Сұйықтың беттік қабатының қасиеттері

1. С±йыќтыњ беттік ќабатыныњ ќасиеттері

Сұйықтың беттік
қабатының қасиеттері

2.

3.

Сабақтың мақсаты:
Молекулалаық қысым,еркін
энергия,беттік керілу
күші,беттік керілу
коэффициенті ,лапластық
қысым,капилярлық
құбылыстар
туралы түсінік.

4. С±йыќтыњ ќалыњдыѓы молекулалыќ єрекет радиусына тењ болатын беттік ќабатта орналасќан барлыќ молекулалары с±йыќтыњ ішіне ќарай тартылад

Сұйықтың қалыңдығы молекулалық әрекет радиусына
тең болатын беттік қабатта орналасқан барлық
молекулалары сұйықтың ішіне қарай тартылады,бірақ
сұйықтың ішіндегі кеңістіктің басқа да
молекулалармен толуынан беттік қабат сұйыққа
молекулалық қысым тудырады

5.

Сұйықтың ашық бетiндегi молекулалардың
артық потенциалдық энергиясы
еркін энергия деп аталады. Оның көмегімен
сұйықтың еркін бетін азайтуға бағытталған
жұмыс атқаруға болады
Сұйықтың еркін бетінің ауданы өзгергенде молекулалақ
күштер жұмысының сұйықтың тегіне және сыртқы
шарттарға тәуелділінгін сипаттайтын шама сұйықтың
беттік керілу коэффициенті немесе беттік керілу деп
аталады
A
S
СИ өлшем бiрлiк жүйесiнде беттік керілу
Дж/м2 – пен өлшенедi.

6.

Сұйық молекулаларының өзара әрекеттесуінен пайда
болатын,сұйықтың еркін бетінің ауданын кемітуді тудыратын
және осы бетке жанама бойымен бағытталған күштер –
беттiк керiлу күштерi F деп аталады.
F=σl

7.

F
Беттік керілу коэффициенті
сұйықтың еркін беті
шекарасының бірлік
ұзындығына әрекет ететін
беттік керілу күшіне тең

8.

• Егер сұйықтың ашық бетi тұйық
сызықпен шектелген болса, онда бұл
сызық - жұғылу периметрi деп аталады.
Ондай беттер үшiн σ = F / L, СИ өлшем
бiрлiк жүйесiнде σ шамасының өлшем
бiрлiгi Н/м.

9.

Жұғу құбылысы, қатты
дене бетiне және менискке
олардың қиылысу нүктелерiнде
жүргiзiлген жанамалар
арасындағы
шектiк бұрыш
арқылы сипатталады.

10.

• Қатты дене бетiмен үлдiр секiлдi ағыпжайылатын сұйық жұғатын сұйық деп
аталады, ал тамшыға айналып, жиылып
тұратын сұйық жұқпайтын сұйық деп
аталады

11.

• Жұғатын
сұйықтар
• үшiн шектiк
бұрыш сүйiр
болып келедi:
• 0 ≤ <π/2
ал жұқпайтын
сұйықтар
үшiн – ол доғал:
π/2 < ≤π

12. Лаплас формуласы

• Көпіршіктердің радиусына кері
пропорционал болатын көпіршік
бетінің қисықтығынан туатын
лапластық қысым
• р = 2 /R
• р = 4 /R

13.

Капиллярис-грек сөзі
шаштай,жіңішке
капиллярлар
Ішкі диаметрі шаштың
диаметрімен шамалас
болатын түтіктерде
судың көтерілуі
біршама жоғары
болатын түтіктер

14.

Капиллярлық құбылыстар– жұғатын
сұйықтардың капиллярға тартылуы немесе
жұқпайтын сұйықтардың капиллярдан итеріліп
шығарылуы
2
h
.
r g

15.

• Беттiк керiлу коэффициентi меншiктi
беттiк энергияның мағынасын бередi:
• 1 Н/м = 1 Дж/м2 . Беттiк күштi
серпiмдiлiк күшiмен шатастыруға
болмайды.

16.

“Көзге елестеткен
мың ойдан,қолмен
істеген бір іс артық”
М.В. Ломоносов.