961.30K

Category:

chemistry

Җир хартиясе принцибы

1.

Җир Хартиясе- ул ХХI гасырда
гадел, тотрыклы һәм тыныч
глобаль бергәлекне төзү өчен
кирәкле төп принциплар
декларациясе
Җир хартиясе принцибы
6.Мохитне яклауның иң үтемле ысулы
буларак, аңа зарар килүне булдырмау,белем
чикләнгәнлеге яки информация җитешмәү
очрагында саклык белән эш итү.

2.

Кислоталар
Металл атомнарына
алмаштырыла ала торган
водород атомнарыннан һәм
кислота калдыкларыннан
торучы матдәләр

3.

Кислоталарның
классификациясе
Кислород булу-булмауга карап
КИСЛОТАЛАР
кислородлы
кислородсыз
HF HCl
HNO3 H2SO4
HBr HI H2S
H2CO3 H3PO4

4.

Водород саны буенча
Бер нигезле
Кислоталар
H3PO4
HCl
HNO3
НF
Өч нигезле
Ике нигезле
H2S
H2SO4
H2CO3

5.

НЕОРГАНИКСУЛЬФАТ, ХЛОРИД, ОРТОФОСФАТ,
НИТРАТ КИСЛОТАЛАРЫ

6.

Килеп чыгышы буенча
ОРГАНИК
ЛИМОН, СЕРКӘ,КУЗГАЛАК,КЫРМЫСКА.

7.

Кислоталар
Кислота
формуласы
HCL
HF
HBr
HI
H2S
H2SO3
H2SO4
HNO2
HNO3
H2SiO3
H3PO4
Татарча исеме
Русча исеме
Хлорид
Фторид
Бромид
Иодид
Сульфид
Сульфит
Сульфат
Нитрид
Нитрат
Силикат
Ортофосфат
Соляная
Фтороводородная
Бромоводородная
Иодоводородная
Сероводородная
Сернистая
Серная
Азотистая
Азотная
Кремневая
Ортофосфорная

8.

КИСЛОТЫЛАР МЕДИЦИНАДА
КИҢ КУЛЛАНЫЛА
Аскорбин(С
витамины)
Никотин кислотасы
Кырмыска
кислотасы
Бор кислотасы
АцетилСалицил(аспирин)

9.

Органик кислоталар үсемлекләр
составында бар

10.

КИСЛОТАЛАР ТЕРЕ ОРГАНИЗМ
СОСТАВЫНДА БАР
Сөт кислотасы мускулларда
физик эш эшләгәндә барлыкка
килә
Хлорид кислотасы
ашказанында азыкны
эшкәртергә ярдәм итә.Авыру
тудыручы бактерияләрне юк
итә.

11.

КИСЛОТАЛАР КУЛИНАРИЯДӘ
КУЛЛАНЫЛА
Серкә һәм
лимон
кислоталары

12.

Кислоталарның составында
нинди уртаклык бар?
Zn +
цинк
2HCl → ZnCl2 + H2 ⁭
хлорид
кислотасы
цинк
водород
хлориды
Zn + H2SO4 → ZnSO4 + H2 ⁭
цинк
сульфат
кислотасы
цинк
сульфаты
водород

13.

Универсаль индикатор төсенең
рН зурлыгына бәйлелеге
рН
зурлы
гы
1-3 4-5 6
7
8
9, 1110 13

14.

Чиста яңгыр суы аз әчелектә, чөнки
анда углекислый газ эреп, карбонат
кислотасы барлыкка китерә

15.

Кислоталы яңгырларның чыганаклары
Табигый чыганаклар
Антропоген
факторлар(Европада
бер елда 20-40 млн.
тонна SO2 бүленә,
Россиядә 7 млн тонна
кислота ясаучы
матдәләр бүленеп
чыгарыла)

16.

Күкерт оксидларын
Күкерт оксидларының
атмосферага
бүлеп чыгаручы
чыганаклар
промышленность
элетростанцияләр
табигый чыгнаклар

17.

Сульфит
кислотасы
H2SO3
аэрозольләре
SO2 газы
Су пары
составындагы
кислород
белән
оксидлашу
Дымлы Һава(H2O)
Фотохимик
оксидлашу
Сульфат
кислотасы
H2SO4
аэрозольләре
SO3 газы
Күмер ,мазут,яндыру, металл рудаларын эретү
Һәм башка процесслар
Кислоталы яңгырлар
Кислоталы яңгырлар
Кислоталы яңгырларның барлыкка килүе

18.

Кислоталы яңгырларның сулыкларга
тәэсире
Канадада 14000 күл, АКШ да 9000, Швециядә
6500 сулык, Норвегиядә 5000 сулык әче.Россиядә
Карелия, Кола ярымутравы сулыклары әче хәлгә
килгән
рН=6,5-әкәм-төкәмнәр, моллюскалар,
кысласыманнар, бака уылдыклары үлә
рН=6-5 –планктон организмнар,балыклар
үләләр, бөҗәкләр юкка чыга
рН=5,5- мүкләр, җепсыман суүсемнәр төп
үсемлекләрне этеп чыгаралар.Суда сфагнум мүге үсә
башлый.
рН=4,5 –сулыкларда микроорганизмнар үлә

19.

Кеше организмына тәэсире
Һаваның кислоталы тамчылары кеше
организмына тискәре йогынты ясый.
Составында SO2 газы булган һаваны сулау
өлкән кешеләргә, бигрәк тә йөрәк-кан
тамырлары , сулыш органнары системасы
авыру кешеләргә зарарлы.
АКШ, Норвегия,
Финляндия күлләрендә
балык тукымаларында
терекөмешнең югары
концентрациясе
күзәтелә.Мондый
балыкларны куллану
төрле авырулар
китереп чыгара

20.

КИСЛОТАЛЫ ЯҢГЫРЛАРНЫҢ ЗЫЯНЫ
-Төче сулыклар әчеләнә, су флорасы һәм фаунасы
һәлак була;
-Эчә торган сулыклар пычрана;
-Туфракның әчелеге арта, уңдырышлылыгы кими;
-Урманнар кибә һәлак була;
-Хайваннарныә кайбер төрләре юкка чыга ;
Металл констукцияләр, күперләр һәм
плотиналарның коррозиясе тизләнә;
-Мәрмәр, известьташтан төзелгән биналар
җимерелә;
-Кешенең сәламәтлеге начарлана

Җир хартиясе принцибы

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.