Шеткері лимфа түйіндрінің туберкулезі

1. Шеткері лимфа түйіндрінің туберкулезі

2. Этиологиясы және ерекшелігі

Ірі қара ұстайтын адамдарда
МБТ өгіздік түрі
Балалар және жасөспірім
Мойын, жақ асты лимфа түйіні (жұмсақ немесе
тығыздау, бобовидный немесе домалақ, кейде
ұсақ мойыншақ тәрізді түзіліс)
• Созылмалы түрінде: тығыз, үлкендігі көгершін
жұмыртқасындай)
• Сирек- шап және қолтық асты лимфа түйіні

3. Патогенез

• Біріншілік лимфатикалық клмплекс + спецификалық
қабыну+ перефириялық лимфатүйіндеріне +
біріншілік мендалина зақымдалуы – мойын
лимфотүйіндерінің туберкулезі.
• Тығыз, үлкен, аз қозғалатын түйін – іріңдейді, тері
гиперемиясы, флюктуация, - ірің сыртқа шығады,
жыланкөз, - ем дұрыс болса кішірею, тығыздалу,
пертификат түзіледі, жыланкөз жабылады –тыртық
дұрыс емес формалы, склерозданады немесе
колоидты түрде тыртық.

4. Түрлері

• Инфильтративті (қолайлы, пальпацияда қатты
үлкен емес, біржақты, тығыз консистенциялы,
лим.т тінініңгиперплазиясы)
• Казеозды некротикалық(ағымы ауырлау,
бірнеше лимф.т. іріңмен, жыланкөзбен,
язвамен, іріңді некрозды. Пункцияда: ірің,
МБТ 80% табылады.)
• Индуративті немесе фиброзды(ағымы ұзақ,
жеңілдеу, пальпацияда: тығыз, кейде
петрификация, жылынкөз жазылу тыртықтары)

5. Клиникалық көрінісі

Дамуы жіті
Субфибрильді температура немесе болмайды
Интоксикация ақырын басталады
Ағымы толқынды
Лимф.т үлкеюі, ауырсынуы
Пальпацияда: бастапқы сатыда - эластикалық,
қозғалмалы, 1 см үлкен емес диаметрі, прогрессивті
түрде – 2-4 см дейін.
• Фликтенулезді кератоконъюктивит
• Түйінді эритема, полисерозит, кеуде ішілік лим.т
зақымдалуы.

6. Лабораторлы зерттеу

• Жіті кезеңде Қан анализі: ЭТЖ жоғарлайды,
әлсіз лейкоцитоз, лимфопения таяқшаядролы
және моноцитті ығысу, гипохромды анемия.
• Пирке сынамасы – оң, Манту сынамасы –
вираж, оң.
• Жыланкөз іріңі, пунктат-бактерияскопиялық,
себіндіде МБТ-оң.
• Цитологиялық зерттеу- эпилоидты, гиганты
жасушалар, іріңді детрит, әк тұздары.
• Гистологиялық зерттеу

7. Физикалды зерттеу

• УДЗ – өлшемін, консистенсиясын анықтау
• Рентгенологиялық зерттеу – зақымдалған
лим.т кольцинат анықталады.

8. Емі:

3 негізі ТҚП емдейді.
1. Изониазид 10 мг/кг 1 рет күніне пиридоксинмен.
2. Пиразинамид 25 мг/кг тамақтан соң.
3. Этамбутол 20 мг/кг тамақтануға дейін.
Лимфа түйіндерін егу, іріңді шығару (ГИНК-5%) кейін
дәріні енгізу.
Гидрозид изоникотин қышқылының туындыларыизониазид 0,6-0,9 г\тәлігіне
Этамбутол және ПАСК қолданады.
В1, В6, витамин және аскорбин қышқылы.
Оқшауланған процесс болса хирургиялық ем.

9.

• Бейспецифическалық лимфаденит –
катаральді симптомдар, жергіліктігиперемия, ісіну, антибиотикотерапия
7күнде динамика жақсарады. Пирке Манту
сынамасы - теріс.
• Фелиноз - қатерсіз лимфоретикулёз
(болезнь от кошачьих царапин). Мойынның
ортаңғы, бүйірлік кисталары, қалқанша без
сіңірінен жоғары тіласты сүйекте. Бастауы –
жіті, бауыр, көкбауыр ұлғаюы. Тетрациклин
қатарлы антииотиктан тез сауығады.

10.

• Токсоплазмоз – жиі мойын, қолтықасты, шап лимфотүйіндері
ұлғайяды, абсцидерлену болмайды, ОЖЖ зақымдайды, тері
жабындысын, көзді, миокардты зақымдайды. Сарысуда анидене
табылады.
• Бруцеллез- анық интоксикация, толқынды температура,
буындарының ауырсынуы, эйфория, ұйқысыздық, лимфатүйіні
үлкен мөлшерге жетпейді, ауырсынуы қатты, көкбауыр ұлғаюы.
Сералогиялық Br.melitensis анықталады.
• Туляремия – енген тінде (тері немесе конъюктива) папула пайда
болады, кейін көрші лимфа түйінге өтеді. Жіті басталады, бас
ауруы. Серологиялық зерттеуде Francisella tularensis оң.
• Лейкоз – екіншілік инфекциямен асқынған, тері қышуы, бауыр,
көкбауыр ұлғаюы, пунктат- Штернберг жасушасы –
лимфогранулематозға тән.
• Лимфосаркома – пальпацияда ісікті масса, тығыз, қозғалыссыз,
Пунктат –үлкен домалақ жасуша ядросымен-лимфоцитке ұқсас.
• Қатерлі ісіктің лимфатүйінге метастаздары – тығыз лимфатүйіні ,
дамушы кахексиямен.