Ethernet

1. Ethernet

Ethernet Xerox
firmasının Palo Alto araştırma
merkezinde 1970'li yıllarda Dr. Robert M. Metcalfe
tarafından geliştirildi. Metcalfe "geleceğin ofisi"
projesi
üzerinde
çalışıyordu
workstation
bilgisayarlardan biri olan Xerox Alto bilgisayarlar
vardı.

2. Ethernet

1972 de
Ethernet
Metcalfe ve Xerox'ta çalışanları
Xerox Alto’ isimli bilgisayarlar
Ethernet
Alto bilgisayarlar diğer sunucular ve lazer yazıcılar birbiriyle
haberleşebiliyordu.
İlk Ethernetin çalışma hızı Alto'larla uyumlu olması için
Alto'nun çalışma hızı ile aynı tutulmuş ve sonuçta ağ 2.94
Mega Bit/Saniye hızında çalışmıştır.
İlk Bilgisayar Ağının adı: Alto Aloha Network

3.

İlk ethernet tek parça bir koaksiyel kablo kullanıyordu.

4.

Metcalfe Alto Aloha Network olan ismini 1973 yılında
"Ethernet" olarak değiştirdi.
Amaç: Sistemin sadece Alto bilgisayarlarda değil tüm
bilgisayarlarda çalışabilmesi.
1980 Ethernet'in resmi duyurusu yapıldı.
Xerox, DEC (Digital Equipment Corporation) ve Intel
firmaları, sonradan "DIX Standart" olarak anılan ethernet
standardını yayınladı. DIX standardı koaksiyel kablo
üzerinden 10 MBs hızında çalışan etherneti tanımlamıştır.
Böylece ethernet, firma içi deneysel bir çalışmadan
herkese açık gerçek bir ürün haline gelmiş oldu.

5.

DIX
Institute
standardından
sonra
of
and
Electrical
Ethernet,
Electronics
Engineers (IEEE)'in 802 kodlu komisyonu
tarafından geliştirilmeye devam etti. IEEE
1985 yılında "IEEE 802.3 Carrier Sense
Multiple
Access
with
Collision
Detection
(CSMA/CD) Access Method and Physical
Layer Specifications" şeklinde bir isimle yeni
ethernet standardını yayınladı.

6.

İzleyen
dönemde
IEEE
standardı
International Organization for Standardization
(ISO) tarafından yürütülmeye devam etti. ISO
günümüzde bilgisayar ağları ile ilgili tüm
standarları yürüten kuruluştur.

7.

Ethernetin çalışma şekli
Etherneti geliştiren ekip üç ana problemi
çözmek zorundaydılar:
1. Kablo üzerinden veri nasıl gönderilecek
2. Gönderen ve alıcı bilgisayarlar nasıl
tespit edilecek
3.
Belli
bir
anda
kabloyu
kullanılacağına nasıl karar verilecek
kimin

8. 1. Kablo üzerinden veri nasıl gönderilecek Paketler(Frames)

Tüm bilgisayar ağları ağ üzerinden aktarılacak veriyi sabit
boyutta küçük paketler halinde iletirler. Bu yöntemin iki önemli
faydası vardır.
1. Büyük bir dosya transferi yapan bir bilgisayar ağın tamamını
uzun bir süre meşgul durumda tutmamış olur. Bir sistem veriyi
paketler halinde yollarken, her paketi göndermeden önce kablonun
kullanımda olup olmadığını kontrol ettikten sonra paketi yollar.
Paket karşıya ulaştığında, kablo tekrar ağdaki tüm makineler için
boş duruma gelmiş olur. Az önceki makine ikinci paketi yollamadan
önce tekrar kabloyu kontrol etmek zorundadır.

9.

1. Kablo üzerinden veri nasıl gönderilecek
Paketler(Frames)
Bu arada diğer bir sistem kendi paketini yollayabilir.
Paketler
küçük
yapıda
olduğu
için
saniyeler
içinde
yüzlercesi değişik bilgisayarlar tarafından yollanıp-alınabilir.
Bilgisayarları kullanan insan için durum, ağda sanki herkes
aynı anda veri alışverişi yapıyormuş gibidir. Veri paketler
halinde gönderilmeseydi, bir kullanıcı 50 MB bir dosyayı
başka bir bilgisayara yollarken belki 3-5 dakika boyunca
diğer hiçbir sistem ağı kullanamayacaktı.

10.

1. Kablo üzerinden veri nasıl gönderilecek
Paketler(Frames)
2. 50 MB'lık dosyanın bir biti bile aktarım
esnasında bozulursa, bu tüm dosyanın en
baştan tekrar gönderilmesi anlamına gelir.
Oysa veri paketlere bölünüp yollandığında,
sadece bozuk giden paketin tekrar yollanması
kafidir.

11.

2. Gönderen ve alıcı bilgisayarlar nasıl
tespit edilecek
Ethernet veri paketinin yapısı sabittir. Her
paket şu dört bilgiyi içerir:
a. Alıcının MAC adresi
b. Gönderenin MAC adresi
c. Gönderilecek veri'nin kendisi
d. CRC kodu

12.

2. Gönderen ve alıcı bilgisayarlar nasıl
tespit edilecek
MAC adresi
Ethernet ağında sistemler birbirinden sahip
oldukları MAC adresi ile ayırdedilirler. Her node
veya basitçe her ethernet kartı dünyada eşi
olmayan bir adrese sahiptir. Bu adres 48 bitlik bir
sayıdır.

13.

2. Gönderen ve alıcı bilgisayarlar nasıl
tespit edilecek
MAC adresi
Örnek bir ağ kartının MAC adresi şöyledir:
1001000001101010010100101000110011011000
00011
Sistemdeki bu sayıyı söylemek ve yazmak zor
olduğu için bu sayı 16'lı sayı sisteminde yazılır:
12 0D 4A 51 9B 03

14.

MAC adresi kim veriyor:
Kart üretmek isteyen firma önce gidip IEEE'ye
başvurur.
IEEE buna 24 bitlik bir üretici kodu verir.
Bu kod Organizationally Unique Identifier(OIU) olarak
adlandırılır. Her üreticiye farklı bir kod verilir.
Daha sonra kart üretici firma ürettiği her ağ kartı için
ilk 24 biti kendi OIU numarası, geri kalan 24 biti ise kartın
seri
numarası(Device
ID-başka
bir
karta
daha
verilmeyecek) olmak üzere MAC adresi belirleyip, ağ
kartının üzerinde programlanabilir bir çipe bu numarayı
yazar.

15.

Böylece bu kartın dünyada eşi olmayan bir
MAC adresi olur.
Bunun sayesinde sizin almış olduğunuz her
ağ kartı üreticisi, üretim tarihi, markası-modeli ne
olursa olsun farklı bir MAC adresine sahip
olacaktır.
Ethernet
birbirinden
ayırmak
kullanılır.
sisteminde
için
bu
MAC
node'ları
adresleri

16. MAC adreslerinin kullanımı

MAC adresleri sayesinde sistemler ağ
üzerinden kendilerine ulaşan veri paketinin
kendilerine gelip gelmediğini anlarlar.
Ethernet ağında, bir bilgisayar bir veri paketi
yolladığında, bu paket ağdaki tüm sistemlere
ulaşır. Her makina paketin ilk bölümü olan
alıcı MAC adresini okur ve kendi MAC
adresiyle kontrol eder. Eğer gelen paket
kendine aitse işler, değilse göz ardı eder.

17.

18.

Ethernet'in bu özelliği ciddi bir güvenlik
açığına yol açabilir. Packet Sniffer olarak
adlandırılan programlar, bilgisayara gelen veri
paketlerini MAC adresi ne olursa olsun alıp
kullanmaya izin verirler. Bu tip programlar iyi
niyetle kullanıldığında problemlerin çözümüne
yarayabileceği gibi, yerel ağınızda meraklı bir
kullanıcının sizin aslında başka bir makinaya
göndermekte olduğunuz her dosyayı izlemesine
neden olabilir.

19. Unicast, Broadcast ve Multicast Adresleri

Bir paket birden fazla noktaya 3 değişik şekilde
gönderilebilir.
Unicast: Sunucu her bir istemci için ayrı bir paket
göndermek zorunda (web,ftp) Problemleri: Bant genişliği
gereksinimi yüksektir. Bant genişliği gereksinimi istemci
sayısıyla doğru orantılıdır. 100K * 10 istemci = 1000K
Broadcast: Sunucu tarafından paketin ağdaki tüm
istemcilere gönderilmesi Problemleri: Tüm istemciler paketi
almak istemeyebilir. Paketi almak istemeyen istemcilerin
meşgul edilmesi.
Multicast: Sunucu tarafından paketin sadece paketi
almak isteyen grup içindeki istemcilere gönderilmesi.

20. CRC hata denetimi

Cyclic Redundancy Check veri paketlerinin elektrik
sinyali olarak kablodan geçerken bozulmaları durumunda
bu bozulmanın yani veri paketinin karşıya yolda değişmiş
olarak ulaştığının tespitine yarar.
Gönderen taraf, veri paketine konacak veriyi
matematiksel bir işlemden geçirir. İşlemin sonucu CRC
kodudur. Veri ve CRC kodu karşı tarafa yollanır. Alıcı
paketi açar, veriyi okur, aynı matematiksel işlem veriye
uygulanır. Sonuç eğer veri yolda bozulmadan, yani bir bit'i
bile değişmeden gelmişse, CRC kodu ile aynı olmalıdır.
Aksi halde alıcı gönderen makineye ilgili paketi tekrar
yollamasını söyler.

21. (CSMA/CD)

Carrier Sense, Multiple Access, Collision
Detection : Ethernet kartı veri gönderimine
başlamadan önce kablonun kullanımda olup
olmadığını kontrol eder. Eğer o anda diğer
bir sistem kablodan veri aktarıyorsa buna
Carrier denir. Kabloda aktarım olup
olmadığını tespit Carrier Sense'dir.

22.

Kablo boşta olduğunda her Ethernet
arayüzüne sahip cihaz eşit hakka sahiptir ve veri
aktarımına başlayabilir. Buna Multiple Access
denir. Bir ethernet ağında bilgisayar üzerinde
çalışan işletim sistemi veya kullanıcısı önemli
değildir.
Bazı durumlarda iki sistem kablonun boş
olduğunu tespit ederek aynı anda veri aktarımına
başlayabilir. Bu durumda iki tarafın yolladığı veri
çakışır(Collision). Ethernet kartları çakışmayı
hemen tespit ederler(Collision Detection).

23. Collision durumları

Collision veya çakışma kelimesi insanda olumsuz bir
etki uyandırsa da, bir ethernet ağında çakışmaların
oluşması gayet normaldir.
Eğer birden fazla ethernet kartı aynı anda veri
iletimine geçerlerse çakışma oluşur. Sistemler kendi
yolladıklarıyla kablodan geleni karşılaştırarak bunu hemen
tespit ederler. Bunun akabinde her iki taraf da özel bir
algoritma ile belirlenen rastgele bir süre boyunca beklerler.
Çakışmaların oluşması ethernetin doğasında olan bir
şeydir ve her ethernet ağında çakışma olması
kaçınılmazdır.

24.

Ethernetin bu yapısı ağdaki trafik yoğunluğu
arttıkça kendisini duruma uydurmasını sağlar.
Ethernet aynı veri paketini 16 denemeden sonra
hala gönderemediyse bu paketi iptal eder. Bu
ancak çok uzun bir süre çok aşırı yoğunluk
yaşanması durumunda, veya kabloda meydana
gelen bir arıza nedeniyle olabilir.

25. Ethernet ne kadar hızlı

CSMA/CD tekniği nedeniyle ethernet veri aktarımı
yapabileceği belli bir süreyi çakışmalarla uğraşırken harcar.
Dolayısıyla hiçbir ethernet söylendiği gibi 10Mbs veya
100Mbs'de çalışmaz. Daha doğrusu sizin birim zamanda
aktardığınız veri miktarı bu değerlere hiçbir zaman
ulaşamaz çünkü ağdaki bu veri aktarım kapasitesinin bir
bölümü collision ve broadcast mesajları ile harcanmaktadır.

26.

Ethernet’in tipik özellikleri aşağıdaki gibi sıralanabilir
- Basitlik
- Düşük Fiyat
- Uyumluluk
- Adresleme Esnekliği
- Bütün İstasyonlara Eşit Haklar
- Bakıma Uygun Olma
Ethernet Çeşitleri:
- Ethernet(2.94 Mbps, 5 Mbps, 10 Mbps)
- Fast Ethernet (100 Mbps)
- Gigabit Ethernet (1 Gbps)
- 10 Gigabit Ethernet (10 Gbps)

27. Gigabit Ethernet

Bilgisayar ağları üzerindeki veri aktarımı her geçen gün artarken
birçok uygulamanın da ağ üzerinde kullanılabilir hale gelmesiyle daha
yüksek hızlara erişebilme kaygıları ortaya çıkınca, daha hızlı ethernet
için de kollar sıvandı.
Gigabit Ethernet Fast Ethernet ve Ethernet’le tamamen uyumlu
olan artık yeni diyemeyeceğimiz bir teknolojidir. Ethernet’in devamı
olmasından dolayı yaygınlaşma konusunda oldukça büyük avantajlara
sahiptir. Gigabit Ethernet 802.3z standardı multi-mode ve single-mode
fiber optik kablo üzerinden 1000 Mbps hızla full dublex çalışma
prensiplerini açıklamaktadır. Gigabit spesifikasyonunda 1000 BaseSX
(multimode fiber optik kablo ile 500m varan mesafelerde gigabit hızını
sunar) ve 1000Base LX (Single Mode laser kullanarak fiber optik
üzerinden 5Km gibi mesafelere kadar gigabit hızını sunar)olmak üzere
iki adet fiziksel ara birim tanımlanmıştır.

28. 10 Gigabit Ethernet

Ethernet’in her gelişiminde ki 10 Gigabit Ethernet, Ethernet
bandgenişliği hiyerarşisindeki son gelişmelerden biri olarak göze
çarpıyor. 10 Gigabit Ethernet daha önceki Ethernet teknolojilerinin
birçok özelliğini taşıyor olmasına rağmen daha düşük maliyetli ve
uygulaması kolay bir ağ teknolojisi olarak da Ethernet teknolojisine
aşama kaydettiriyor.
10 Gigabit Ethernet ve Ethernet’in diğer sürümleri arasında iki
temel fark var. İlki daha büyük alan ağların kurulmasını sağlayan optik
alıcıların uzun menzilli olarak (40+ km) kullanılabilmesinin sağlanması.
İkincisi ise 10 Gigabit Ethernet’in varolan senkronize optik ağlar
üzerinden taşınmasını sağlayan WAN (geniş alan ağı fiziksel katmanı)
seçeneği.
10 Gigabit Ethernet standardı üzerindeki çalışmalar 1999 yılının
başlarında IEEE 802.3-HSSG (higher speed study group) projesinin bir
parçası olarak başladı. Standart geliştikçe teknolojiye yönelik yatırımlar
sürekli olarak artıyor.

29. Genişliklerine Göre Ağlar

BAN - Vücut alan ağı (Body Area Network)
PAN - Kişisel alan ağı (Personal Area
Network)
CAN - Kampüs alan ağı (Campus Area
Network)
LAN - Yerel alan ağı (Local Area Network)
MAN - Metropol alan ağı (Metropolitan Area
Network)

30. Genişliklerine Göre Ağlar

SAN - Depolama alan ağı (Storage
Area Network)
VPN - Sanal özel ağ (Virtual Private
Network)
WAN - Geniş alan ağı (Wide Area
Network)

31. Genişliklerine Göre Ağlar

BAN - Vücut alan ağı (Body Area Network)
Bir kablosuz vücut alanı ağı (WBAN) veya bir vücut sensörü ağı (BSN) veya
bir tıbbi vücut alanı ağı (MBAN) olarak da adlandırılan vücut alanı ağı ( BAN ),
giyilebilir bilgi işlem cihazlarının kablosuz ağıdır. BAN cihazları vücuda implant
olarak gömülü olabilir , vücuda sabit bir pozisyonda yüzeye monte
edilebilir veya insanların farklı şekillerde taşıyabileceği cihazlara eşlik edebilir.
giysi ceplerinde, elle veya çeşitli çantalarda olduğu gibi pozisyonlar.

32. Genişliklerine Göre Ağlar

PAN - Kişilen alan ağı (Personel Area Network)
10 metrelik bir alanı kapsayan, kişisel alan kavramıyla kastedilen cihazların birbirlerine bağlanmasıyla
oluşturulan ağı tanımlamaktadır. Örneğin; üzerinde saat, çağrı cihazı, cep telefonu, pda, mp3
player ve dizüstü bilgisayar gibi cihazlar taşıyan bir kişi, 5 adet ekran, 3 adet klavye ve 4 adet iletişim
cihazı taşıyor demektir. Bu cihazlar arasında uygun bir veri paylaşım ağı kurulduğunda basit anlamda
bir PAN kurulmuş olur.

33. Genişliklerine Göre Ağlar

CAN - Kampüs alan ağı (Campus Area Network)
Bir eğitim veya kurumsal kampüsü kapsayan bir ağdır. Örnek olarak ilkokullar, üniversite kampüsleri ve şirket
binaları verilebilir. Bir kampüs alan ağı, belirli bir alandaki birden fazla binaya yayılabileceği için yerel alan ağı
LAN'ından daha büyüktür. Çoğu CAN, tek bir ağ oluşturmak için bir araya gelen anahtarlar ve yönlendiriciler
aracılığıyla bağlanan birkaç LAN'dan oluşur. Ağa (kablolu veya kablosuz) erişimi olan kullanıcıların ağdaki diğer
sistemlerle doğrudan iletişim kurabilmeleri nedeniyle LAN'lara benzer şekilde çalışırlar.

34. Genişliklerine Göre Ağlar

Local Area Network (LAN-Yerel Alan Ağı)
Yalnızca birkaç cihazın birbirine bağlanarak sınırlı bir alanda
oluşturdukları ağ çeşididir. Buna sınıf içinde kurduğumuz ağı örnek
verebiliriz. Bu ağda ağ kabloları, bilgisayarlar, kontrol cihazları yer alır.
Genelde dosya paylaşımı veya yazıcı paylaşımı için kurarız.

35. Genişliklerine Göre Ağlar

Metropolitan Area Network ( MAN- Metropol Alan
Ağı)
Geniş bir alan içerisinde kullandığımız ağ çeşididir.
Mesela
bir
üniversite
yerleşkesi
içerisinde
kullandığımız ağ buna örnektir. Veya bir mağazanın
aynı şehir içindeki iki ofisinin bağlantısı MAN’dır. LAN
ağlarından daha geniş bir alanı kapsar. Aslında birkaç
LAN ağının birleşmesiyle de oluşur. MAN bir kamu
kuruluşu veya özel bir kurum yönetir. Ama birden fazla

36. Genişliklerine Göre Ağlar

Metropolitan Area Network ( MAN- Metropol Alan
Ağı)

37. Genişliklerine Göre Ağlar

Wide Area Network (WAN- Geniş Alan Ağı)
Çok geniş alanlar içinde cihazların birbirine bağlanmasıyla
oluşur. Buna örnek olarak bir bankanın Türkiye’deki tüm
şubelerinin birbiri ile bağlantısını örnek veririz. Birçok tipte cihazı
ve bir çok tipte alt ağı birbirine bağlar. Asıl amacı veri
paylaşımıdır. Ama bu veri paylaşımının güvenli ve hızlı olması
için de ağda bir çok cihaz bulunur.
Biraz LAN ağlara göre yavaştır. Çünkü kullanıcı sayısı çok çok
fazladır. LAN ağlarda kullanıcı sayısı kısıtlıdır. Kapasitesi
sınırlıdır. Fakar WAN ağlarında herhangi bir kısıtlama yoktur.

38. Genişliklerine Göre Ağlar

Wide Area Network (WAN- Geniş Alan Ağı)

39. Genişliklerine Göre Ağlar

Virtual Private Network (VPN- Sanal Özel Ağ)
Adından da anlaşılacağı gibi özel bir ağ hattı oluşturulmuş gibi iletişim
kurulur. Yani sanki size özel bir hat çekilmiş gibi veri paylaşımı yaparız.
Bilgileriniz daha güvende olurlar. Çoğunluklar ticari işletmelerde güvenlik için
tercih ederiz. Evinizden işyerinizdeki ağa bağlanmak için yine VPN’leri
kullanırız.

40. Genişliklerine Göre Ağlar

Storage Area Network ( SAN- Depolama Alan Ağı)
İnternet kullanımının artmasıyla depolama sorunları da ortaya çıktı. Bu depolama ünitelerinin
güvenliğini sağlamak ise ayrı bir sorun. Bu nedenle ana ağdan ayrı güvenlikli bir ağ oluşturma
gereği ortaya çıktı. Bir şirket düşünün veya bir banka. Zaman geçtikçe veri tabanında daha fazla
bilgi oluşacağı için ayrı bir depolama ünitesi de gerekecektir. Fakat istenilen zamanlarda o
bilgilere ağ üzerinden de erişmek gerekecektir. SAN ağları sayesinde bu sorunları çözmüş
oluyoruz.

41. Genişliklerine Göre Ağlar

42. Ortamlarına Göre Ağlar

ATM
Ethernet
FDDI
Token Ring

43. Topolojilerine Göre Ağlar

Ağaç (Hiyerarşik) Topolojisi
Yıldız (star) Topolojisi
Halka (Ring) Topolojisi
Örgü (Mesh) Topolojisi
Yol (BUS) Topolojisi

44.

Büyük şehir alan ağları (MAN) bir şehirdeki
adanmış ağ boyunca kullanılan bilgisayarları
bağlamakta kullanılır. Bu ağ genel bir iletişim
sağlayıcı, kablolu TV hattı sağlayıcı veya
kablosuz
iletişim
sağlayıcı
tarafından
desteklenmektedir. Bir çok faklı özel ağın içten
bağlanmasıyla tek bir daha geniş MAN
biçimlendirilir.Bu bazen bilginin özel yatırımlarla
devlet kurumlarının bilgi paylaşmasına da izin
verebilir.

45.

Geniş Alan Ağları (WAN) daha küçük ağları içten bağlar.Bu
ağlar yakın olabildikleri gibi çok büyük mesafelerdede
olabilirler. Ağ büyüdükçe, daha fazla içten bağlantı
eklendikçe karmaşıklık ve WAN boyutları artar. İki yer
arasındaki farklı türde bilginin taşınabilmesi için veri kanalları
paylaşılabilir yada çok büyük miktarlarda veriyi taşımak için
bir çok veri kanalı birleştirilebilir. WAN bir şehir içindeki bir
kurumun farklı olanakları içten bağlayabildiği gibi farklı
ülkeler içindeki farklı şehirleri de
bir birine bağlar.
Bağlantılar, kiralık hatlar, uydu iletişimi,genel anahtarlamalı
veri ağları, çerçeve yedekleme, eş zamansız aktarım ortamı
veya daha farklı bir iletişim şekli olabilir. Önemli olan WAN ın
kullanıcısı bunu LAN dan faklı görmemesidir.

46.

WAN lar bir çok bileşenden yapılmıştır.Bu bileşenler
bilginin ağ üzerinde nasıl gönderildiğini,ağ güvenliğini
ve ağ erişimini denetlerler.Veri, var olan hatlardan ve
band genişliklerinden daha
iyi yararlanabilmek için
alt birimlere ayrılır. WAN ları LAN larla genel iletişim
ağlarında bağlamada çoklayıcılar kullanılır.

47.

ÇOKLAYICILAR(çoklayıcılardan sınavda sorumlu
değilsiniz)
İletişim kuran iki birim, genellikle aralarındaki
iletişim ortamını tam kapasite ile kullanamaz.
İletişim ortamlarının yüksek maliyetli yatırımlar
olduğu düşünüldüğünde , kapasitenin paylaşılarak
daha verimli bir kullanımın sağlanması gerektiği
açıktır. Bu kapasite paylaşımı için kullanılan genel
terim Çoklama dır. Çoklamayı sağlayan aygıtlar ise
Çoklayıcı (Multiplexer)dır. Çoklama sayesinde
yüksek kapasiteli fiber optik, eşeksenli kablo ya da
uydu bağlantıları üzerinden çok sayıda ses, veri,
video vb. iletimini gerçekleştirmek olasıdır.

48.

Çoklama, birçok birimin aynı anda tek bir ortam üzerinden iletim yapabilmesini sağlar.
Çoklayıcı şekilde görüldüğü gibi, tek bir veri bağlantısı ile iletişim ortamının diğer
ucundaki Ayırıcı'ya (Dimultiplexer) bağlanır.

49.

Yüksek kapasiteli bir aktarım ortamını verimli bir
şekilde kullanabilmek için, birçok birim çoklayıcıya
aynı anda veri gönderirler. Çoklayıcı, bu verilerin
tümünü alır ve iletişim ortamı üzerinde ayrı
kanallarda taşır. Böylece birçok düşük kapasiteli
kanalın birleşiminden, yüksek kapasiteli bir hat
oluşur ve bu ortamda kapasite paylaşılarak tüm
birimlerin ilettiği veri hızla gönderilmiş olur.

50.

Veri gönderim hızının artması, iletişim maliyetini düşürür. Bilgisayar
ağına doğrudan bağlanacak olan bilgisayarlar öncelikle bir
çoklayıcıya bağlanırsa, bilgisayardan gelen tüm veriler çoklayıcı
aracılığı ile tek ve hızlı bir hat üzerinden diğer çoklayıcıya veya ana
bilgisayara gönderilebilir. Ağın diğer tarafında başka bir çoklayıcı var
ise, bu aygıt çoklanmış veriyi alır, bilgisayarlardan geldiği şekilde
ayırır ve uygun ana bilgisayar kapısına gönderir. Çoklayıcılar,
simetrik ve çift yönlüdürler.

51.

Birden çok bilgisayarın tek bir hat üzerinden birbaşka bilgisayara veri
gönderdiğini varsayalım. Veri göndermek isteyen bilgisayarlar öncelikle bir
çoklayıcıya bağlanırsa, çoklayıcı her bilgisayardan gelen verileri daha küçük
parçalara ayırır ve gelen tüm paketleri tek bir hat üzerinden hızlı bir şekilde
alıcıya gönderir. Diğer uçta ise bir iletiye ait paketler, sıraları bozulmadan
yeniden birleşerek gidecekleri adrese ulaştırılır.

52. LAN karakteristikleri ve bileşenleri

LAN, bağımsız aygıtların birbiri ile doğrudan iletişimine
izin vererek , kendi düğümleri arasında eş iletişimini
(peer communication) destekler.
IEEE, belli bir coğrafi alan sınırlamasını vurgulayarak
LAN ı Geniş Alan Ağlarından -WAN ayırır. Tipik olarak,
LAN yaklaşık 6 mil i aşmamalıdır. Ve sıklıkla tek bir
bina veya yan yana yer alan binalar bloklarını içine
alır.(Örneğin bir Üniversite kampüsü)

53.

LAN lar , kablolama sistemlerini karakterize eden
biçimlerde de ifade edilirler. Buna ek olarak aşağıdaki
karakteristikleride içerirler:
Aktarım Ortamı- Verilen LAN da kullanılan kablo tipi
Aktarım Tekniği- Aktarım ortamının iletişim için nasıl
kullanıldığını tanımlar.
Erişim Denetim Yöntemi- LAN istasyonlarının, kendi
erişimlerinde aktarım ortamının denetim yöntemidir.

54.

Aktarım ve Erişim Denetim Yöntemi
Bilgiyi aktarmak için çok değişik fiziksel iletişim
bağlantıları kullanılmaktadır. Yeni fiziksek bağlantılar
günden güne gelişmekte aktarım oranları artmakta ve
kullanımda olanların fiyatları düşmektedir.
Geleneksel aktarım ortamları da LAN larda
kullanılıyor olmasına rağmen günümüz LAN iletişimi
bükülmüş tel çifti, eşeksenli kablo ve fiber-optik üzerinden
olmaktadır.

55.

Aktararım Teknikleri
Verilen bir LAN çevresinde, herhangibir
aktarım ortamı benimsendikten sonra LAN
tasarımcısı, fiziksel iletişim bağlantısında
kullanacağı tekniği seçmek zorundadır.
Genelde , iki aktarım tekniği
kullanılmaktadır:
Baseband (Tabanbant)
Broadband (Genişbant)

56.

Baseband, bilgiyi fiziksel aktarım ortamı üzerinden taşımak
için kesikli (ayrık-discrete) sinyalleri (ışık ve elektrik sinyalleri 0 ve 1
ler ile tanımlanır) kullanır. Bu sinyal tekniği sayısal sinyalleme (digital
signalling) olarak bilinir. Baseband aktarımı, tek bir veri sinyalini
aktarmak için bütün iletişim kanal kapasitesini kullanır. Ağa çoklu
istasyonlar
iliştirildiğinde,
genel
iletişim
kanalı
kesinlikle
paylaşılmalıdır. Bu teknik Zaman Bölünmeli Çoklama (TDM-Time
Division Multiplexing) olarak bilinir. Burada, iliştirilen istasyonlar bir
defada bir sinyali aktarmak üzere paylaşırlar. Bilginin tek bir kablo
üzerinden tek bir kanal ile iletildiği bir ağ türüdür. Örnek olarak
ethernet, BRI ISDN ağları verilebilir.

57.

Sayısal
aktarımdaki
sinyaller
kanal
boyunca
zayıflayabilirler ve biçimleri bozulabilir. Bu durumda , alıcı
istasyon sinyali almada ve yorumlamada zorlanabilir. Bir
başka deyişle , bir “1” ile bir “0” arasındaki fark
anlaşılmayabilir. Sinyal bozulmasının önüne geçmek için
sinyalin yolu üzerine stratejik noktalara , yineleyici
(repeater) denilen aygıtlar yerleştirilir. Yineleyiciler sinyali
yeniden oluşturup uzaklara doğru yeniden aktarır.

58.

Broadband
aktarım,
tipik
olarak
kesiksiz
(nondiscrete) örneksel (analog) sinyalleri, aktarım
ortamından, elektromanyetik dalgalar biçiminde sürekli
olarak aktarır. Kesikli bilgiler , genlik (amphiltude), sıklık
(frequency) veya faz (phase) modülasyonu kullanılarak
örneksel sinyallere dönüştürülüp genişbant tekniği ile
taşınabilir. Radyo aktarımında , genlik modülasyonu AM,
sıklık modülasyonu FM olarak bilinir. Genelde , taşıyıcı
bilginin sıklığı ve genliği yüksekse bu sinyalle taşınabilir.
En yüksek sıklık ile endüşük sıklık arasındaki fark kanal
üzerinden taşınan bilginin kapasitesini yansıtır ve bant
genişliği (bandwith) olarak bilinir. Bant genişliği doğrudan
kanal kapasitesinin bir başka ölçüsü ile ilgilidir. Buda kanal
üzerinde saniyede taşınan bit sayısıdır ve veri oranı (data
rate ) olarak bilinir. Tek bir kablo üzerinden birden fazla
kanal ile veri iletiminin yapıldığı ağ türüdür. Örnek olarak
Kablo TV

59.

Aktarım Denetimi
Genelde, değişik aktarım denetim yöntemleri
aşağıdaki gibi sınıflandırılabilir:
Merkezi Denetim : Ağın içinde istasyonlardan biri
tüm ağı denetler ve diğer istasyonlara aktarım
izni verir.
Rastgele Denetim: Özel izin olmadan herhangi bir
LAN istasyonuna aktarımdır.
Dağıtık Denetim: Bir defada sadece bir istasyona
aktarım hakkı verir. Aktarım hakkı bir
istasyondan diğerine geçer. Bütün istasyonlar,
ağa erişimin denetimini birlikte yaparlar.