Жартылай өткізгіштер

1.

Орындаған: Нақыпбаева А.
Тобы: 106 ФК Б
Қабылдаған: Сыздық А.

2.

І. Кіріспе
1. Жартылай өткізгіштер
ІІ. Негізгі бөлім
1. Металдардағы электр тогы
2.Сұйықтардағы электр тогы
3.Газдардағы электр тогы
4. Жартылай өткізгіштердегі электр
5.Вакуумдегі электр тогы
ІІІ. Қорытынды
ІV. Пайданылған әдебиеттер

3.

Металдардағы электр тогы
иондар
Заряд тасушылар
электрондар
Сu
Рикке тәжірибесі
Мандельштам-Папалекси
(1913ж) Стюарт-Толмен(1916ж)
e
1,8 1011 Кл / кг
me
Вольт-амперлік
сипаттама
Al
Cu
Бейне
материал
Бейне
материал
Қала желісі – 1жыл-Q=3,5млн.Кл
Салмағын өлшеу
Заряд тасымалдауда иондар
қатыспайды.
Үдету-тежеу-инерция-ток
L=500м v=300м/c
Металдағы заряд
тасушылар- электрондар!

4.

Сұйықтардағы электр тогы
Диэлектриктер-дистелген су.
Өткізгіштер- тұздардың, қышқылдардың судағы ерітінділері.
Жартылай өткізгіштер-балқытылған селен
Бейне
материал
Бейне
материал
Электролиттік диссоциация(бөлу)
Электролиз
CuSO4 Cu 2 SO4 2
Фарадей заңы
m m0 N i
k
M q
MI t
kI t
N A q0i N Aen
M
N Aen
Вольт-амперлік
сипаттама
Иондық өткізгіштік!
Зат тасымалдануы
Қолданылуы:
1. Таза металдарды алу.
2. Гальваностегия.
3.Гальванопластика

5.

Газдардағы электр тогы
Ауа - диэлектрик
-электр тасымалдау желілері
- ауалық конденсатор
- контактілі қосқыштар
Ионизатордың әсерінен газ
өткізгішке айналады.
U E F a n I
nq
U
F at n
I
E
F qE a
d
m
Ауа - өткізгіш
- найзағай
- электр ұшқыны
- металды пісіру
Ионизаторлар: жалын,
ультракүлгін, рентген,
радиактивті сәулелер
t
Бейне
материал
Бейне
материал
Бейне
материал
Газдағы разряд түрлері:
А) солғын разряд
Ә) доғалық разряд
Б)тәждік разряд
В) ұшқындық разряд

6.

Жартылай өткізгіштердегі электр тогы
Жартылай өткізгіштердің металдардан айырмашылығы
а) әртүрлі меншікті кедергі
м ет ж / о диэл
ә) R(t) –тәуелділігі әртүрлі
б) жартылай өткізгіштердегі “R”
жарықтандыруға байланысты (ішкі
фотоэффект)
Өздіндік өткізгіштік
Коваленттік байланыс
Электронды- кемтіктік өткізгіштік
Қоспалы өткізгіштік
5валентті 4валентті
Электронды өткізгіштік
n- типті. Кемтіктер аз
3валентті 4валентті
Кемтікті өткізгіштік
p- типті. Электрондар аз

7.

Жартылай өткізгіштердегі электр тогы
2 жартылай өткізгіштіктердің түйісуі
Тура өткізгіштік
Кері өткізгіштік
I 0
I үлкен
Негізгі емес q жүзеге асады
Негізгі q жүзеге асады
Жартылайөткізгішті диод:
I
3 жартылай өткізгіштіктердің түйісуі
I 0
Жартылай өткізгішті транзистор:
U кр
IЭ
Эмиттер тізбегі
IН IК
Коллектор тізбегі
U шыг

8.

Вакуумдегі электр тогы
Вакуум
p pатм
I 0
10 13 мм.сын.баг
q тасушылар жоқ
Термоэлектрондық эмиссия
Катодты қыздырсақ ,ток
пайда болады
Керек:
Т.Э.Э.- t еркін электрондардың “булануы”
Диод
f ( 0t )
m 2
Aшыг
2
f (зат )
Триод
Электрондық шоқтар. Э.С.Т.
-денеге тигенде оларды қыздырады;
e -тежелген кезде рентгендік сәулелер шығады;
кейбір заттардың жарқырауы;
магнит өрісінде ауытқиды

9.

Қорытындылай келсек, бұл рефератты жазу барысында
жартылай өткізгіштер, олардың негізгі түрлерімен таныстық.
Меншіктік және қоспалық өткізгіштерге анықтама беріп, олардың
әрқайсысына жеке тоқталып өттік. Бұл өткізгіштіктердің негізгі
сипаттамаларын қарастыра отырып, соларға қатысты қорытынды
формулалардың көмегімен есептеулер жүргізуді үйрендік.
Сонымен қатар, жартылай өткізгіштер ретінде қандай элементтер
қолданылатыны, генерация, рекомбинация деген қандай процестер
екені туралы баяндадым.

10.

Көшенов Б. Медициналық биофизика;
оқулық - Алматы, 2008ж
Арызханов Б. Биологиялық физика,
Алматы, 1990ж
Антонов В.Ф. и др. Биофизика. - М. –
2000ж
Тиманюк В.А.,Животова Е.Н.
Биофизика. – У.-2004ж