Электр қондырғылардың бейтараптамаларының жұмыс режімдері. Дәріс 4

1.

2.

Электр стансалар және қосалқы стансалар пәні
Дәріс 4
Электр қондырғылардың
бейтараптамаларының
жұмыс режімдері
Орындаған: Электр энергетика жүйелері кафедрасының аға оқытушы
Мукашева Райгуль Толеухановна
[email protected]

3.

Дәріс жоспары
1.
2.
3.
4.
5.
Жалпы ережелер.
Оқшауланған бейтараптамасы бар үш фазалы желілер
Бейтараптамасы резонансты – жерлендірілген (қарымтамаланған) үшфазалы тораптар.
Бейтараптамасы тиімді жерлендірілген үшфазалы тораптар
Бейтараптамасы тікелей жерлендірілген тораптар
Әдебиет
1. Г. Х., Хожин Электр станциялары мен қосалқы станциялар. Оқулық, Қазахстан
Республикасы білім және ғылым министерлігінің «Оқулық» республикалық ғылыми практикалық орталығы бекіткен, «Полиграфкомбинат» ЖШС, Алматы, 2014, - 452 б.
2. Рожкова Л.Д., Козулин B.C. Электрооборудование электрических станций и
подстанций: Учебник для сред. Проф. Образования/Л.Д. Рожкова, Л.К. Карнеев, Т.В. Чирков. –
4-е изд., стер. М.: Издательский центр «Академия», 2007. – 448 с.
3. Хожин Г.Х., Леньков Ю.А. Русско-казахский словарь по специальности
«Электроэнергетика», Алматы, TSN – Compani, 2009, 296с.
4.https://eenergy.media/wp-content/uploads/2018/02/analiz-rynka-elektroenergii-kazakhstana-za2017.pdf

4.

Бейтараптама – бұл генераторлардың және трансформатордың фазалық орамының
жұлдызша қосылған ортақ нүктесі. Бейтараптаманың жермен қосылу әдісі электр
торабының сенімділік дәрежесін анықтайды.
Тораптардың келесідей жіктелуі
қабылданған
Бейтараптамасы
жерлендірілмеген
(оқшауланбаған )
тораптар
Бейтараптамасы
резонансты-жерлендірілген
(қарымталанған) тораптар
Оқшауланған
Бейтараптамасы
тиімді-жерлендірілген
тораптар
Жерге қосылған
Бейтараптамасы
тікелей жерлендірілген
тораптар

5.

Электр қондырғылардрын құрылыс ережелерінің талаптарына сәйкес
Төмендеткіш трансформатордан қоректенетын, номиналды кернеуі 1 кВ дейын тораптардын бейтараптамалары тікелей жерлендіріліп орындалады
Таратушы трансформатордан немесе автономды көзден қоректенетін, номиналды кернеуі 1 кВ
дейын тораптардын - бейтараптамалары жерлендірілмей орындалады
Номиналды кернеуі 110 кВ
жерлендіріліп орындалады
тең және одан жоғары
тораптардың бейтараптамалары тиімді-
Кез келген токтарда жерге тұйықталған, кабельмен жасалған, номиналды кернеуі
тораптардың бейтараптамалары резистор арқылы жерлендіріп орындалады
3 – 35 кВ
Қысқа тұйықталу тоғы 30 А коп емес ауа желілерінде, номиналды кернеуі 3 – 35 кВ тораптардың
бейтараптамалары резистор арқылы жерлендіріп орындалады

6.

Бейтараптамасы жерлендірілмеген (оқшауламаланған) тораптар
- Сиымдылықты тоқ
- Зақымдалмаған фазалардағы кернеу
- Зақымдалмаған фазалардағы
сыйымдылықты ток
Бейтараптамасы жерлендірілмеген ұш фазалы
тораптағы жерге қысқа тұйыкталу
а) – С фазасы жерге тұйқталған; б) – векторлық диаграммасы
және
тоқтары.
- Бір фазалы жерге тұйықталу тогы

7.

Бейтараптамасы резонансты-жерлендірілген (қарымталанған) тораптар
зақымдалған С фазасына
арналған (жеңілдетілген)
векторлық диаграмма
С фазасы жерге тұйқталған
Бейтараптамасы резонансты -жерлендірілмеген ұш фазалы тораптағы
жерге қысқа тұйыкталу
Доға сөндіргіш реакторды (ДСР) резонансқа
; толық қарымталмаған режимге
артық қарымталмаған режимге
баптауға болады
;

8.

Бейтараптамасы тиімді-жерлендірілген тораптар
110 кВ және одан жоғары тораптарда бейтараптама жерлендіру әдісін таңдауда анықтаушы
фактор оқшаулама құны болып табылады. Мұнда бейтараптаманы тиімді жерлендіру қолданылады,
бұл кезде жерге бірфазалық тұйықталуда бүлінбеген фазалардағы кернеу деңгейі жерге қатысты
болжаулы есеппен қалыпты жұмыс режиміндегі 0,8 фаза аралық кернеуге тең болады. Бұл осындай
жерлендіру әдісінің негізгі құндылығы.
Жерге тұйықталған бейтарап режимнің кемшілігі - фазалық жерге
тұйықталу қысқа тұйықталу болып табылады және дереу
ажыратуды қажет етеді.
Режимнің тағы бір кемшілігі - үлкен қысқа тұйықталу тогына
есептелуі керек жерге қосу құрылғысының дизайнын қиындату.

9.

Бейтараптамасы тікелей жерлендірілген тораптар
Нольдік сым
Бейтараптамасы тікелей жерлендірілгены үшфазалы төртсымды торап

10.

БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ
1. Тораптардың бейтараптамасы бойынша жіктелуі?
2. Бейтараптама дегеніміз не?
3.
Жерге
қосылмаған
және
резонанстық
жерге
қосылған
бейтараптамамен қандай электр желілері жұмыс істейді? Осы режимдердің
ерекшеліктері қандай?
4. Неліктен 110 кВ және одан жоғары желілерде доға сөндіретін
катушкалар қолданылмайды??
5. Бейтараптамасы тиімді-жерлендірілген тораптар қалай түсінесіндер?

11.

НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ