamiętaj o tłumaczeniu cech na korzyści.
7. Zwalczaj w sobie niepewność:
-MOWA CIAŁA

26.

27. Aktywne słuchanie

AKTYWNE SŁUCHANIE
Celem nie jest rozwiązanie problemów, lecz udzielenie
wsparcia rozmówcy w ich rozwiązaniu.
Słuchanie skuteczne
Słuchanie mniej skuteczne
Aktywna koncentracja
Bierność, brak koncentracji
Zwracanie uwagi na to co się mówi
Łatwość rozpraszania się
Zadawanie pytań
Niezadawanie pytań
Otwartość umysłu
Z góry przyjęte nastawienie
Przyswajanie przekazywanych
informacji
Niezwracanie uwagi na
przekazywane informacje

28. Techniki wykorzystywane przy aktywnym słuchaniu

TECHNIKI WYKORZYSTYWANE PRZY AKTYWNYM
SŁUCHANIU
Parafraza
„Jeśli Cię dobrze zrozumiałem chodzi o to, że….”
Odzwierciedlanie uczuć
„Zdaje się, że Cie rozzłościłem…”
„Wygląda na to, ze jesteś zadowolony…”
Dowartościowanie
„Cieszę się, że tak poważnie podszedłeś do tematu…”
Doprecyzowanie
„ Kiedy miało to miejsce?”

29. Zasady dobrej komunikacji

ZASADY
DOBREJ KOMUNIKACJI
•utrzymanie kontaktu wzrokowego z rozmówcą;
•skupienie się na tym, co chce przekazać rozmówca;
•zaangażowanie komunikacji niewerbalnej;
•zadawanie pytań w przypadku wątpliwości, żeby lepiej
zrozumieć;
•interesowanie się tym, o czym mówi nadawca;
•wyrażanie uczucia;
•wyłonienie istotnych treści;
•nie radzimy, jeśli nie jesteśmy o to proszeni;
•nie oceniamy;
•dajemy werbalne i niewerbalne sygnały, że rozumiemy to, co
przekazuje nam rozmówca.

30.

Jak skuteczna może być
komunikacja niewerbalna? ☺

31.

32. Proksemika – wiedza o zachowaniach terytorialnych

PROKSEMIKA – WIEDZA O ZACHOWANIACH
TERYTORIALNYCH
- sfera publiczna – kontakty
oficjalne i formalne, wystąpienia
publiczne
- sfera społeczna – kontakty
nieosobiste – załatwianie
formalnych spraw w
urzędach, kontakty z
podwładnymi
- sfera osobista – dla bliskich i
przyjaciół
- sfera intymna – dla najbliższych

33.

34.

35.

36.

37. Koniec tego dobrego, czyli… PODSUMOWANIE

KONIEC TEGO DOBREGO, CZYLI…
PODSUMOWANIE

38. Dobry nadawca …

DOBRY NADAWCA …
1) Używa więcej niż jednego
kanału przekazu.
2) Dba o zgodność komunikatu
werbalnego z niewerbalnym.
3) Przekazuje jasny komunikat
umożliwiający prawidłową
interpretację, unika aluzji,
niedomówień, powiedzonek.
4) Prosi słuchaczy o udzielenie
informacji zwrotnej.

39. Co słuchaczom się podoba i dlaczego?

CO SŁUCHACZOM SIĘ PODOBA
I DLACZEGO?
Jaki powinien być mówca?
Przyjazny, otwarty i szczery.
Ekscytujący, kreatywny, interesujący.
Rzeczowy i pewny siebie.
Zorganizowany.
Autentyczny.
Inspirujący.
Nieoficjalny.