Балалардағы артериялық қан қысымы. Гипертониялық жағдайлар

1.

Жоспары :
Кіріспе
Балалардағы артериялық қан қысымы.
Гипертониялық жағдайлар.
Клиникасы.
Емі.
Гипотониялық жағдайлар.
Клиникасы
емі
Қорытынды

2.

Кіріспе
Артериялық қан қысымы – барлық тін мен
мүшелерді тұрақты қанмен қамтамасыз етуде
маңызды орын алтын, гемодинамиканың
маңызды көрсеткіштерінің бірі. Артериялық қан
қысымының оптимальді деңгейі күрделі механизм
дер арқылы ұсталып отрады.

3.

• Ұрықта систолалық артериялық қан қысымы
(САҚ) 60-70 мм сын.б.,
• ал диастолалық қан қысымы (ДАҚ) – 30-35 мм
сын.б. құрайды.
• Бір айлық нәрестеде бұл көрсеткіштер
жоғарылайды және 85/40 мм сын.б. тең
болады. Баланың ужасы 1 жасқа толғанда АҚ
деңгейі 95/50 мм сын.б. құрайды. Әрі қарай әр
жылда САҚ орташа есеппен 2 мм сын.б., ал
ДАҚ орташа есеппен 0,5-1,0 мм сын.б.
көтеріліп отрады.
• Жасөспірімдік шаққа келгенде артериялық қан
қысымның деңгейі ересектердей көрсеткішке
ие болады.

4.

5.

Артериялық гипертензия
• АҚҚ жоғарылауы - әртүрлі
аурулардың белгісі
саналатын патологиялық
симптом. Қазақстанда АГ
мектеп жасындагы
балалардың 4*/*, ал
пубертаттық кезеңде
балалардың 10 */* көрсетеді.

6.

патогенезі:
АҚҚ деңгейін құрайтын Артериялық қысымды негізгі 4 фактор
қалыптастырады:
1. жалпы перифериялық қарсыласу;
2. жүректің насостық функциясы;
3. айналымдағы қан көлемі;
4. қан таймырлардың созылғыштығы/серпімділігі
осы факторлар өзгеріп тұруына орт және вегет нерв жүйесі,
организмдегі натрий мөлшері, бүйректің прессорлық және депрессорлық
жүйелері, бүйрекүстібез гормондары және т.б. әсер етіп отырады.
демек, АГ патогенезінде- нейрогндік, бульбарлы-вазоматорлық,
гипоталамустық, гуморальдық, катохоламиндер мен ренин-ангиотензинальдестерондық жүйелердің орны бар.

7.

циклдық нуклеотидтер(цАМФ,йГМФ), простогландиндер, каликринкинин жүйеснің
түрлі биохимиялық қасиеттері жүректің, қантамырлардың жағдайын өзгертіп, АҚҚ
көтерілуіне әкелуі мүмкін.
Гипертонияның дамуфна тұқым қуалаушылықтың маңызы зор. сонымен қатао
адренорецепторлар сезімталдығының артуы, прессорлық-депрессорлық жүйенің
дисбалансынан АГ дамуы мүмкін.

8.

9.

жіктелуі
• АГ 3 сатыға бөледі:
1. функциялық саты
1а) тек систолалық АҚҚ жоғарылауы
2б) АҚҚ едәуір жоғар қатар, диастолалық
АҚҚ жоғарылауы деп бөлінеді
2, Лабильдік және
стабильдік
3, САҚ және ДАҚ үнемі
жоғары және ағзалардың бұзылысымен
жүреді.
балаларда АГ диагнозын “вегето-

10.

Клиникасы
• Орташа артериялық гипертензия кезінде
айқын клиникалық көріністері болмай, бала
және оның ата- ананы оны байқамауы мүмкін.
Бас
ауруына, әлсіздікке, тез шаршағыштыққа,
тітіркенгіштікке шағымдануы мүмкін. Обьективті
тексеру барысында балаларда артық салмақ,
бойының ұызн екендігі, вегетативті
дифункцияның көріністерін анықтап табуға
болады.

11.

12.

13.

Айқын артериялық гипертензия (ересектерде ІІ стадия)
кезінде балалардың жағдайы әрдайым нашар болады.
Айқын, тұрақты бас аурудан басқа балалар бас айналуға,
есте сақтау қабілетінің бұзылуына, жүрек соғысына, жүрек
тұсындағы ауырсыну сезіміне шағымдануы мүмкін.
Объективті тексеру кезінде тахикардия, жүрек шекарасының
солға қарай ығысқанын, аортаны тыңдау барысында ІІ
тонның акценті, ЭКГ және ЭхоКГ сол жақ қарыншаның
гипертрофиясы, ал көз түбін тексеру кезінде – торты
қабықтағы қан таймырлардың тарылуы байқаллоды.
Қатерлі артериялық гипертензия (жиі екіншілік бүйректік
гипертензия кезінде) – тұрақты түрде АҚ жоғары деңгейлерге
дейін жетуі және көрсетілетін емшаралардың тиімділігінің
төмен болуымен көрінеді. Гипертензияның бұл түрі жоғары
летальділікке ие

14.

Диагностикасы
Науқастың шағымдары негізінде; артериялық қан қысымын
Коротков әдісімен үш рейттік өлшеу арқылы қойылады.
Тәуліктік мониторлау;
Жүктемелік сынақтар арқылы (велоэргометрия);
Басқа да инструментальді әдістер: ЭКГ Эхо-КГ УДЗ
Екіншілік артериялық гипертензия кезінде біріншілік
патологияны анықтау үшін тиісті зерттеу әдістері қолданылады

15.

Емі
• Орташа артериялық гипертензия кезінде ем –
медикаментозный емс болады. Жағымсыз
психоэмоциональді стресстік ситуацияларды
болдырмау; Тәуліктік режимді сақтау,
ұйқының толыққандылығы; Диетаны
коррекция лоу (егерь артық салмақ бокса); Ас
тұзын қолдануды шектеу; Емдік дене
шынықтыру, физикалық жүктемелерді
мөлшерлеу.

16.

17.

Балалардағы гипотониялық
жағдайлар
• Балалардағы гипотониялық жағдайлар гипертензияға
• қарағанда сирек кездеседі.
• Көптеген авторлардың берген дерегі бойынша оның үлесі
мектеп ужасында 4%-ды құрайды.
• Этиологиясы: гипотониялық жағдайлардың туындауында
негізгі орынды нейроциркулятортық дистония аллоды.
Басқа да себептерге – эндокриндік бездердің (бүйрек үсті
безі, гипофиз, қалқанша безі) қызметінің жеткілізсіздігі.
• Астениялық тұлғалы адамдарға тұқым қуалаушылық
таймырлық гипотензия тән.

18.

Клиникасы
• Артериялық гипотензия кезіндегі балалардың негізгі
шағымдары – әлсіздік, тез шаршағыштық, стен танып
қалуға бейімділік. Балалар ұйқышыл, тітіркенгіш
болуы мүмкін, сирек басының, жүрек тұсының
ауырсынуы байқаллоды. Объективті тексеру
барысында мұндай балаларда терісінің түсі бозғылт,
ұстағанда терісі салқын, терінің мәрмәрлігі
байқаллоды. Жүректі тыңдағанда жүрек тондарының
әлсірегені, брадикардияға бейім екендігі
анықталлоды. Артериялық қан қысымы систолалық
қан қысымы есебінен төмен болады.

19.

Емі
• Гипотониялық жағдайларды негізгі
емдеу жолы – физикалық жүктемсі бар
тәуліктік режимді дұрыс ұйымдастыру,
толыққанды ақуыздық тамақтану.лфк, су
гимнастикалары, та,амдағы ас тұзын
жеткілікті болуы, массаж,

20.

1. өсімдік адаптогендері
2. қантамыр тонусын көтеретін (кофеин,
кафетомин, адреналин, кордиамин,
симпаиовит, глицерам)
3. седативті (валериана, назепам,
транквилизаторлар)
4. АВС витаминдер
5. анаболикалық дәрілер, биогендік
стимуляторлар, актовегин, фитин,
ноотропты дәрілер

21.

Болжамы
• Сәтті. емделмеген жағдайда созылмалы
АГ түрге айналып, криздері көбейеді.
• сондықтан ерте диагномтика жасап,
алдын алған абзал.