Тыва дыл шылгалдазынга чогаадыг боданыышкынны бижииринин аргалары

1. МБОО СОШ с Эрзин им. С.Чакар

Тыва дыл шылгалдазынга чогаадыг
боданыышкынны бижииринин аргалары
Лакпаева Г.Ч., т ыва дыл болгаш
чогаал башкызы
corowina.ucoz.com

2. Тыва дыл шылгалдазын унелээри

• 1-ги кезээ- кыскададып бижиир эдертиг- 7балл
• 2-ги кезээ- созуглелди номчааш, 2-14-ку
онаалгаларны кууседир- 13 балл
• 3-ку кезээ- 2-ги кезекте бердинген созуглелге
даянып,онаалганын дугаарын айыткаш,
харыылар бланкызынын 2 дугаарлыг
саазынынга кыска чогаадыгны бижиир- 9 балл
• Немелде 10 балл
• Туннел эн бедик балл- 39
corowina.ucoz.com

3. Кыска чогаадыг бижииринге онаалга

• Бодунарнын бодалынар бадыткаары-биле
созуглелден чижектерни киирип, 70-ден
эвээш эвес состуг угаап-бодаар чогаадыгны
бижинер. Ону билдингир болгаш арыг
кылдыр бижинер.
corowina.ucoz.com

4. Кыска чогаадыгнын тургузуу:

• 1. киирилде кезээ
• 2. кол кезээ (созуглелден болгаш бодунун
чижээ)
• 3. туннел кезээ
corowina.ucoz.com

5. Киирилде кезээн бижиири

• 2-3 домактан тургустунар.
• кол бодалды (тезис) илередир
• Ажыглап болур состер (речевые клеше)созуглелдин авторунун бодалы…
• Бо узундуде бодал…
• Бо созуглелде автор …
(мээн бодалым- биле, мээн коружум,мээн
саналым дээн чижектиг сос
каттыжыышкыннарын хой эвес ажыглап
болур)
corowina.ucoz.com

6. ЧОГААДЫГНЫ ЭГЕЛЭЭРИНИН ЧИЖЭЭ:

• Мээн билип алганым –биле АВТОРНУН
КОЛ БОДАЛЫ СООЛГУ ДОМАКТА «…
______» ЧИГЕ КОСТУП ТУРАР
corowina.ucoz.com

7. 1. Созуглелдин утказын биживес!!!! 2. Кол кезээнге бодалын логиктиг, чижектерге бадылап тургаш, стиль талазы-биле шын илередир

• Кол кезээн бижиири
1. Созуглелдин утказын биживес!!!!
2. Кол кезээнге бодалын логиктиг,
чижектерге бадылап тургаш, стиль
талазы-биле шын илередир
corowina.ucoz.com

8. Кол кезээнге бодалды чижектерге бадыткаар.

Чижектернин саны 2-ден эвээш эвес
1. Созуглелден чижек
2. Бодунун чижээ
corowina.ucoz.com

9. Чижектерни киирер аргалары

• Созуглелден цитатаны ажыглаар
• Домактын дугаарын айтып болур (домак
узун болза)
• Утка талазы-биле аразында харылзааны
тургузарда сос каттыжыышкыннарын
ажыглап болур (Бодалымны шынзыдарыбиле … домактан корээли)
corowina.ucoz.com

10. Чогаадыгнын туннел кезээн бижиири

• Киирилде кезек ышкаш 2-3 домактардан
тургустунар
• Кол кезээнге бижээнин туннеп,
чогаадыгнын кол бодалын бадыткаар.
• Ажыглап болур состер – ынчангаш,ынчап
кээрге, мындыг туннелге келдим, устунде
бижээн чуулду туннеп
corowina.ucoz.com

11. Абзацтар саны 3-тен эвээш эвес

• 1-ги абзац – киирилде (тезис)
• 2-ги абзац – кол кезээ (созуглелден чижек,
бодунун чижээ)
• 3-ку абзац- туннел

12.

Спасибо за внимание!
corowina.ucoz.com