18 нче гасыр татар әдәбиятында жанрлар

1. 18 нче гасыр татар әдәбиятында жанрлар

2.

18 нче йөздә иҗат иткән күренекле
әдипләр:
-Габдессәлам-күренекле рухани, педагог.
-Таҗеддин Ялчыгол-табиб, шагыйрь, галим.
-Габдерәхим Утыз Имәни-мөгаллим, шагыйрь.
-Әхмәдбик
13.10.2023

3.

18 йөз татар әдәбиятында жанрлар
- Сәяхәтнамәләр;
-“Батырша хаты”;
-“Мәҗмугыл хикәят”;
“Хикәяте сычкан”
-Илаһи бәетләр;
- мәдхия-мәрсияләр.
13.10.2023

4.

Сәяхәтнамәләр-
чәчмә
формада
язылган, сөйләү беренче заттан алып
барыла. Автор үзе күргән, кичергән
күренешләр турында
яза.
электән киң таралган жанр.
13.10.2023
Бу
элек-

5.

“Исмәгыйль сәяхәтнамәсе”
Бу язма кат-кат басылган, галимнәр
тарафыннан
ныклап
өйрәнелгән.
Сәяхәтнамәнең авторы - Исмәгыйль
Бикмөхәммәд улы
13.10.2023

6.

• “Батырша хаты”
• Бу ядкәр, бер яктан, хат жанрында булса, икенче
яктан автобиографик характердагы документаль
повестьне хәтерләтә.
• “Батырша”- Габдулла Баһадиршаһ Гали углы
Галиевнең кушаматы.
• Ул Башкортстан ягыннан, зирәк, укымышлы, оештыру
сәләтенә ия.
• Татар һәм башкортларның хокуксыз, авыр хәлдә
яшәвен күреп, аларны баш күтәрергә чакыра.
13.10.2023

7.

• “Мәҗмугыл хикаят”, “Хикәяте сычкан”
• Хикәят –татар әдәбиятында киң таралган
жанр төре. Аның өчен эпиклык, вакыйгалылык, хикәяләү хас. Кайбер хикәятләр
үзләренең эчтәлекләре, жанр табигатьләре
белән хәзерге хикәя, новелла, мәзәкләргә
якын торалар.
• Бу ике хикәят тә фарсычадан тәрҗемә
ителгән.
13.10.2023

8.

• Илаһи бәетләр
• Шигърияттә “илаһи бәет” исеме астында язылган әсәрләр күпләп очрый. Алар
өчен лиро-эпиклык хас .
13.10.2023

9.

• Мәдхия-мәрсияләр
• Бу жанр 18 нче йөздә активлашып китә.
• Мәрсия- вафат кешегә дан җырлау.
Мәдхия – исән кешегә дан җырлау.
• 18 йөздәге мәдхия-мәрсияләрнең
үзәгендә- шул чорның кешеләре.
• Бу чорда иҗат ителгән мәрсияләрнең
иң күренеклесе Утыз Имәни тарафыннан язылган.Алар шагыйрьнең хатынына багышланган.
13.10.2023

10.

Дастан, газәл, мөнәҗәт, хикмәт,
робагый, риваять һәм кайбер
башка жанрлардагы әсәрләрнең
дә язылуы мәгълүм.
13.10.2023

11.

18 йөз татар әдәбиятында жанрлар
- Сәяхәтнамәләр;
-“Батырша хаты”;
-“Мәҗмугыл хикәят”;
“Хикәяте сычкан”
-Илаһи бәетләр;
- мәдхия-мәрсияләр.
13.10.2023

12.

•Презентация авторы:
Кукмара районы Село Чура урта
гомуми белем бирү мәктәбенең
татар теле һәм әдәбияты
укытучы-сы Данилова Светлана
Григорьевна
13.10.2023