Тыныс алу жолдарының инфекциясы немесе ауа –тамшы инфекциялары

1. ЖРВИ

2.

ТЫНЫС АЛУ ЖОЛДАРЫНЫҢ НЕМЕСЕ АУА-ТАМШЫ ЖОЛЫМЕН ТАРАЛАТЫН
ИНФЕКЦИЯЛАРДЫҢ ОРТАҚ МIНЕЗДЕМЕСI
ЖРВИ ЖӘНЕ ТҰМАУ АНЫҚТАМАСЫ
ЖРВИ ЖІКТЕЛУІ
ЖРВИ ЭТИОЛОГИЯСЫ
ЖРВИ ЭПИДЕМИОЛОГИЯСЫ
ЖРВИ ПАТОГЕНЕТИКАЛЫҚ ФАКТОРЛАРЫ
КЛИНИКАСЫ
ДИАГНОСТИКАСЫ
ЕМІ
АЛДЫН-АЛУЫ
ЖРВИ БОЙЫНША ХДО БАҒДАРЛАМАСЫ

3. Тыныс алу жолдарының инфекциясы немесе ауа –тамшы инфекциялары.

ТЫНЫС АЛУ ЖОЛДАРЫНЫҢ ИНФЕКЦИЯСЫ
НЕМЕСЕ АУА –ТАМШЫ ИНФЕКЦИЯЛАРЫ.
• ОСЫ ИНФЕКЦИЯЛАР ТОБЫНА БАРЛЫҚ
ИНФЕКЦИЯЛАРДЫҢ 20% ЖАТАДЫ.
• ТАРАЛУ ЖОЛЫ - АЭРОГЕНДI.
БЕРIЛУ ЖОЛДАРЫ:
• - АУА - ТАМШЫ(ҚОЗДЫРҒЫШТЫҢ
СЫРТҚЫ ОРТА ФАКТОРЛАРЫНЫҢ
ӘСЕРIНЕ ӘЛСIЗ ТҰРАКТЫЛЫҒЫ )
• - АУА - ШАҢ(ҚОЗДЫРҒЫШТЫҢ СЫРТҚЫ
ОРТА ФАКТОРЛАРЫНА ЖОҒАРЫ
ТӨЗІМДІЛІГІ)
ҚОЗДЫРҒЫШТЫҢ ОРНАЛАСУЫ:
АУЫЗ ҚУЫСЫ,
ЖҰТҚЫНШАҚТА,
ТЫНЫС АЛУ ЖОЛДАРЫ.
ҚОЗДЫРҒЫШЫҢ ТАРАЛУЫ - ЖОТЕЛУ,
ТҮШКІРУ, ӘҢГІМЕЛЕСУ КЕЗІНДЕ.

4. Тыныс алу жолдары ауруларының эпидемиологиялық ерекшеліктері:

ТЫНЫС АЛУ ЖОЛДАРЫ АУРУЛАРЫНЫҢ
ЭПИДЕМИОЛОГИЯЛЫҚ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ:
• ТАРАЛУ ЖОЛЫНЫҢ ЖЕҢІЛ БОЛУЫ.
• СОҒАН БАЙЛАНЫСТЫ КЕЗДЕСУ ЖИІЛІГІ ЖОҒАРЫ.
• ҚЫЗЫЛША,ҚЫЗАМЫҚ,ЖЕЛШЕШЕК СИЯҚТЫ ИНФЕКЦИЯЛАРДЫ
ЖҰҚТЫРУ ЖИІЛІГІ ЖОҒАРЫ.
• БҰЛ АУРУЛАР ЭПИДЕМИЯ НЕМЕСЕ ПАНДЕМИЯ ТҮРІНДЕ ӨТЕДІ.
• ЖҰҚПАЛЫ АУРУЛАР КӨБІНЕСЕ ЦИКЛДІК ТҮРДЕ ӨТЕДІ.

5.

6.

ГРИПП ПАНДЕМИЯСЫ(1918-1919 ЖЖ.)

7. ЖРВИ анықтамасы

ЖРВИ АНЫҚТАМАСЫ
• ЖЕДЕЛ РЕСПИРАТОРЛЫ ВИРУСТЫ ИНФЕКЦИЯ (ЖРВИ)– ӘР
ТҮРЛІ ЖАСТАҒЫ АДАМДАРДА КЕЗДЕСЕТІН, ИНТОКСИКАЦИЯ
ДӘРЕЖЕСІНЕ ЖӘНЕ ТЫНЫС АЛУ ЖОЛДАРЫНЫҢ
ЗАҚЫМДАНУ ДЕҢГЕЙІНЕ БАЙЛАНЫСТЫ КЛИНИКАЛЫҚ
КӨРІНІСТЕРІ, ТҮРЛЕРІ ТҮРЛІ АУЫРЛЫҚТА ӨТЕТІН КЕҢ
ТАРАЛҒАН АУРУ.
• ТҰМАУ- ИНТОКСИКАЦИЯ ЖӘНЕ ЖОҒАРҒЫ ТЫНЫС
ЖОЛДАРЫНЫҢ ШЫРЫШТЫ ҚАБАТЫНЫҢ
ЗАҚЫМДАНУЫМЕН, ӘСІРЕСЕ АЙҚЫН ТРАХЕИТПЕН
КӨРІНЕТІН ЖЕДЕЛ ВИРУСТЫ ИНФЕКЦИЯ.

8. ЖРА-ң өзектілігі

ЖРА-Ң ӨЗЕКТІЛІГІ
• ЖРА,ӘСІРЕСЕ ЖРВИ ЖЫЛ АЯҒЫНДА ТІРКЕЛЕТІН ИНФЕКЦИЯЛЫ
АУРУЛАРДЫҢ 50-60 % ҚҰРАП,БАРЛЫҚ ИНФЕКЦИЯЛЫ АУРУЛАРДЫҢ
ІШІНДЕ 1-І ОРЫН АЛАДЫ.

9. Тұмау және басқа ЖРА-дың клиникалық жіктелуі:

ТҰМАУ ЖӘНЕ БАСҚА ЖРА-ДЫҢ
КЛИНИКАЛЫҚ
ЖІКТЕЛУІ:
ЭТИОЛОГИЯСЫ БОЙЫНША:
• А ТИПТІ ТҰМАУ
• В ТИПТІ ТҰМАУ
• С ТИПТІ ТҰМАУ
• ПАРАТҰМАУ ИНФЕКЦИЯСЫ
• АДЕНОВИРУСТЫ ИНФЕКЦИЯ
• РЕСПИРАТОРЛЫ-СИНЦИТИАЛЬДЫ ИНФЕКЦИЯ
• РИНОВИРУСТЫ ИНФЕКЦИЯ
• КОРОНАВИРУСТЫ ИНФЕКЦИЯ
• МИКОПЛАЗМАЛЫ ИНФЕКЦИЯ
• БАКТЕРИАЛЬДЫ ЭТИОЛОГИЯЛЫ ЖРА
• АРАЛАС ЭТИОЛОГИЯЛЫ ЖРВИ

10. Клиникалық ағымының түрлері:

КЛИНИКАЛЫҚ АҒЫМЫНЫҢ ТҮРЛЕРІ:
• Симптомсыз
•Жеңіл
• Орташа ауырлықта
• Ауыр
• Өте ауыр

11.

Пневмония
Круп синдромы
Жүрекқантамыр
жүйесінің
зақымдануы
(миокардит,ИТ
Ш)
Бронхит
Асқыну
лары:
Гайморит
Орталық
жүйке
жүйесінің
зақымдануы
(менингит,
энцефалит)
Отит

12. ЖРВИ этиологиясы

ЖРВИ ЭТИОЛОГИЯСЫ
• ГРИПП, ПАРАГРИПП,
АДЕНОВИРУСТЫ
ИНФЕКЦИЯЛАРЫ ТЫНЫС
АЛУ ЖОЛДАРЫНЫҢ
ЭПИТЕЛИІНЕ
ТРОПТЫЛЫҚ ҚАСИЕТІ
ЖОҒАРЫ ВИРУСТАРҒА
ЖАТАДЫ
(ЖАСУШАІШІЛІК
ПАРАЗИТ ).

13.

Грипп вирусы
• РНК ҚҰРЫЛЫМДЫ,ҮШ
ТИПТІ
( А,В,С ), ЕКІ
АНТИГЕНІ БАР
(ГЕМАГГЛЮТИНИН – Н
ЖӘНЕ НЕЙРАМИНИДАЗА N). ВИРУСТАР СЫРТҚЫ
ОРТАДА ТӨЗІМСІЗ,
ВИРУСТЫҢ А ТИПІНЕ
АНТИГЕНДІК ҚАСИЕТІНІҢ
ӨЗГЕРГІШТІГІ,
ВИРУЛЕНТТІЛІК ҚАСИЕТІ
ТӘН.

14.

Парагрипп
• ПАРАМИКСОВИРУСТА
Р ТҰҚЫМДАСЫНА
КІРЕТІН, ҚҰРАМЫНДА
РНК-СЫ БАР ВИРУС.
4 СЕРОВАРЫ БЕЛГІЛІ.
ЖАСУШАҒА
ЦИТОЛИТИКАЛЫҚ
ӘСЕР ЕТЕДІ. СЫРТҚЫ
ОРТАДА ТӨЗІМДІ.

15.

Аденовирусты инфекция
• ҚҰРАМЫНДА ДНК-СЫ, 3
ТҰРАҚТЫ АНТИГЕНІ (А,В,С) БАР
ADENOVIRIDАЕ
ТҰҚЫМДАСЫНЫҢ ВИРУСЫ.
АДЕНОВИРУСТАРДЫҢ 90
СЕРОВАРЫ БЕЛГІЛІ, ОНЫҢ
ІШІНДЕ 32-СІ АДАМҒА
ПАТОГЕНДІ.
АДЕНОВИРУСТАРДЫҢ
ЕРЕКШЕЛІГІ –
ЛИМФОТРОПТЫЛЫҚ ҚАСИЕТІ.
СЫРТҚЫ ОРТАҒА ТӨЗІМДІ

16. ЖРВИ эпидемиологиясы

ЖРВИ ЭПИДЕМИОЛОГИЯСЫ
БҰЛ ИНФЕКЦИЯЛАРДЫҢ ТАРАЛУЫ БАРЛЫҚ ЖЕРДЕ
КЕЗДЕЙСОҚ ЖАҒДАЙЛАР ЖӘНЕ ЭПИДЕМИЯ ТҮРІНДЕ
КЕЗДЕСЕДІ,ТЕК ГРИПП БАСҚАРЫЛМАЙТЫН
ИНФЕКЦИЯЛАРДЫҢ ТОБЫНА ЖАТАДЫ ЖӘНЕ
ЭПИДЕМИЯЛЫҚ ЖӘНЕ ПАНДЕМИЯ ТҮРІНДЕ ТАРАЛУҒА
БЕЙІМ.
ГРИПП, ПАРАГРИПП ЖӘНЕ АДЕНОВИРУСТЫ ИНФЕКЦИЯ
АНТРОПОНОЗ ИНФЕКЦИЯЛАРЫНЫҢ ТОПТАРЫНА ЖАТАДЫ.

17.

ИНФЕКЦИЯНЫҢ ТАРАЛУ КӨЗДЕРI:
ӘР ТҮРЛI КЛИНИКАЛЫҚ ФОРМАЛАРЫ БАР АУРУ АДАМ (710 КҮННIҢ IШIНДЕ ), АДЕНОВИРУС ИНФЕКЦИЯСЫ КЕЗІНДЕ
- 25 КҮН ЖӘНЕ ОДАН КӨП;
ВИРУС ТАСУШЫЛАР (АДЕНОВИРУСТЫ ИНФЕКЦИЯ).

18.

• БЕРIЛУ ЖОЛДАРЫ:
• АУА-ТАМШЫ;
• ТҰРМЫСТЫҚ-ҚАТЫНАС
• АЛИМЕНТАРЛЫ(АДЕНОВИРУСТЫ ИНФЕКЦИЯ КЕЗІНДЕ)
• МАУСЫМДЫҚ - КҮЗГI-ҚЫСҚЫ.
• ЖОҒАРЫ ҚАБЫЛДАҒЫШТЫҚ.
• ИММУНИТЕТ- ПОСТИНФЕКЦИЯЛЫҚ ИММУНИТЕТ
ЕРЕКШЕ ЖӘНЕ ҰЗАҚ ЕМЕС.

19.

20. Патогенетикалық факторлар

ПАТОГЕНЕТИКАЛЫҚ ФАКТОРЛАР
ЖРВИ-ДЫҢ ЖАНАСУ ОРНЫ-ТЫНЫС АЛУ ЖОЛДАРЫНЫҢ
ШЫРЫШТЫ ҚАБАТТАРЫ.
ВИРУСТЫҢ РЕПРОДУКЦИЯСЫ (ОЛАРДЫҢ ДЕСТРУКЦИЯ ЖӘНЕ
ҚАБЫНУ ПРОЦЕСI) ТЫНЫС АЛУ ЖОЛДАРЫНЫҢ ЭПИТЕЛИЙ
ҚАБАТЫНДА ӨТЕДІ, СОДАН СОҢ ВИРУСЕМИЯ ЖӘНЕ
ТОКСИНЕМИЯ ДАМИДЫ,ӘСІРЕСЕ ОЛ ГРИПТА ЖИІ
КЕЗДЕСІП,ИНТОКСИКАЦИЯ МЕН ҚАЛТЫРАУДЫҢ НЕГІЗІ БОЛЫП
ТАБЫЛАДЫ.
СОНЫМЕН ҚАТАР АДЕНОВИРУСТЫ ИНФЕКЦИЯ КЕЗІНДЕ ВИРУС
МАКРОФАГОЦИТАРЛЫ ЖҮЙЕСІНЕ БАЙ АҒЗАЛАРҒА ЖАНАСАДЫ
(ЛИМФА ТҮЙІНДЕРІ,БАУЫР,КӨКБАУЫР).
СОНЫМЕН,ЖРВИ ПАТОГЕНЕЗІНДЕ БАСТЫ ОРЫНДЫ ВИРУСЕМИЯ
МЕН ТОКСИНЕМИЯ АЛАДЫ.

21. Клиникасы

КЛИНИКАСЫ
ЖРВИ КЛИНИКАСЫ ЕКІ СИНДРОММЕН АНЫҚТАЛАДЫ
ЖАЛПЫ ИНТОКСИКАЦИЯ СИНДРОМЫ,ОЛ ЖРВИ-Ң БАРЛЫҚ ТҮРЛЕРІНЕ
ТӘН.
ҮРДІСТІҢ ОРНАЛАСУЫМЕН БАЙЛАНЫСТЫ СИНДРОМ
- ГРИПП КЕЗІНДЕ- КЕҢIРДЕК;
- ПАРАГРИППТЕ - КӨМЕЙ;
- АДЕНОВИРУСТЫ ИНФЕКЦИЯ КЕЗІНДЕ – ЖҰТҚЫНШАҚ ЖӘНЕ
МАКРОФАГОЦИТАРЛЫ ЖҮЙЕ ЭЛЕМЕНТТЕРІНЕ БАЙ АҒЗАЛАР.
ЖЕРГІЛІКТІ КӨРІНІСТЕР СИНДРОМЫ- ДИАГНОСТИКА ЖӘНЕ
САЛЫСТЫРМАЛЫ ДИАГНОСТИКА ТҰРҒЫСЫНДА ЕҢ НЕГІЗГІ СИНДРОМ .

22. Грипптің клиникасы

ГРИППТІҢ КЛИНИКАСЫ
ГРИППТІҢ КЛИНИКАЛЫҚ ЖІКТЕЛУІ
ТИПТІ
АТИПТІ
АТИПТІК ТҮРІ :
ЖЕҢІЛ
- АКАТАРАЛЬДЫ
- АФЕБРИЛЬДЫ
АУЫР
- «НАЙЗАҒАЙ» ТӘРІЗДЕС
- ГЕМОРРАГИЯЛЫҚ
АҒЫМЫ БОЙЫНША

23. Типті түрі

ТИПТІ ТҮРІ
КЛИНИКАСЫНА 2 СИНДРОМ ТӘН
• ИНТОКСИКАЦИЯ СИНДРОМЫ.
• КАТАРАЛЬДЫ СИНДРОМ.
АУРУДЫҢ АУЫРЛЫҚ ДӘРЕЖЕСІН АНЫҚТАЙТЫН
НЕГІЗГІ СИНДРОМ – ИНТОКСИКАЦИЯ
СИНДРОМЫ.

24.

ИНКУБАЦИЯЛЫҚ КЕЗЕҢ БІРНЕШЕ САҒАТТАН 7 КҮНГЕ ДЕЙІН,ОРТАША 2-3
КҮНДІ ҚҰРАЙДЫ.
АУРУДЫҢ БАСТАЛУЫ ЖЕДЕЛ,ИНТОКСИКАЦИЯ СИНДРОМЫМЕН
СИПАТТАЛАДЫ.
БІРНЕШЕ САҒАТ ІШІНДЕ ДЕНЕ ТЕМПЕРАТУРАСЫ 39-40 С ДЕЙІН
КОТЕРІЛЕДІ,ӘРТҮРЛІ ДӘРЕЖЕДЕГІ ҚАЛТЫРАУ ,МЕРЗІМІ ҚЫСҚА,3-5 КҮН.
ӘДЕТТЕГIДЕЙ АУРУДЫҢ БАСЫ ӨТКIР, КЕНЕТ ИНТОКСИКАЦИЯ
СИНДРОМЫНАН БАСТАЛАДЫ.
ҚАЛТЫРАУЫ БАР НАУҚАСТАРДА (ӨТЕ ЖЫЛДАМ БIРНЕШЕ САҒАТ
АҒЫМЫНДА) ДЕНЕ ТЕМПЕРАТУРАСЫ 39-40С КӨТЕРІЛЕДІ,ҚАЛТЫРАУ
ҚЫСҚА ЖӘНЕ ӘРТҮРЛІ СИПАТҚА ИЕ(РЕМИТТИРЛЕУШІ,
ИНТЕРМИТТИРЛЕЙТIН СИПАТТАҒЫ ҚАЛТЫРАУ ТАҒЫ БАСҚАЛАР),МАҢДАЙ
БӨЛІМІНІҢ,ӘСІРЕСЕ ҚАБАҚ ҮСТІ АЙМАҒЫНЫҢ АУЫРСЫНУЫ,БАС
АЙНАЛУ,ТЕРШЕҢДІК,БУЫНДАРДЫҢ,СҮЙЕК-БҰЛШЫҚЕТТЕРІНІҢ
АУЫРСЫНУЫ ТӘН,АДИНАМИЯ,ЖАЛПЫ ӘЛСІЗДІК ҮДЕЙ ТҮСЕДІ.ГРИПТІҢ
АУЫР АҒЫМЫНДА ҰЙҚЫНЫҢ ҚАШУЫ,КӨП РЕТТІ ҚҰСУ,ЕС
БҰЗЫЛЫСТАРЫ,МЕНИНГИАЛЬДІ БЕЛГІЛЕРДІҢ БОЛУЫ ТӘН.

25. Катаральды синдром

КАТАРАЛЬДЫ СИНДРОМ
БҰЛ СИНДРОМ ИНТОКСИКАЦИЯ СИНДРОМЫМЕН БІРГЕ,НЕМЕСЕ БІРАЗ
КЕШІГІНКІРЕП ПАЙДА БОЛАДЫ (12-24 САҒАТТАН КЕЙІН).
ОҒАН ТӘН БЕЛГІЛЕР:
-ТАМАҒЫНЫҢ ЖЫБЫРЛАУЫ
-ЖҰТЫНҒАНДА АУЫРСЫНУЫ
-МҰРЫННЫҢ ШЫРЫШТЫ ҚАБАТЫНЫҢ ҚЫЗАРУЫ ЖӘНЕ ІСІНУІ
-МҰРЫННЫҢ БІТЕЛУІ
-МҰРЫННАН СУ АҒУЫ
-ДАУЫСЫНЫҢ ҚАРЛЫҒУЫ
-«ҚҰРҒАҚ», ҚЫСҚА ТҮРДЕГІ ЖӨТЕЛ
АРАННЫҢ ШЫРЫШТЫ ҚАБАТЫНЫҢ ІСІНІП,ҚЫЗАРУЫ

26.

• АУРУДЫҢ АЛҒАШҚЫ КҮНІНЕН КӨЗ
АЛМАСЫНЫҢ АУЫРСЫНУЫ,ЖАС
АҒУЫ,ЖАРЫҚҚА СЕЗІМТАЛДЫҒЫНЫҢ
ЖОҒАРЫЛАУЫ,КОНЪЮКТИВИТ
АНЫҚТАЛАДЫ. ГРИППЕН АУЫРАТЫН
НАУҚАСТАРДЫҢ СЫРТҚЫ КЕЛБЕТІ : БЕТІ
ІСІНГЕН,АЗДАП ҚЫЗАРҒАН, ЖҮРЕК-ҚАН
ТАМЫР ЖҮЙЕСІ ЖАҒЫНАН ТАХИКАРДИЯ
МЕН ГИПОТОНИЯ БАЙҚАЛАДЫ.

27.

ГРИППЕН АУЫРАТЫН НАУҚАСТАРДЫҢ СЫРТҚЫ КЕЛБЕТІ

28.

КӨЗ ҚАН ТАМЫРЛАРЫНЫҢ ИНЬЕКЦИЯСЫ

29.

ФАРИНГИТ

30. Атипті түрлері:

АТИПТІ ТҮРЛЕРІ:
• АКАТАРАЛЬДЫ ТҮРІНДЕ ИНТОКСИКАЦИЯ СИНДРОМЫНЫҢ
БЕЛГІЛЕРІ БАСЫМ БОЛЫП, КАТАРАЛЬДЫ СИНДРОМ
БОЛМАЙДЫ.
• АФЕБРИЛЬДЫ
ТҮРІНДЕ
ТЕМПЕРАТУРАДАН
БЕЛГІЛЕРДІҢ БАРЛЫҒЫ БОЛАДЫ, БІРАҚ ӘЛСІЗ ТҮРДЕ.
БАСҚА
• «НАЙЗАҒАЙ» ТӘРІЗДЕС ТҮРЛЕРІНДЕ АУЫР АҒЫМДЫ ЖӘНЕ
ЛЕТАЛЬДЫ АЯҚТАЛУ БОЛАДЫ.
• ГЕМОРРАГИЯЛЫҚ ТҮРІ ПЕТЕХИАЛДЫ БӨРТПЕЛЕРІ МЕН
ӘРТҮРЛІ ҚАН КЕТУЛЕРМЕН ӨТЕДІ,АУЫР АҒЫМДЫ.

31.

Диагностикалық критерийлері
Жедел басталады, бірінші тәулікте интоксикация
симптомдарының дамуы, жоғары қыба қалтыраумен
ТҰМАУ
Қызбаның жалпы ұзақтығы 4-5 күн
Маңдай, қас үсті доғасы, көз алмасындағы ауырсыну
Гиперестезия
Сүйектерде, бұлшық еттерде ауырсыну, сынғыштық
Әлсіздік, адинамия

32. Парагрипп клиникасы

ПАРАГРИПП КЛИНИКАСЫ
ПАРАГРИПП КЕЛЕСІ КЛИНИКАЛЫҚ ТҮРЛЕРІНДЕ ӨТЕДІ:
• 1) ГРИПП ТӘРІЗДЕС
• 2) ЛАРИНГИТ, ЛАРИНГОТРАХЕОБРОНХИТ
• 3) ПНЕВМОНИЯ
АУЫРЛЫҚ ДӘРЕЖЕСІНЕ БАЙЛАНЫСТЫ
• ЖЕҢІЛ
• ОРТАША АУЫРЛЫҚТА
• АУЫР

33.

ИНКУБАЦИЯЛЫҚ МЕРЗІМІ 1-7 КҮН, ОРТАША 2-3 КҮН.
КЛИНИКАСЫНДА АЙҚЫН 2 СИНДРОМ БӨЛІНЕДІ:
• - ИНТОКСИКАЦИЯ
• - КАТАРАЛЬДЫ (ЛАРИНГИТ)
ИНТОКСИКАЦИЯ СИНДРОМЫ ПАРАГРИППТЕ ӘЛСІЗ
БОЛАДЫ.

34.

• СЫРҚАТ КӨБІНЕСЕ БІРТІНДЕП КАТАРАЛЬДЫ БЕЛГІЛЕРІНЕН
БАСТАЛАДЫ ДА, МҰРЫНЫ БІТЕЛІП НЕМЕСЕ СУ АҒЫП,
ҚҰРҒАҚ ЖӨТЕЛ МАЗАЛАЙ БАСТАЙДЫ. ОДАН КЕЙІН
ДАУЫСЫ ҚАРЛЫҒЫП, ЖӨТЕЛ ДЕ ҚАРЛЫҚҚАН ТҮРІНЕ
АЙНАЛАДЫ. ЖАЛПЫ ТЫНЫС АЛУ ЖОЛДАРЫНЫҢ БАРЛЫҚ
БӨЛІКТЕРІ ЗАҚЫМДАЛАДЫ, ЯҒНИ ТРАХЕИТ, БРОНХИТ,
БРОНХИОЛИТ, ПНЕВМОНИЯ БОЛУЫ МҮМКІН.
• ПАРАГРИППТЕ ИНТОКСИКАЦИЯ СИНДРОМЫ БОЛМАЙДЫ
НЕМЕСЕ ӘЛСІЗ БОЛАДЫ,БІРТІНДЕП ДЕНЕ ТЕМПЕРАТУРАСЫ
38С КӨТЕРІЛЕДІ,КЕЙДЕ ӘЛСІЗ ҚАЛТЫРАУМЕН,ЖАЛПЫ
ӘЛСІЗДІК,АДИНАМИЯ,БАС АУРУЫМЕН БІРГЕ
ЖҮРЕДІ.ПАРАГРИППОЗДЫ ИНФЕКЦИЯНЫҢ АУЫР АҒЫМЫ
СИРЕК КЕЗДЕСЕДІ.

35.

ПАРАТҰМАУ
Ауру біртіндеп
басталады
Интоксикация
синдромы шамалы
байқалады
Екіншілік
бактериальды
инфекция қосылған
кезде науқастың
жағдайы нашарлап,
дене температурасы
көтеріліп,
интоксикация
белгілері үдей түседі
Тамағындағы
ауырсыну, жыбырлау,
мұрын бітелу,
мұрыннан су ағу,
үрген тәрізді құрғақ
жөтел, даусының
қарлығуы

36. Аденовирусты инфекцияның клиникасы:

АДЕНОВИРУСТЫ ИНФЕКЦИЯНЫҢ
КЛИНИКАСЫ:
• АДЕНОВИРУСТЫ ИНФЕКЦИЯНЫҢ КЛИНИКАЛЫҚ
КӨРІНІСТЕРІ ӘР ТҮРЛІ БОЛАДЫ. НЕГІЗГІ КЛИНИКАЛЫҚ
БЕЛГІЛЕРІНЕ ҚАРАЙ КЕЛЕСІ КЛИНИКАЛЫҚ ТҮРЛЕРІ
АЖЫРАТЫЛАДЫ:
• 1. ЖЕДЕЛ РЕСПИРАТОРЛЫ АУРУ (РИНОФАРИНГИТ)
• 2. ЖЕДЕЛ ФАРИНГИТ
• 3. ФАРИНГОКОНЪЮКТИВАЛЬДЫ ҚЫЗБА
• 4. ЖЕДЕЛ КОНЪЮНКТИВИТ
• 5. КЕРАТОКОНЪЮНКТИВИТ
• 6. РИНОФАРИНГОТОНЗИЛЛИТ
• 7. АДЕНОВИРУСТЫ ПНЕВМОНИЯ

37.

ИНКУБАЦИЯЛЫҚ МЕРЗІМ 4-14 КҮН, ОРТАША 5-7 КҮН.
КЛИНИКАСЫНДА 2 СИНДРОМДЫ БӨЛУГЕ БОЛАДЫ:
-ИНТОКСИКАЦИЯ СИНДРОМЫ
-ПАТОЛОГИЯЛЫҚ ПРОЦЕССТІҢ ОРНАЛАСУЫНА БАЙЛАНЫСТЫ СИНДРОМ.
СЫРҚАТ ЖЕДЕЛ ИНТОКСИКАЦИЯ ЖӘНЕ КАТАРАЛЬДЫ КӨРІНІСТЕРДЕН
НЕМЕСЕ ТЫНЫС АЛУ ЖОЛДАРЫНЫҢ ЗАҚЫМДАНУ КӨРІНІСТЕРІНЕН
БАСТАЛАДЫ.
АДЕНОВИРУСТЫ ИНФЕКЦИЯДА ИНТОКСИКАЦИЯ СИНДРОМЫ КӨБІНЕСЕ
ШАМАЛЫ ТҮРДЕ ӨТЕДІ:
-ДЕНЕ ҚЫЗУЫ ЖОҒАРЛАЙДЫ, МАКСИМАЛДЫ КӨРСЕТКІШІ 2-3 КҮН БОЙЫ
САҚТАЛЫП, ҰЗАҚТЫҒЫ 1-12 КҮНГЕ ДЕЙІН СОЗЫЛАДЫ;
-АДИНАМИЯ,
-ЕНЖАРЛЫҚ;
-БАС АУРУ,
-БҰЛШЫҚЕТТЕРДІҢ АУЫРСЫНУЫМЕН ӨТЕДІ.
АС ҚОРЫТУ ЖОЛЫ ЖАҒЫНАН:ЖҮРЕК АЙНУ, ҚҰСУ, ЭПИГАСТРАЛЬДЫ
АЙМАҚТАҒЫ АУЫРСЫНУ,ДИАРЕЯ БОЛУЫ МҮМКІН.

38.

АДЕНОВИРУСТЫ ИНФЕКЦИЯСЫ БАР
НАУҚАС

39.

• ЛИМФАДЕНОПАТИЯ – АДЕНОВИРУСТЫ ИНФЕКЦИЯСЫНЫҢ
КӨРНЕКТІ БЕЛГІСІ (КӨБІНЕСЕ МОЙЫН, ЖАҚ АСТЫ ЛИМФА
ТҮЙІНДЕРІ).
• НАУҚАСТАРДА ЖИІ БАУЫР МЕН КӨКБАУЫРДЫҢ
ҰЛҒАЙҒАЮЫ АНЫҚТАЛАДЫ.
• КЕЙБІР НАУҚАСТАРДЫҢ ДЕНЕСІНЕ БӨРТПЕЛЕР ШЫҒАДЫ:
РОЗЕОЛЕЗДЫ, ДАҚТЫ, ДАҚТЫ – ПАПУЛЕЗДЫ,
ПЕТЕХИАЛЬДЫ.

40.

АДЕНОВИРУСТЫ
ИНФЕКЦИЯ,ЛИМФОАДЕНОПАТИЯ,МОЙЫН ЛИМФА
ТҮЙІНДЕРІНІҢ ҰЛҒАЮЫ.

41.

• ЖЕДЕЛ РЕСПИРАТОРЛЫ АУРУ – ЕҢ ЖИІ КЕЗДЕСІП, ЖЕҢІЛ
ӨТЕТІН ТҮРІ. КӨБІНЕСЕ РИНИТ БЕЛГІЛЕРІМЕН, КЕЙДЕ
РИНОТРАХОБРОНХИТ ТҮРІНДЕ ӨТЕДІ.
• ЖЕДЕЛ ФАРИНГИТ – ТАМАҒЫНДА ЖҰТҚАН КЕЗДЕ
АУЫРСЫНУМЕН; ЖҰТҚЫНШАҚ ШЫРЫШТАРЫНЫҢ
ГИПЕРЕМИЯСЫМЕН, АРТҚЫ ҚАБЫРҒАСЫНДА
ФОЛЛИКУЛАЛАРДЫҢ ГИПЕРТРОФИЯСЫМЕН; БАДАМША
БЕЗДЕРІНІҢ ҚАБЫНУЫМЕН ЖӘНЕ ТЫНЫС АЛУ
ЖОЛДАРЫНЫҢ ЗАҚЫМЫМЕН ӨТЕДІ.
• ФАРИНГОКОНЬЮКТИВАЛЬДЫ ҚЫЗБАДА ҚЫЗБА,
ИНТОКСИКАЦИЯ БЕЛГІЛЕРІМЕН ҚАТАР КОНЬЮКТИВИТ
ҚАЛЫПТАСАДЫ.

42.

43.

44. Конъюнктивит

КОНЪЮНКТИВИТ
• БАСЫНДА БІРЖАҚТЫ БОЛЫП, 4-5 КҮННЕН КЕЙІН
ЕКІНШІ КӨЗІНЕ ӨТЕДІ. КОНЪЮНКТИВИТ
КАТАРАЛЬДЫ, ФОЛЛИКУЛЯРЛЫ (КӨЗ
АЛМАСЫНЫҢ ҚАН ТАМЫРЛАРЫНЫҢ
ИНЪЕКЦИЯСЫ, КОНЪЮНКТИВА МЕН
ҚАБАҚТАРЫНЫҢ ІСІНУІ) ЖӘНЕ ҚАБЫРШАҚТАНҒАН
(ІСІНУ АЙҚЫН, КОНЪЮНКТИВА БЕТІНДЕ ОҢАЙ
АЛЫНАТЫН МӨЛДІР ҚАБЫРШАҚ ПАЙДА БОЛАДЫ)
ТҮРІНДЕ БОЛАДЫ.
• КОНЬЮКТИВИТ НЕГІЗГІ КЛИНИКАЛЫҚ КӨРІНІСІ 2
АПТАҒА ДЕЙІН СОЗЫЛАДЫ.

45.

• КЕРАТОКОНЬЮКТИВИТ КОНЬЮКТИВАЛАРДЫҢ
ҚАБЫНУЫНАН БАСТАЛЫП, ҚАСАҢ ҚАБАҚҚА
(РОГОВИЦАҒА) ӨТЕДІ. ҚАСАҢ ҚАБЫҚТА
СУБЭПИТЕЛИАЛЬДІ ҚАБЫНУ ОШАҚТАРЫ,
КЕЙДЕ ТОРЛАНУ АНЫҚТАЛАДЫ. ӨЗГЕРІСТЕР 34 АПТА БОЙЫ САҚТАЛЫНАДЫ.
• АСҚЫНУЛАРЫ: ЕКІНШІЛІК ИНФЕКЦИЯ ҚОСЫЛУ
СЕБЕБІНЕН ПАЙДА БОЛАТЫН ПНЕВМОНИЯ,
БАСПА, ОТИТ Т.Б. ДАМИДЫ.

46.

АДЕНОВИРУСТЫ ПНЕВМОНИЯ

47.

Мұрын бітелу,
кейіннен көп
мөлшерде шырышты
бөліністер ағады
АДЕНОВИРУСТЫ
ИНФЕКЦИЯ
Тамағындағы
ауырсыну және
жыбырлау, құрғақ
жөтел
Конъюнктивит
белгілері- көздегі
ауырсыну, жас ағу

48.

Біртіндеп басталады
РЕСПИРАТОРЛЫ
СИНЦИТИАЛЬДЫ
ИНФЕКЦИЯ
Субфебрильді температура
Тұрақты күшті жөтел,
бастапқыда құрғақ,
кейіннен ұстама тәрізді
продуктивті жөтел
Ентігу

49.

РИНОВИРУСТЫ ИНФЕКЦИЯ
Шамалы
интоксикация
Жедел
басталады
Түшкіру,
мұрыннан
бөліністер ағу,
тыныс алу
қиындаған,
тамағындағы
жыбырлау,
тырнау
сезімдері
Тәбетінің
төмендеуі,
басындағы
ауырлық сезімі

50.

АЖРС (ТОРС)
Жедел басталады
Қалтыраумен, бас ауру, бұлшық еттегі ауырсыну, жалпы
әлсіздік, бас айналу, температураның көтерілуі, мұрыннан
су ағу
Тамағындағы ауырсыну, таңдайдың шырышты қабатының
және жұтқыншақтың артқы қабырғасының гиперемиясы,
жөтел
Жүрек айну, бір реттік құсу, іштегі ауырсыну, сұйық нәжіс
3-7 күннен соң қайталап дене температурасының көтерілуі
және тұрақты құрғақ жөтел, ентігу, тыныс алудың қиындауы
байқалады

51. Грипп және ЖРВИ-ң ауырлық дәрежесі бойынша критерийлері

ГРИПП ЖӘНЕ ЖРВИ-Ң АУЫРЛЫҚ ДӘРЕЖЕСІ
БОЙЫНША КРИТЕРИЙЛЕРІ
• ЖЕҢІЛ ДӘРЕЖЕСІ• ДЕНЕ ТЕМПЕРАТУРАСЫНҢ 38С-ДЕЙН ЖОҒАРЫЛАУЫ
• ШАМАЛЫ БАС АУЫРУ
• ПУЛЬС-90 Р/МИН
• СИСТОЛАЛЫҚ АҚҚ-110 ММ.С.Б.
• ТАЖ-24 РЕТТЕН ЖОҒАРЫ

52. Орташа ауырлық дәрежесі

ОРТАША АУЫРЛЫҚ ДӘРЕЖЕСІ
• ТЕМПЕРАТУРАСЫ -38,1 -40С-ДЕЙН
• АЙҚЫН БАС АУРУ
• ПУЛЬС -90-120 Р/МИН
• СИСТОЛАЛЫҚ АҚҚ 110 ММ С.Б.-КЕМ
• ТАЖ -24 РЕТТЕН ЖОҒАРЫ
• ГИПЕРЕСТЕЗИЯ

53. Ауыр дәрежесі

АУЫР ДӘРЕЖЕСІ
• ЖЕДЕЛ БАСТАЛАДЫ
• ДЕНЕ ТЕМПЕРАТУРАСЫ -40С-ДЕЙН ЖОҒАРЫЛАЙДЫ
• ИНТОКСИКАЦИЯ СИНДРОМЫНЫҢ АЙҚЫН КӨРІНУІМЕН (БАСТЫҢ
ҚАТТЫ АУЫРСЫНУЫ, БҮКІЛ ДЕНЕСІНДЕГІ СЫРҚЫРАП АУЫРСЫНУ,
ҰЙҚЫСЫЗДЫҚ, САНДЫРАҚ, АНОРЕКСИЯ, ЖҮРЕК АЙНУ, ҚҰСУ,
МЕНИНГИАЛЬДЫ СИМПТОМДАР)
• ПУЛЬС -120 МИНУТЫНА РЕТТЕН АРТЫҚ, ТОЛЫМДЫЛЫҒЫ ӘЛСІЗ
• СИСТОЛАЛЫҚ АҚҚ -90ММ С.Б.
• ЖҮРЕК ТОНДАРЫ ТҰЙЫҚТАЛҒАН
• ТАЖ -28 МИНУТЫНА РЕТТЕН ЖОҒАРЫ

54. Өте ауыр дәреже

ӨТЕ АУЫР ДӘРЕЖЕ
• БАСТАЛУЫ - НАЙЗАҒАЙ ТӘРІЗДІ
• ИНТОКСИКАЦИЯ СИНДРОМЫ ӨТЕ АЙҚЫН
ЖӘНЕ АУЫР БОЛАДЫ
• ТІШҚҰС ДАМУЫ

55. Диагностикалық шаралар тізімі:

ДИАГНОСТИКАЛЫҚ ШАРАЛАР
ТІЗІМІ:

56.

НЕГІЗГІ:
1. ШАҒЫМДАРЫН ЖИНАУ ЖӘНЕ АНАМНЕЗ, СОНЫҢ ІШІНДЕ
ЭПИДЕМИОЛОГИЯЛЫҚ АНАМНЕЗ
2. ОБЪЕКТИВТІ ҚАРАУ (ВИЗУАЛЬДЫ ҚАРАУ, ПАЛЬПАЦИЯ,
ПЕРКУССИЯ, АУСКУЛЬТАЦИЯ, ТЕРМОМЕТРИЯ, АҚҚ ӨЛШЕУ,
ПУЛЬС ЖӘНЕ ТАЖ САНАУ)
3. ҚЖА (ГЕМОГЛОБИН, ЭРИТРОЦИТ, ЛЕЙКОЦИТ,
ЛЕЙКОЦИТАРЛЫ ФОРМУЛА, ЭТЖ)
4. АУРУДЫҢ ЭТИОЛОГИЯСЫН АНЫҚТАУ ҮШІН ИФА,
СЕРОЛОГИЯЛЫҚ РЕАКЦИЯЛАРДЫ ҚОЛДАНУ
5. ҚАННЫҢ МИКРОРЕАКЦИЯСЫ
6. ҚҰРТ ЖҰМЫРТҚАЛАРЫН АНЫҚТАУ ҮШІН НӘЖІСТІҢ
МИКРОСКОПИЯСЫ

57.

ҚОСЫМША:
1.
ИФА, ВИРУСОЛОГИЯЛЫҚ ЗЕРТТЕУ ЖӘНЕ ПЦР
2.
ТРОМБОЦИТТЕР, МНО, ПВ-ГЕМОРРАГИЯЛЫҚ СИНДРОМ БОЛҒАНДА
3.
ҚАҚЫРЫҚ МИКРОСКОПИЯСЫ –ТУБЕРКУЛЕЗГЕ КҮМӘН БОЛҒАНДА
4.
МАЛЯРИЯ ПЛАЗМОИДТАРЫН АНЫҚТАУ ҮШІН ҚАННЫҢ ЖУАН ТАМШЫ
МИКРОСКОПИЯСЫ
5.
ЛИКВОРДЫ ЗЕРТТЕУ (М-ЖҰЛЫН ПУНКЦИЯСЫ)
6.
ӨКПЕ РЕНТГЕНОГРАФИЯСЫ –ПНЕВМОНИЯ ЖӘНЕ БРОНХИТКЕ КҮМӘН БОЛСА
7.
ЭКГ- ЖҚЖ-Ң АСҚЫНУЫ БОЛСА
8.
МЕНИНГОЭНЦЕФАЛИТ КӨРІНІСІ БОЛСА – НЕВРОЛОГ КЕҢЕСІ
9.
ПНЕВМОНИЯ БЕЛГІЛЕРІ БОЛСА – ПУЛЬМОНОЛОГ КЕҢЕСІ
10. ЖҮКТІЛІК ФОНЫНДА ТҰМАУ НЕМЕСЕ ЖРВИ ДАМЫСА –АКУШЕР-ГИНЕКОЛОГ
КЕҢЕСІ

58. Емі

ЕМІ
• ЖРВИ НАУҚАСТАРЫНА ЕМ АМБУЛАТОРЛЫ ЖӘНЕ
СТАЦИОНАР ЖАҒДАЙЫНДА ДА ЖҮРГІЗІЛЕДІ.
• НАУҚАСТАРДЫ ГОСПИТАЛИЗАЦИЯЛАУ КЛИНИКАЛЫҚ
БЕЛГІЛЕРІ БАР ЖРВИ-Ң БАРЛЫҚ ТҮРЛЕРІНДЕ,ГРИПП
КЕЗІНДЕ –ЭПИДЕМИЯЛЫҚ КӨРСЕТКІШТЕР БОЙЫНША
ЖҮРГІЗІЛЕДІ.

59.

• ТӘРТІП,ДИЕТА.
• ВИРУСҚА КАРСЫ ДӘРІЛЕР:
-ЗАНАМИВИР (ИНГАЛИЦИЯҒА АРНАЛҒАН ДОЗАЛАНҒАН ҰНТАҚ 5МГ/ДОЗА) 2 ИНГАЛЯЦИЯ ТӘУЛІГІНЕ 2 РЕТ – 5КҮН АРАЛЫҒЫНДА
-ИМИДАЗОЛИЛЭТАНАМИД ПЕПТАН –ДИОНДЫ ҚЫШҚЫЛЫ – 90МГ
ТӘУЛІГІНЕ – 5 КҮН
-РИМАНТАДИН – 1-КҮНІ -100МГ 3 РЕТ, 2-3 КҮНІ 100 МГ 2 РЕТ, 4-5
КҮНІ 100МГ 1 РЕТ
-0,25% ОКСОЛИН ЖАҚПАМАЙЫ – АУРУДЫҢ БІРІНШІ КҮНІНЕН
БАСТАП МҰРЫН САҢЫЛАУЛАРЫНА ЖАҒУ
-ОСЕЛЬТАМИВИР – ТӘУЛІКТІК ДОЗА -150МГ (75 МГ КҮНІНЕ 2 РЕТ) 5
КҮН, ЖҮКТІЛЕРГЕ ЖӘНЕ АУЫР ПАНДЕМИЯЛЫҚ ГРИПП КЕЗІНДЕ
ҚОЛДАНЫЛАДЫ

60.

• ИНТЕРФЕРОН ЖӘНЕ ИНТЕРФЕРОН СИНТЕЗІНІҢ ИНДУКТОРЛАРЫ
(АУРУДЫҢ БАСТАПҚЫ 2-3 КҮНДЕРІ ТАҒАЙЫНДАУ ҚАЖЕТ)
• ТИЛОРОН – 1-КҮНІ 125 МГ 1 РЕТ ТӘУЛІГІНЕ, КЕЙІН 125 МГ ӘРБІР 48
САҒАТ САЙЫН ҚАБЫЛДАУ
• ВИФЕРОН (ИНТЕРФЕРОН РЕКОМБИНАНТТЫ АЛЬФА-2) 500000ХБ 1
СУППОЗИТОРИЙ 2 РЕТ 12 САҒАТ САЙЫН КҮНДЕЛІКТІ, 5-10 КҮН
АРАЛЫҒЫНДА
• АРБИДОЛ – 200МГ ТӘУЛІГІНЕ 4 РЕТ 4 КҮН АРАЛЫҒЫНДА
• АНАФЕРОН -1 ТАБЛЕТКА СУБЛИНГВАЛЬДЫ ТӘУЛІГІНЕ 3 РЕТ 5 КҮН
АРАЛЫҒЫНДА

61.

• ПАТОГЕНЕТИКАЛЫҚ ЖӘНЕ СИМПТОМАТИКАЛЫҚ ЕМДЕР КӨРСЕТКІШ
БОЙЫНША
• ДЕЗИНТОКСИКАЦИЯЛЫҚ ТЕРАПИЯ
-ЖЕҢІЛ ЖӘНЕ ОРТАША АУЫРЛЫҚ ДӘРЕЖЕСІНДЕГІ НАУҚАСТАРҒА 20-40МЛ/КГ
ДЕНЕ САЛМАҒЫНА ЕСЕППЕН КӨП МӨЛШЕРДЕ СҰЙЫҚТЫҚ ІШУ (ШАЙ, МОРС,
СУ, ШЫРЫНДАР)
-АУЫР ДӘРЕЖЕСІНДЕ СҰЙЫҚТЫҚТЫ ПЕРОРАЛЬДЫ ҚАБЫЛДАЙ АЛМАҒАНДА
ИНФУЗИОНДЫ ТЕРАПИЯНЫ ҚОЛДАНУ, ОСЫ МАҚСАТТА КРИСТАЛЛОИДТАР
ЖӘНЕ КОЛЛОИДТЫ ЕРІТІНДІЛЕРДІ ҚОЛДАНАДЫ
-ДЕНЕ ҚЫЗУЫН ТӨМЕНДЕТЕТІН ПРЕПАРАТТАР (ҚҚСЕП)
-ҚАН ТАМЫРЫНЫ ТАРЫЛТАТЫН НАЗАЛЬДЫ ТАМШЫЛАР МЕН СПРЕЙЛЕР
ЖӨТЕЛГЕ ҚАРСЫ ЖӘНЕ ҚАҚЫРЫҚ ТҮСІРЕТІН ПРЕПАРАТТАР

62. Алдын-алу шаралары

АЛДЫН-АЛУ ШАРАЛАРЫ
1.ДЕНЕНІ ШЫНЫҚТЫРУ
2.ГРИПП КЕЗІНДЕ ЕҢ ТИІМДІСІ ВАКЦИНАЦИЯ-ҚЫРКҮЙЕК-ҚАЗАН
АЙЛАРЫ,БАРЛЫҚ ТҰРҒЫНДАРДЫҢ 70 ПАЙЫЗЫН ҚАМТУ КЕРЕК.
КЕЛЕСІ ИНАКТИВИРЛЕНГЕН ГРИПП ВАКЦИНАЛАРЫ ҚОЛДАНЫЛАДЫ
ГРИППАН (РОССИЯ) Б/Е;
ФЛЮАРИКС (БЕЛЬГИЯ) Б/Е;
ИНФЛЮВАК (НИДЕРЛАНДЫ) Б/Е;
БЕГРУБАК (ГЕРМАНИЯ) Б/Е;
ЗАКСИКГРИПП (ФРАНЦИЯ) Б/Е Т.Б..

63. ДСҰ-ң ЖРВИ бойынша жобасы

ДСҰ-Ң ЖРВИ БОЙЫНША ЖОБАСЫ
ДСҰ-Ң ҰСЫНЫСЫ БОЙЫНША КЕЛЕСІ ТОП ТҰРҒЫНДАРЫНА
ВАКЦИНАЦИЯ ЖҮРГІЗУ ҰСЫНЫЛАДЫ,КЕМУ БОЙЫНША:
• МҮГЕДЕК ЖӘНЕ ҚАРТТАР ҮЙІНІҢ ТҰРҒЫНДАРЫ.
• ҚАРТ АДАМДАР.
• СОЗЫЛМАЛЫ АУРУЛАРЫ БАР НАУҚАСТАР.
• ЖҮКТІ ӘЙЕЛДЕР,ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ ҰЙЫМЫНЫҢ
ЖҰМЫСШЫЛАРЫ,ЖОҒАРЫ ДӘРЕЖЕДЕГІ АДАМДАР МЕН АЛТЫ АЙ-2
ЖАС АРАЛЫҒЫНДАҒЫ БАЛАЛАР.

64.

• ТҰМАУ ВИРУСЫ ҮНЕМІ ӨЗГЕРІП ОТЫРАДЫ,СОНДЫҚТАН ДСҰ
АДАМДАР АРАСЫНДА КЕЗДЕСЕТІН ТҰМАУ ВИРУСЫНЫҢ
МОНИТОРИНГІН ЖҮРГІЗЕДІ.
• ДСҰ-Ы ЖЫЛ САЙЫН ЖИІ КЕДЕСЕТІН ҮШ ШТАММАСЫНА
БАҒЫТТАЛҒАН ВАКЦИНАЛАРДЫ ҰСЫНАДЫ.
• ДСҰ –Ы ЖЫЛ САЙЫН ТҰМАУҒА ҚАРСЫ ВАКЦИНАЛАРДЫ
ҰСЫНЫП ОЛАРДЫҢ ЖАСАЛУЫНА ЖАҒДАЙ ЖАСАЙДЫ.
• ДСҰ-Ы ҚАУІП ҚАТЕР ТОБЫНДАҒЫ АДАМДАРҒА
ВАКЦИНАЦИЯНЫҢ ЖҮРГІЗІЛУІН,АУРУ ӨРІСІН БАҚЫЛАП,КЕҢ
ТАРАЛА БАСТАҒАНДА ҚАЖЕТТІ ІС ШАРАЛАРДЫ ЖҮЗЕГЕ
АСЫРАДЫ.

65. Тұмауға қарсы 5 қадам

ТҰМАУҒА ҚАРСЫ 5 ҚАДАМ
БІРІНШІ ҚАДАМ: ЖЕКЕ БАС ТАЗАЛЫҒЫН САҚТАУ !
КИІМНІҢ,ТӨСЕК ОРЫН ТАЗАЛЫҒЫН ҚАДАҒАЛАУ ҚАЖЕТ.БӨЛМЕНІ ҮНЕМІ
ЖЕЛДТІП,ТАЗАЛАУ КЕРЕК.
ЕКІНШІ ҚАДАМ :САЛАУАТТЫ ӨМІР САЛТЫ!
ҮНЕМІ ҚОЗҒАЛЫСТА БОЛЫП,ЗИЯНДЫ ӘДЕТТЕРДЕН АБАС ТАРТЫП,ДЕМАЛЫС ПЕН
ЖҰМЫС УАҚЫТЫН ДҰРЫС ЖОСПАРЛАУ ҚАЖЕТ.
ҮШІНШІ ҚАДАМ :ИММУНИТЕТТІ ЖОҒАРЫЛАТУ!
СПОРТПЕН,ДЕНЕ ШЫНЫҚТЫРУМЕН ЖИІ АЙНАЛЫСУ.КҮНДЕЛІКТІ РАЦИНОНҒА
ВИТАМИНДЕРГЕ,МИНЕРАЛДЫ ЗАТТАРҒА,АМИНҚЫШҚЫЛДАРҒА БАЙ ТАҒАМДАР ЕНУІ
ҚАЖЕТ.
ТӨРТІНШІ ҚАДАМ :АЛДЫН АЛУ ШАРАЛАРЫН ЖҮРГІЗУ!
ЭПИДЕМИЯ ҚАУПІ ТУҒАН КЕЗДЕ АРНАЙЫ ДӘРІЛІК ЗАТТАРМЕН АЛДЫН АЛЫП НЕМЕСЕ
ВАКЦИНА ЖАСАУ КЕРЕК.
БЕСІНШІ ҚАДАМ: АБАЙЛАҢЫЗДАР-ТҰМАУ!
ӨЗІҢІЗДІ НАШАР СЕЗІНСЕҢІЗ ДӘРІГЕРГЕ ҚАРАЛЫҢЫЗ.БАСҚА АДАМДАРМЕН
ҚАТЫНАСҚА ТҮСПЕҢІЗ.ЕГЕР ТУЫСҚАНДАРЫҢЫЗ БЕН ТАНЫСТАРЫҢЫЗ ЖРВИ-МЕН
АУЫРҒАН ЖАҒДАЙДА МАСКА ТАҒЫП ЖҮРІҢІЗ.