Ақпараттандыру ұғымы. Ақпараттық революция. Қоғамды ақпараттандыру

1.

Ақпараттандыру ұғымы.
Ақпараттық революция.
Қоғамды ақпараттандыру.

2.

Қазіргі қоғамды ақпараттандырудың, оның ішінде, білімді
ақпараттандырудың ерекшіліктерін айтпас бұрын, «ақпарат»
атауының мазмұнын анықтап алайық.

3.

Жер бетінде адамдардың пайда болғаннан бастап, адамдар
әртүрлі ақпараттарды жинап, ой елегінен өткізіп, өңдеп,
сақтап және тарата бастады. Содан бері адамзат үнемі
ақпаратпен жұмыс істеп келеді.

4.

Алғашқы ақпараттық хабарламаға тастағы суреттерді
жатқызуға болады.
100 мың жыл бұрын ауызша сөйлеудің пайда болуына
байланысты адамзат ақпаратты, әр адамның жадысында
жекеше, өзі жинай бастады.

5.

5-6 мың жыл бұрын жазудың
пайда
болуы
адамзатта
байланысты
ұжымдық
жадыға
сақтау қалыптасты.
Ақпарат алғашқыда тастарға,
жануарлардың
терісіне,
пергаментке, папирусқа, ағаш
тақтайшаларға,
кейіннен
бастады.
қағазға
маталарға
жазыла

6.

Ақпараттың 300-ден аса анықтамасы бар.
«Ақпарат» түсініктеме, мәлімет, хабарлама мазмұны,
кеңістік пен уақытта таратуды ескеретін мәлімет деген
мағынаны білдіреді.
Ақпараттың ең негізгі ерекшелігі – оның бар адамға
интуитивті түрде түсініктілігі.
Оның ғылыми дәл анықтамасын беру мүмкін емес,
сондықтан ақпарат туралы ұғым қолданылады.

7.

Мазмұндық тұрғыдан, ақпарат - ол біреу немесе бір нәрсе
жайлы мәлімет
Философиялық тұрғыдан, ақпарат – біздің санамызбен
қабылданатын, ақиқат өмірдің белгілі бір объектілері,
үрдістері
мен
құбылыстарының
қатынастарының бейнелері.
қасиеттері
мен

8.

Формальді тұрғыдан, ақпарат – белгілер мен сигналдардың
жиынтығы.
Есептеу техникасы тұрғысынан, ақпарат
- жадыда
сақталатын, қажеттігіне байланысты өңделетін және сыртқы
ортаға берілетін мәліметтер.

9.

«Ақпарат» ұғымы «дерек», «хабарлама», «мәлімет» және
«білім» терминдерімен тығыз байланыста. Енді осыларды
қарастырайық.
Дерек (данные) – қашықтықтан сақтауға, өңдеуге және
таратуға болатын формальді факті немесе идея.

10.

Хабарлама – бұл мәтін, цифрлық деректер, сурет, дыбыс, кесте
және т.б.
Мәлімет
хабарлама
–
«хабарлама» ұғымының синонимі.
және
дерек
әсіресе
есептеу
Мәлімет,
техникасында
электрондық деректер түрінде қолданылғандықтан, оларды
ақпараттың компоненті деп есептеуге болады.

11.

Білім – бұл
а) адамның қоршаған ортаны қабылдауы мен тәжірибесін
бейнелейтін ақпараттың түрі;
ә) нақты қойылған мәселені шешуде қолдану мақсатында
анықталған ақпаратты түсіну;
б) адамның жадысында сақталатын және олардың сеніміне
әсер ететін фактілер мен ережелер.

12.

Білім – адамның өзіне қажетті деректі алу қабілеті,
оларды ойланып (түсініп) және ақпаратқа түрлендіруі.
Ақпарат әр уақытта білімге айналмайды.

13.

Қандай да бір мәлімет ала отырып, адам оны меңгереді
(сіңіреді) (қабылдайды және түсінеді), сосын оларды жаңа
ақпаратқа (өзі үшін) айналдырады (ақпараттық-когинивтік
үдеріс).
Осылайша білімді жаңартады, жаңа өзіндік және
қоғамдық білім алады.

14.

"Ақпарат", "Мәлімет", "Білім" ұғымдарының арақатынасы

15.

Ақпарат оның пайда болу көзі, тұтынушы, тарату
ортасы және оны жеткізу құралдарымен сипатталады.
Пайда болу көзі (источник) – бұл жанды заттар, кез
келген тасымалдаушыдағы құжаттар.
Тарату ортасы -
ол бізді қоршаған кеңістік пен
техникалық байланыс құралдары (коммуникация).

16.

Ақпаратты қабылдау тәсілі

17.

Компьютерлік техникалық құрылғылар ақпаратты
оның
берілу
дыбыстық,
динамикалық),
формасы
бойынша,
графикалық,
мәтіндік,
бейне
мультимедиялық
сандық,
(статикалық,
сонымен
оптикалық, электромагниттік түрде қабылдайды.
қатар

18.

Ақпарат
мазмұнына
қарай
экономикалық,
құқықтық,
техникалық,
әлеуметтік,
статистикалық
және
т.б.
болып бөлінеді.
Ақпараттың
оның мәнін анықтайды.
мазмұны

19.

Егер ақпаратты қандай да бір физикалық нысан деп
қарастырсақ,
онда
ақпаратты
таратуға
(трансляциялауға),
құруға
(генерациялауға),
сақтауға,
өңдеуге
құраушысы
оның
(түрлендіруге) болады.
Ақпараттың
маңызды
тұтынушылық қасиеті болып табылады.

20.

Кейбір бағалаулар бойынша біздің дәуіріміздің басынан
бері адамзат жинақтаған ақпараттар
бірінші рет 1750 жылға қарай,
екінші рет ХХ ғасырдың басында,
үшінші рет 1950 жылға қарай екі еселенген.
1950 жылдан бастап әлемдегі білімнің жалпы көлемі
әр 10 жылда,
1970 жылдан бастап әр 5 жылда,
1991 жылдан бастап жыл сайын 2 еселенуде.
Бүгінгі күнде әлемдегі ақпарат көлемі 450 мың еседен артты.

21.

Қоғамды
ақпараттандырудың
тарихи
үдерісі
өз
заманында пайда болған жаңа технологиялардың пайда
болуына байланысты ақпараттық революциялар тізбегі
арқылы сипатталады.
Ақпаратық революция қоныстанушы халықтың белсенді
бөлігі үшін ашық ақпараттар ауқымының артуына әкеп
тірейтін ақпаратты жинау, өңдеу, сақтау және таратудың
тәсілдері мен құралдарының өзгеруінен тұрады.

22.

АҚПАРАТТЫҚ РЕВОЛЮЦИЯЛАР
1 – Тіл мен адамның сөйлеуінің пайда болуы
2 – Жазудың ойлап табылуы
3 – Кітап басып шығарудың пайда болуы
4 – Электрондық коммуникация құралдарының пайда болуы
(радио, телефон, теледидар)
5 –Компьютерлік техниканың дамуы
6 – Ауқымды ақпараттық
желілердің пайда болуы

23.

Ақпараттық
қоғам
Ақпараттық
технологиялар
саласындағы прогресс ғылыми және
ғылыми-көпшілік
басылымдарда
қоғам"
"ақпараттық
атауының
пайда болуына әкелді.
Ғалымдардың
көбі
ақпараттық
қоғам
-
оның
деп
басты
өнімі ақпараттар болып табылатын
қоғамды түсінеді.

24.

Ақпараттандырудың
өнімділігін
арттыру
мақсаты
және
еңбек
–
еңбек
жағдайын
жеңілдету арқылы адам өмірінің сапасын жақсарту.

25.

Қоғамды
компьютерлендіру
кезінде
компьютерлердің техникалық базасын күшейтуге
көңіл бөлінсе, ақпараттандыру кезінде адамның
барлық
қызмет
салаларында
компьютерлерді
пайдалану арқылы ақпаратты өндеу жұмыстарында
кешендік шаралар жүзеге асырылды.

26.

Қоғамды ақпараттандыру – ғылыми техникалық
прогресс жетістіктерінің күнделікті тұрмысқа
ауқымды енуінің нәтижесі, адам өміріне іс-
әрекеттің интеллектуалдық түрлерінің жан – жақты
әсер етуі мен рөлінің жоғарлауына байланысты
объективті үдеріс.

27.

Қоғамды
ақпараттандыру –
бұл
қоғамда
кез
келген
адамның
қажетті ақпаратты алу
мұқтаждығын
қанағаттандыруға
жағдай
жасайтын
үдеріс.

28.

Ақпараттық қоғамның материалдық және
технологиялық базасы – компьютерлік техника,
компьютерлік желі, ақпараттық технология,
телекомуникациялық байланыстар базасындағы
әртүрлі жүйелер болып табылады.

29.

Ақпараттық қоғам дамуының негізгі
критерийлері:
Компьютерлер;
Компьютерлік желілердің даму деңгейі
Ақпараттық мәдениет (атап айтқанда
ақпараттық технология аумағы бойынша білім,
біліктілікті меңгеру)

30.

Ақпараттық қоғам
критерийлері
IT аумағында
халықтың
қамтылған үлесі
Компьютерлер
саны
Компьютерлік
желілер

31.

Дәріс аяқталды!!!