Кіріспе сабақ

1.

Сабақтың тақырыбы:
Кіріспе сабақ

2.

САБАҚТЫҢ МАҚСАТЫ:
Оқушыларды «Бастапқы әскери даярлық» сабағының
мақсатымен таныстыру.

3.

Ұйымдастыру кезеңі
Ынтымақтастық атмосферасын
қалыптастыруда шаттық шеңберін жүзеге
асыру
Саралау
«Жіктеу» тәсілі
Оқушылардың оқуға деген
қызығушылығын арттыру мақсатында
мүмкіндігінше оларға таңдау еркіндігі
беріледі.
Қазақстан Республикасы Қарулы күштерінде қызмет
ету–оның әр азаматының міндеті.
Бұл – бейбіт еңбекті қорғаушы ретінде әскери
қызметшілерге білдірген халықтың сенімі.

4.

«Ұлттық қауіпсіздік дегеніміз–аумақтың тұтастығын толық
сақтай отырып, Қазақстанның тәуелсіз егемен мемлекет
ретінде дамуын қамтамасыз ету»
ел Президенті Н. Ә. Назарбаев
«Алғашқы әскери дайындық» оқулығы тараулары
тактикалық дайындық
саптық дайындық
атыс қаруынан атыс
жүргізу ережелері мен
тәсілдері
атыс дайындығы
жарықшақты қол
гранаттарын лақтыру

5.

«Еркін микрофон» әдісі
оқушылардың сабаққа деген
көзқарасын, рефлексиясы
«Жапондық бағалау» әдісі
«Дұрыс келісемін»
«Толықтырамын, басқа көзқарасым бар»
«Менің сұрағым бар»

6.

Қорытынды бөлімі.
Сұрақтар
• «Бастапқы әскери даярлық» сабағының мақсаты
қандай?
• «Бастапқы әскери даярлық» сабағы қандай заңдар
мен қаулыларға сәйкес жүргізіледі?
• «Алғашқы әскери дайындық» оқулығы қандай
бөлімдерден тұрады?

7.

8.

Сабақтың тақырыбы:
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ МЕМЛЕКЕТТІК
ҚҰРЫЛЫМЫ. ҚАРУЛЫ КҮШТЕРДІҢ ҰЛТТЫҚ
ҚАУІПСІЗДІКТІ ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУДЕГІ РӨЛІ.

9.

Сабақтың мақсаты:
Оқушыларға Қазақстан Республикасының мемлекеттік құрылымын
және Қарулы Күштердің ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз етудегі
рөлін ұғындыру.

10.

Ұйымдастыру кезеңі
Оқушылар бір-біріне тілек білдіреді, тыңдау дағдыларын
дамытуға бағытталады, сондай-ақ барлық оқушылардың
қатыстырылуы арқылы сабаққа белсенділігі артады.
Өтілген тақырыпты сұрау кезеңі
«Бастапқы әскери даярлық» сабағының мақсаты қандай?
«Бастапқы әскери даярлық» сабағы қандай заңдар мен қаулыларға сәйкес
жүргізіледі?
«Алғашқы әскери дайындық» оқулығы қандай бөлімдерден тұрады?

11.

Қазақстан Республикасы Конституциясына (ҚРК) сәйкес, барлық азаматтарға тең құқықтық
берілген, түрлі ұлт өкілдерінің бірге бейбіт өмір сүруі үшін заңдық негіз жасалған.
«ҚР-ның мемлекеттік шекарасы туралы» заңы бойынша, біздің мемлекетіміз өз аумағын
құрлықта, суда және әуе кеңістігінде ҚК арқылы қорғайды. Қазақстан шекарасын шекара
әскері қорғайды.
Қазақстан елінің тарихи
қалыптасқан аумағы Ресей,
Қытай, Өзбекстан, Қырғызстан,
Түрікменстан-мен шектеседі.

12.

Сұрақтар мен тапсырмалар
ҚР-ның мемлекеттік құрылымы туралы айтыңдар
ҚР егемендігі қандай белгілермен сипатталады?
Қазақстанның әскери саясаттағы жалпы принциптерін атаңдар.
ҚК-ің ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз етудегі рөлі қандай?
ҚР ҚК құрылысының даму және реформалау кезеңдерін атап шығыңдар.
ҚР ҚК құрылымын дамыту және реформалаудың бірінші және екіші кезеңінде қандай міндеттер
шешілді?
ҚР ҚК құрылымын дамыту және реформалаудың үшінші кезеңінде атқарылатын міндеттері мен
мақсаттары туралы айтыңдар.

13.

ЖЕКЕ ЖҰМЫС
«Бір ауыз сөз» әдісі
Оқушылар бір ауыз сөзбен сабақ туралы өз ойларын түсіндіріп
береді. сабақты бағалайтын сөздер: ұнады, пайдалы, қажет,
білдім, үйрендім, қызықтым, ұмтылдым, есте сақтадым, жасай
аламын. т.б.
«Қошеметтеу» әдісі
оқушыларды ынталандыру мақсатында бағалау

14.

15.

Сабақтың тақырыбы:

16.

Сабақтың мақсаты:
Оқушыларды Қазақстан Республикасының мемлекеттік тәуелсіздікке ие болу
тарихымен және Қазақстанның даму бағдарымен қысқаша таныстыру.

17.

Пысықтау сұрақтары
ҚР-ның мемлекеттік құрылымы туралы айтыңдар
ҚР егемендігі қандай белгілермен сипатталады?
Қазақстанның әскери саясаттағы жалпы принциптерін атаңдар.
ҚК-ің ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз етудегі рөлі қандай?
ҚР ҚК құрылысының даму және реформалау кезеңдерін атап шығыңдар.
ҚР ҚК құрылымын дамыту және реформалаудың бірінші және екіші кезеңінде қандай міндеттер
шешілді?
ҚР ҚК құрылымын дамыту және реформалаудың үшінші кезеңінде атқарылатын міндеттері мен
мақсаттары туралы айтыңдар.

18.

ҚР өзін демократиялық, зайырлы, құқықтық және әлеуметтік мемлекет ретінде
орнықтырды. Оның ең қымбат қазынасы – адам және адамның өмірі, оның құқықтары мен
бостандықтары.
Мемлекет басшысы – Президентті ҚР-ның азаматтары сайлайды.
Заңдық қызметтерді жүзеге асыратын жоғары үкімет органы-Парламент.
Мәжіліс
депутатарын
азаматтар тікелей
сайлайды
Сенат
депутатарын мәслихат
депутаттары сайлайды

19.

Сұрақтар мен тапсырмалар:
1) Қазақстан Республикасының мемлекеттік тәуелсіздікке ие болу
тарихын қысқаша айтып беріңдер.
2) Егемен Қазақстанның даму бағдары қандай?

20.

Жеке жұмыс
i. бүгінгі сабақта мен....түсіндім, ...білдім, ....көзімді жеткіздім.
ii. - бүгін сабақта қуантқаны.....
iii. - мен өзімді.....үшін мақтар едім.
iv. - маған ерекше ұнағаны.....
«Аяқталмаған сөйлем» әдісі
v. - сабақтан соң маған........келді
vi. - бүгін маған..........сәті түсті.
Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында
vii. - қызықты болғаны.....
оқушылардың сабаққа деген көзқарасын,
viii. - ......қиындық тудырды.
рефлексиясын тыңдайды.
ix. - менің түсінгенім.....
x. - енді мен......аламын.
«Бас бармақ»
Жарайсың!
Жақсы!
Талпын!

21.

22.

Сабақтың тақырыбы
САП ЖӘНЕ ОЛАРДЫ БАСҚАРУ

23.

Сабақтың мақсаты:
Оқушыларға сап элементтерін, алдын ала және орындалатын пәрмендерді,
сарбаздардың сапқа тұрар алдындағы және саптағы міндеттерін және әскери
сәлемдесуге орнында тұрып жауап беруді үйрету

24.

Ұйымдастыру кезеңі
Қазақстан Республикасының мемлекеттік тәуелсіздікке ие
болу тарихын қысқаша айтып беріңдер
Егемен Қазақстанның даму бағдары қандай?
Сапты басқару
Сапты басқару дауыспен, белгілермен командир беретін пәрмендермен және бұйрық берумен
жүзеге асырылады.
Пәрмендер
алдын ала берілетін
орындалатын
Алдын ала берілетін пәрмендер саптағылар
командирдің олардан қандай әрекеттерді талап
етіп тұрғанын түсінуі үшін нық, қатты және
созылмалы дауыспен беріледі.

25.

Сөздікпен жұмыс
Сап
әскери қызметшілердің, бөлімшелердің және бөлімдердің Жарғымен белгіленген өзара іс-қимыл
жасаулары үшін жаяу тәртіптегі орналасуы.
Қатар
қатарда белгіленген бір сызық бойында әскери қызметшілердің біреуі екіншісінің қасында
орналасқан сап
Машиналар желісі
машиналардың біреуі екіншісінің қасында бір сызық бойында орналасуы
Қаптал
саптың оң (сол) жақ шеті. Бұрылыс жасаған кезде сап қапталдарының аттары өзгермейді
Маңдайшеп
саптың әскери қызметшілер тіке қарап тұрған жағы
Саптың тыл жағы
маңдайшеп жағына қарама-қарсы жақ
Аралық
маңдайшеп бойынша әскери қызметшілердің, бөлімшелердің, бөлімдердің арсындағы аралық

26.

Сөздікпен жұмыс
Арақашықтық
түкпір жаққа қарай әскери қызметшілердің бөлімшелердің, бөлімдердің арасындағы аралық
Сап ені
қапталдар арасындағы қашықтық
Саптың ұзындығы
саптың бірінші қатарынан саптың соңғы қатарына дейінгі аралық
Екі қатарлы сап
бір қатардағы әскери қызметшілер басқа қатардағы әскери қызметшілердің ту сыртына қарай
бір қадам арақашықтықта орналасқан сап.
Лек
әскери қызметшілер бір-бірінің ту сыртында жарғымен немесе командир белгілеген
арақашықтықта орналасқан сап
(Жазылма) өрістік
сап
бөлімшелер маңдайшеп бойынша бір сызықтың бойында бір қатарлы немесе екі қатарлы сапта
жарғымен немесе командир белгілеген арақашықтықта орналасқан сап
Жорық сабы
бөлімше леккке немесе бөлімшелер лектерде бір-бірінің артында белгіленген арақашықтықта
орналасқан сап
Бағыттаушы
көрсетілген бағыттағы бірінші жүріп келе жатқан әскери қызметші
Тұйықтаушы
лектегі соңғы келе жатқан әскери қызметші

27.

Сұрақтар мен тапсырмалар
Сап элеметтерін атаңдар
Сапты басқару қалай орындалады?
Сарбаздың сапқа тұрар алдындағы және саптағы міндеттері қандай?
Сәлемдесуге орнында тұрып қалай жауап береді?

28.

Қорытынды
«Еркін микрофон» әдісі.
Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында
оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, рефлексиясын
тыңдайды
«Жапондық бағалау» әдісі
«Дұрыс келісемін»
«Толықтырамын, басқа көзқарасым бар»
«Менің сұрағым бар»

29.

30.

Сабақтың тақырыбы
САПТЫҚ ТҰРЫС. «САПТАЛ!», «ТҮЗЕЛ!», «ТІКТЕЛ!»,«ЕРКІН
ТҰР!», ЖИНАҚТАЛ!»КОМАНДАЛАРЫН ОРЫНДАУ

31.

Сабақтың мақсаты:
Оқушыларды саптық тұрысты қабылдау пәрмендеріне
үйрету

32.

Ұйымдастыру кезеңі
Қазақстан Республикасының мемлекеттік тәуелсіздікке ие болу тарихын қысқаша
айтып беріңдер.
Егемен Қазақстанның даму бағдары қандай?
Саптық дайындық
әскери қызметшілерді тәртіпке
үйрететін, оларда жоғары саптық бойы
түзету, үлгілі әскери түр, саптык
тәсілдерді жылдам және дәл орындай
алуды қалыптастыратын, ширақтыққа,
ептілікке және шыдамдылыққа
дағдыландыратын басты әскери
пәндердің бірі.

33.

Саптық тұрыс командалары
«Саптал!»
«Тіктел!»
тығыздалмай, тік тұру
өкшелерді қосып, аяқтың ұшын маңдайшептің сызығы бойынша
табанның еніне қойып түзеу керек
иықтарды жазу, ішті тартып, кеудені тік ұстау
денені біршама алға ұмсыну
саусақтарды жартылай бүгіп жамбасқа тигізіп төмен
жіберу
басты жоғары және тік ұстап иекті алға шығармай
ұстау

34.

«Еркін тұр! » командасы
оң немесе сол аяқтың тізелерін бос ұстап, орнынан
кетпей, сөйлеспей еркін тұру
«Жинақтал!»
саптағы өз орнын тастап кетпей, қаруын, киімдерін, жабдықтарын
түзеу керек, жинақталу бас киімнен басталады
Бас киімдерді шешу немесе кию үшін «Бас киімді шеш», «Бас
киімді ки» командасы беріледі.
Шешілген бас киім күнқағарымен алға ұсталып, еркін түсірілген
сол қолға ұсталады.
Қарумен «арқаға» күйінде бас киім оң, ал қарумен «бауға»,
«кеудеге», «аяққа» күйінде сол қолмен шешіледі.
Карабинмен «иыққа» күйінде бас киімді шешкен кезде, карабин
алдын ала аяққа түсіріледі.

35.

Сұрақтар мен тапсырмалар
саптық тұрыс қалай және қай уақытта орындалады?
саптық тұрысты орындау үшін қандай пәрмендер беріледі?

36.

ЖЕКЕ ЖҰМЫС
«Бір ауыз сөз» әдісі
Оқушылар бір ауыз сөзбен сабақ туралы өз ойларын түсіндіріп береді.
Бір ауыз сөздеріне сабақты бағалайтын келесі сөздерді
айтуға болады ұнады, пайдалы, қажет, білдім, үйрендім, қызықтым, ұмтылдым, есте сақтадым,
жасай аламын. т.б.
«Қошеметтеу» әдісі
оқушылардың сабаққа қатысқан белсенілігіне қарай мадақтау
оқушыларды ынталандыру мақсатында бағалау

37.

38.

Сабақтың тақырыбы:
ОРНЫНДА ТҰРҒАНДАҒЫ БҰРЫЛЫСТАР. САПТЫҚ ЖӘНЕ
ЖОРЫҚТЫҚ АДЫММЕН ҚОЗҒАЛЫС, ҚОЗҒАЛЫСТАҒЫ
БҰРЫЛЫСТАР

39.

Сабақтың мақсаты
Оқушыларды орнында тұрғандағы бұрылыстар тәсіліне, саптық және
жорықтық адыммен қозғалысқа, қозғалыс кезінде бұрылыс жасауға үйрету

40.

Пысықтау сұрақтары
саптық тұрыс қалай және қай уақытта орындалады?
саптық тұрысты орындау үшін қандай пәрмендер беріледі?
Мақсаты
оқушылар бойында идея немесе тілек білдіру, тыңдау дағдыларын дамытуға бағыттау,
сондай-ақ барлық оқушыларды қатыстыру арқылы оқыту жағдайларын теңестіру.

41.

Орнында тұрғандағы бұрылыстар: «Оң-ға!», «Сол-ға!», «Артқа бұ-рыл!» командалары
бойынша орындалады.
Артқа және солға бұрылу – сол
жаққа қарай, сол өкшемен және оң
аяқтың ұшымен
дененің тік қалпын сақтай отырып және
тізелерді бүкпей бұрылу керек, алдыңғы
тұрған аяққа дененің салмағын салу керек
оңға бұрылу – оң қол жаққа
қарай оң өкшемен және сол
аяқтың ұшымен
Бұрылыстарды орындаудағы
ережелер
саптық
жүгіру
Бұрылыстар
қысқа жол арқылы аяқты қою керек,
бұл ретте денені бұрылатын жаққа бір
мезгілде күрт бұрып және басқа
аяқтың ұшына қатты тіреліп, дененің
салмағын бұратын жақтағы аяққа
көшірумен ұштастыру қажет
адым
жорықтық
минутына
110 - 120 адым,
адымның
шамасы
85 – 90 см
минутына
165 - 180 адым,
адымның
шамасы
70 – 80 см

42.

Сұрақтар мен тапсырмалар
1. Орнында тұрғандағы және қозғалыстағы бұрылыстар қалай орындалады?
2. Саптық және жорықтық адым қай кезде қолданылады?
3. Жорықтық адымнан саптық адымға көшу үшін қандай пәрмендер беріледі?
4. Қозғалыстың жылдамдығы немесе қозғалысты тоқтату қандай пәрмендер бойынша өзгереді?
5. Жекелеген әскери қызметшілер қатарындағы бірнеше адым жерге орын ауыстыруы үшін қандай
пәрмендер беріледі?
6. Қозғалыстағы бұрылыстар қандай пәрмендер бойынша орындалады?

43.

Жеке жұмыс
«Аяқталмаған сөйлем» әдісі
бүгінгі сабақта мен....түсіндім, ...білдім, ....көзімді жеткіздім.
бүгін сабақта қуантқаны.....
мен өзімді.....үшін мақтар едім.
маған ерекше ұнағаны.....
сабақтан соң маған........келді
бүгін маған..........сәті түсті.
қызықты болғаны.....
......қиындық тудырды.
менің түсінгенім.....
енді мен......аламын
«Бас бармақ»
Жарайсың!
Жақсы!
Талпын!

44.

45.

Сабақтың тақырыбы:
БІР ҚАТАРЛЫ САПТАН ЕКІ ҚАТАРЛЫ САПҚА ЖӘНЕ КЕРІСІНШЕ ҚАЙТА
САП ҚҰРУ

46.

Сабақтың мақсаты:
Оқушыларды бір қатарлы саптан екі қатарлы сапқа тұруға және
керісінше қайта сап құруға, қозғалыста әскери сәлемдесуге жауап
беруге үйрету

47.

Оқушылар бір-біріне тілек білдіреді, тыңдау дағдыларын дамытуға бағытталады, сондай-ақ
барлық оқушылардың қатыстырылуы арқылы сабаққа белсенділігі артады.
«Жіктеу» тәсілі
Оқушылардың оқуға деген қызығушылығын арттыру мақсатында
мүмкіндігінше оларға таңдау еркіндігі беріледі.

48.

Бөлімшенің жазылма сабы
бір қатарлы
екі қатарлы
«Бөлімше, бір қатарға (екі қатарға)
– саптал!» командалары
Бөлімшенің командирі сапқа тұрудың маңдай шебіне
қарама – қарсы тұрады
Төрт және одан да аз бөлімше әрқашан да бір қатарға тұрады
Бөлімшені орнында түзету үшін «Түзел!» немесе «Солға түзел!» командалары беріледі
«Түзел!» командасы бойынша оң жақ шетте тұрғаннан басқасының барлығы
бастарын оңға бұрады
Түзелу аяқталған соң әскери қызметшілердің барлығы бастарын жылдам тік
ұстайды, ал карабиндер бұрынғы күйге келтіріледі, «Тіктел!» командасы
беріледі

49.

Командалар
Бөлімше артқа бұрылған кезде команда бойынша түзелу жағы көрсетіледі.
Бөлімшені бір қатардан екі қатарға сапқа тұрғызу үшін алдын – ала «Бөлімше, бірінші және екіншіге –
санал!» командасы бойынша бірінші және екінші болып санау жүргізіледі
Оң жақ қапталдан бастап әскери қызметші кезек бойынша жылдам өзінің сол жағында тұрған әскери
қызметшіге қарай басын бұрып өзінің нөмірін айтады және басын тез тік ұстайды; сол жақ қапталдағы басын
бұрмайды.
Жалпы нөмірлеу «Бөлімше ретімен санал!» командасы бойынша жүргізіледі.
Қатардың сол жақ шетіндегі тұрған санау аяқталғаннан кейін «Санақ бітті!» деп баяндайды.
Екі қатарлы сапта екінші қатардың сол жақ шетіндегі тұрған санау аяқталғаннан кейін
«Толық!» немесе «Толық емес!» деп баяндайды

50.

Сұрақтар мен тапсырмалар
1
бөлімшенің жазылма сабы қандай болуы мүмкін?
2
бөлімшені 1 немесе 2 қатарлы сапқа тұрғызу қандай команда бойынша жүргізіледі?
3
бөлімше құрамын 1 немесе 2 қатарлы сапқа тұрғызу ретін айтыңдар
4
қозғалыста бас киіммен және бас киімсіз әскери сәлемдесуді қалай орындайды?

51.

Қорытындылау
«Еркін микрофон» әдісі
Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын
айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды.
«Жапондық бағалау» әдісі
«Дұрыс келісемін»
«Толықтырамын, басқа көзқарасым бар»
«Менің сұрағым бар»

52.

53.

Сабақтың тақырыбы:
ҚАРУМЕН САПТЫҚ ТҰРЫС

54.

Сабақтың мақсаты
Оқушыларға қарумен саптық тұрысты ,автоматтың әр түрлі
жағдайда ұстауды үйрету

55.

Ұйымдастыру кезеңі
бөлімшенің жазылма сабы қандай болуы мүмкін?
бөлімшені 1 немесе 2 қатарлы сапқа тұрғызу
қандай команда бойынша жүргізіледі?
бөлімше құрамын 1 немесе 2 қатарлы сапқа
тұрғызу ретін айтыңдар
қозғалыста бас киіммен және бас киімсіз әскери
сәлемдесуді қалай орындайды?
«Жіктеу» тәсілі
Оқушылардың оқуға деген қызығушылығын арттыру мақсатында
мүмкіндігінше оларға таңдау еркіндігі беріледі

56.

«Бауды босат (тарт)!», «Автоматты кеудеге!», «Белдікке!» командаларын орындау
Қарумен саптық тұрыста қаруды аузын жоғары қаратып, оң қолдың білегімен белдіктің жоғарғы жағына тигізіп, ал жиналмалы
дүмді автоматты аузын төмен қаратып «белдікке» күйінде ұстау керек
Қол пулеметті аяққа еркін түсірілген оң қолмен дүмін оң аяқтың өкшесіне жанай тигізіп, жерге ту сыртымен қойып ұстау керек.
белдік бойынша біршама жоғары ұстап, автоматты иықтан алу керек және оның сағағынан және
ұңғы кертігінен сол қолмен іліп, өзінің алдына оқжатарын солға қаратып, аузын иектің
биіктігінде тік ұстау керек
Автоматты «белдікке» күйінен
«кеудеге» күйіне «Автоматты
кеудеге!» командасы тәсілдері
белдікті оң қолмен оңға қарай жіберіп тастау керек және оны алақанмен саусақтар жартылай
бүгілген және өзіне қарап тұратындай етіп ұстау керек; сонымен бір мезгілде оң қолдың
шынтағын баудың астына кигізу керек
– белдікті бастан асыра лақтырып тастау керек; автоматты дүмінің
мойнынан ұстап, ал сол қолды жылдам түсіріп жіберу керек

57.

Сұрақтар мен тапсырмалар
• Саптық тұрысты орындау кезіндегі қарудың орналасу жағдайын айтыңдар
• Автомат «бауға» күйінен «кеудеге» күйіне «Автоматты- кеудеге!» командасы бойынша орындалатын
тәсілдерді атаңдар
• «Бауды босат (тарт)!», «Қаруды арқаға!» командаларының орындалуы туралы айтыңдар
• Қарумен қозғалыстар және бұрылыстар қалай орындалады?

58.

Жеке жұмыс
«Бір ауыз сөз» әдісі
Оқушылар бір ауыз сөзбен сабақ туралы өз ойларын түсіндіріп береді.
Бір ауыз сөздеріне сабақты бағалайтын келесі сөздерді айтуға болады: ұнады, пайдалы, қажет, білдім,
үйрендім, қызықтым, ұмтылдым, есте сақтадым, жасай аламын. т.б.
Мұғалім оқушылардың сабаққа қатысқан белсенілігіне қарай мадақтау
бойынша әр оқушының өзіне тиісті баллын қойып бағалайды.
Сонымен қатар, оқушыларды ынталандыру үшін «Қошеметтеу» әдісі
арқылы бағалайды.