12.05M

Category:

pedagogy

Kasblar olamida

Kasb — (lotincha: professio — rasmiy ko’rsatilgan mash
g’ulot, ixtisoslik) — maxsus nazariy bilimlar va amaliy ko’nik
malar majmuiga ega tajribali shaxsning mexnat faoliyati turi
hisoblanadi.
Kasb — kishining mehnat faoliyati, doimiy mashg’uloti tu
ri; muayyan ish turini malakali bajarishga imkon beradigan
bilim, mahorat, tajribani talab etadi.

3.

№
Kasb tasnifi
1. “Odam – odam” kasb tipi
(O-O)
2. “Odam – texnika” kasb tipi
(O-Tex.)
3. “Odam – badiiy obraz” kasb tipi
(O-BO)
4. “Odam – belgilar tizimi” kasb tip
i
(O-BT)
5. “Odam – tabiat” kasb tipi
(O-Tab.)

4.

1. ODAM - ODAM
“Odam-odam” tipiga kiruvchi kasblarga oid
mehnatning asosiy mazmuni odamlarning
o’zaro bir- biriga ta’sir ko’rsatishidan iborat
dir. Bunday bir-biriga ta’sir ko’rsatishning
muhim qismi o’zaro munosabatlar hisoblan
adi.

5.

“Odam – Odam” kasb tipi bo’yicha - tarbiya
chi, o’qituvchi, pedagog, hamshira, feldsher,
shifokor, yurist, yuriskonsultant, advokat, s
udya, prokuror, tergovchi, sotuvchi, oshpaz,
gid, resepshen, styuardessa, ekskursovod,
ofitsiant, barmen, sartarosh, stilist, kosmeto
log, massajist, kutubxonachi, auditor, brokk
er, makler, diler, tarjimon, psixolog, rejissyo
r, ijtimoiy ish xodimi, trener, davlat avtomob
il nazorati xodimi, diplomat va boshqa kasbl
arni aks ettiradi.

6.

Pedagog

7.

Tarbiyachi
Ответ

8.

Shifokor

9.

Sudya

10.

Yurist

11.

Advokat

12.

Oshpaz

13.

Sartarosh

14.

Styuartdessa

15.

Psixolog

16.

Sotuvchi

17.

Odam texnika
Bunday kasblar tipida mehnatning asosiy
yetakchi predmeti-texnika ob’ektlaridan (mas
hinalar, mexanizmlar) iborat bo’ladi. Jonsiz t
abiat ob’ektlari (er osti boyliklari, tuproq, suv,
o’rmon va qishloq xo’jaligi mahsulotlari) ham
ko’p jihatdan shularga o’xshagan bo’ladi.

18.

Odam texnika tipiga quyidagi
kasblar kiradi
Odam –texnika tipidagi kasblardan quyidagilarni ajra
tib ko’rsatish mumkin: bul’dozer mashinisti, kon texnigi, i
njener-geolog, texnik-elektrik, texnik-texnolog, agregatlar v
a mashinalarni montaj qilish, sozlash va ishlatish mexanigi,
ishlab chiqarish texnologik uskunalarini sozlash mexanigi, a
viatsiya texnikasini yig’uvchi-chilangar, aviatsiya asboblari v
a elektr jihozlari montajchisi, texnik xizmat ko’rsatish bo’yic
ha aviatsiya texnigi, avtomobillarga texnik xizmat ko’rsatish
bo’yicha texnik-mexanik, temir yo’l stantsiyalaridan foydala
nish va xizmat ko’rsatish texnigi; elektromexanik, axborot v
a kommunikatsion texnologiyalar tizimlarini ishlatish bo’yich
a texnik, kimyoviy ishlab chiqarish va texnologiyasi texnik –
texnologi, neft va gazga kimyoviy ishlov berish va qayta ishl
ash texnik-texnologi, bino va inshootlar bo’yicha texnik-arxit
ektor.

19.

Bul’dozer mashinist

20.

Avtobus
xaydovchisi

21.

Kon texnigi

22.

Aviatsiya montajchisi

23.

Avto texnik-mexanik

24.

Temir yo`l xiz
mat ko`rsatish
texnigi

25.

Axborot va kommunika
tsion texnologiyalar bo`
yicha texnik

26.

Neft va gazga kimyoviy ishlov
berish texnologi

27.

Arxitektor

28.

Quruvchi

29.

Odam – Badiiy obraz
Kasblarning bu tipida badiiy obrazlar, ularn
ing tuzilish usullari yetakchi mehnat predmet
i hisoblanadi.

30.

“Odam – badiiy obraz”
kasb tipiga
“Odam – badiiy obraz” kasb tipiga - drama teatr aktyori, qo’g’irch
oq teatri aktyori, estrada artisti, musiqiy teatr aktyori, sirk artisti, sirk va
original janrlar artisti, havaskorlik xor jamoasi dirijyori, akademik vokal a
rtisti, an’anaviy vokal artisti, estrada vokal artisti, fortepiano ijrochisi, torl
i cholg’ular ijrochisi, xalq cholg’ulari ijrochisi, rassom, teatr liboslari san’
ati rassomi, kino va televidenie rassomi, dizayner, reklama bo’yicha mu
taxassis, interer va mebellar dizayneri, me’moriy-dekorativ san’ati loyih
alovchi-dizayneri, milliy, etnografik va badiiy liboslar dizayneri, haykalta
rosh, chinni va kulolchilik mahsulotlari usta-rassomi, ganch, naqqoshlik
bo’yicha usta-rassom, musiqa asboblarini yasash va ta’mirlash bo’yicha
usta, kashtachilik, zardo’zlik, zargarlik misgarlik bo’yicha usta-rassom, r
aqs ijrochisi, folklor-etnografik jamoalari rahbari, ommaviy bayramlar va
teatrlashtirilgan tomoshalar rejissyori, madaniy-ma’rifiy tadbirlar badiiy b
ezovchisi, dinshunos va boshqa kasblarni aks ettiradi.

31.

Teatr aktyori

32.

Ashula ijrochisi va raqs ijrochisi

33.

Tikuvchi dizayner

34.

O`ymakor, zardoz, kashtachilik, rassom

35.

Folklor

36.

Odam belgilar
Kasblarning bu tipida shartli belgilar, r
aqamlar, kodlar, tabiiy yoki sun’iy tillar aso
siy yetakchi mehnat predmeti hisoblanadi.
Hozirgi zamon kishisi belgilar va belgi siste
malari dunyosida – tekstlar, chizmalar, sxe
malar, kartalar, jadvallar, formulalar, yo’l b
elgilari ichida yashaydi.

37.

Odam belgilar tipiga kiruvchi
kasblar
Buxgalter, auditor, analitik, marketolog, byu
djet analitigi, baholovchi, stenografist, statist, iqti
sodchi, axborot–resurs markazi kutubxonachisi,
arxivshunos va ish yurituvchi, menejer, tovarshu
nos, birja agenti, moliyachi, bank ishi mutaxassis
i, soliq mutaxassisi, sug’urta agenti, kompyuter o
peratori, korrektor, redaktor, sekretar-referent, al
oqa operatori, aloqachi, kassir, kontroler-kassir,
kartograf, pochtalon, notarius va boshqa kasblar
ni aks ettiradi.

38.

Buxgalter, auditor, analitik

39.

Axborot–resurs markazi
kutubxonachisi

40.

Kassir, bank ishi mutaxassisi

41.

Aloqa operatori, aloqachi

42.

Notarius

43.

Odam – Tabiat
• Bu yerda mehnatning asosiy yetakchi predm
eti – jonli tabiatdir. Bu tipga masalan, quyidagi k
asblar kiradi: urug’shunos, meva –sabzavotshun
os, laborant, chorvador, zootexnik, agronom.
• “Odam-tabiat” tipidagi kasblardan quyidagila
rni ajratib ko’rsatish mumkin:
• O’simliklar organizmi mehnat predmeti bo’lg
an kasblar. Hayvonlar organizmi mehnat predme
ti bo’lgan kasblar. Mikroorganizmlar mehnat pre
dmeti bo’lgan kasblar.

44.

Odam – Tabiat kasb tipiga
kiruvchi kasblar
• Bu yerda mehnatning asosiy yetakchi predmeti –
jonli tabiatdir. Bu tipga masalan, quyidagi kasbla
r kiradi: urug’shunos, meva –sabzavotshunos, la
borant, chorvador, zootexnik, agronom.
• “Odam-tabiat” tipidagi kasblardan quyidagilarni a
jratib ko’rsatish mumkin:
• O’simliklar organizmi mehnat predmeti bo’lgan k
asblar. Hayvonlar organizmi mehnat predmeti bo’
lgan kasblar. Mikroorganizmlar mehnat predmeti
bo’lgan kasblar.