КЛОСТРИДИЯЛАР
Мақсат: клостридияларға жалпы сипаттама беру
Таксономиясы
Дақылдандыру
Ферменттік белсенділігі
Антигендік қасиеті
Патогенділік факторлары
Патогенділік факторлары
Патогенділік факторлары
Резистенттілігі
Резистенттілігі
Эпидемиологиясы
Патогенезінің ерекшеліктеріне
Клиникалық көріністері
Иммунитеті
Микробиологиялық диагноз қою
Емдеуі
Алдын алуы
Қолданылған әдебиеттер:
1.88M
Category: medicinemedicine
Similar presentations:

Клостридиялар

1. КЛОСТРИДИЯЛАР

2. Мақсат: клостридияларға жалпы сипаттама беру

Жоспар:
• 1. Таксономия
• 2. Морфология
• 3. Дақылды өсіру
• 4. Патогенді факторлары
• 5. Антигендік құрылымы
• 6. Микробиологиялық диагностикасы
• 7. Емдеу
• 8. Профилактика

3. Таксономиясы

• Тұқымдастығы: Bacillaceae
• Туыстастығы: Clostridium
• Түрі:
C.perfringens, C.novyi, C.septicum,
C.histoliticum, C.sordellii және т.б.

4.

Clostridium Associated Human Disease

5.

Псевдомембраналық колит
(Бунова С.С. и др.)

6.

http://www.emdocs.net/d-list-superbugs-clostridium

7.

Dhara P. Amin (EM Resident Physician, Keck School of Medicine/Department
of Emergency Medicine, LAC+USC Medical Center)

8.

9.

10.

11.

А -- C. tetani ("барабанные палочки). Б -- C. perfringens (C. welchii). B -- C. botulinum
("теннисные ракетки").

12. Дақылдандыру

• Clostridium perfringens сұйық және тығыз
қоректік орталарда анаэробты жағдайда өседі.
• Clostridium tetani бос оттегіге өте сезімтал, еттіпептонды агарда және желатинде баяу өседі.
Тығыз қоректік орталарда мөлдір немесе сәл
сұрлау ұзынша беткейлік колониялар құрайды.
• C.botulinum – қатаң анаэроб. Өсу үшін қолайлы
температура 28-370С, ортаның рН 7,2–7,4
болуы қажет. Қанды агарда майда мөлдір,
гемолизбен қоршалған колониялар түзеді.

13.

14.

15. Ферменттік белсенділігі

• сахаролиттік белсенділігі глюкозаны,
лактозаны, мальтозаны ферменттеп, қышқыл
мен газға дейін ыдыратуымен байқалады,
• протеолиттік белсенділігі желатинді
гидролиздеуімен, сүтті ұйытып газ бөлуімен
байқалады,
• лецитеназалық,
• гемолитикалық
• тышқандарға леталдылық белгілерімен
айқындалады.
15

16.

17. Антигендік қасиеті

• C. perfringens түрі 6 сероварларға бөлінеді: А,
В, С, Д, Е, Ғ.
• Н-антигені бойынша C.tetani 10 серологиялық
варианттарға бөлінеді. О-антиген барлық
типтерге жалпы ортақ болып келеді.
• C.вotulinum–нің экзотоксин түзуі.
Экзотоксиннің антигендік спецификалылығы
бойынша ботулизм қоздырғышының 8
серологиялық варианттарын ажыратады. Ең
көп таралған сероварлары: А, В, Е.

18. Патогенділік факторлары

• C.perfringens-тің 5 типінің ішінде ең жиі газды
гангрена қоздыратыны А типі болып табылады.
• Патогенезінде негізгі патогендік үрдісті дамытатын
α-токсин (С фосфолипаза) болып табылады, оны
қоздырғыштар өндіріп шығарады.
• Сонымен қатар C.perfringens ОЖЖ-не әсер ететін
экзотоксин түзеді (мембранотоксиндер,
цитотоксиндер, некротоксиндер, энтеротоксиндер),
дәнекер тінді, сондай-ақ эритроциттерді
ыдырататын гемолизиндік агрессия ферменттерін
(коллагеназа, гиалуронидаза, ДНҚаза) бөледі.

19. Патогенділік факторлары

• C.tetani
• Тетаноспазмин, жүйке тіндерін
зақымдайды (функциональдық бекітуші).
• Тетанолизин, эритроциттерді ерітеді,
кардиотоксикалық қабілетке ие
(мембранотоксин).
• Токсиннің таралу жолдары: гематогендік,
нейрогендік.

20. Патогенділік факторлары

• Cl.botulinum патогенділік факторы нейротоксиндік және
гемаглютинациялаушы әсер ететін
термостабильді экзотоксин.

21.

Mechanism of Action of
Botulinum Toxin

22.

Mechanism of Action of
Tetanus Toxin

23. Резистенттілігі

• Клостридиялардың вегетативті түрлері
оттегіге, қышқылға, күн сәулесіне,
қышқылдың жоғары температурасына,
дезинфекциялық ерітінділерге сезімтал
болып келеді.
• Споралары жоғары температураға,
қышқылдарға, және басқа физикалық,
химиялық факторларға тұрақты.

24. Резистенттілігі

• Сіреспелік таяқша дезинфектанттарға
тұрақты. Қайнатқан кезде споралар 50-60
минуттан кейін жойылады.
• C.botulinum ұзақ уақыт топырақта
сақталады, оның споралары физикалық
және химиялық әсерлерге төзімді
(қайнатқанда 3–5 сағат шыдайды).

25. Эпидемиологиясы

• Адам мен жануарлар ішегінің қалыпты
мекендеушісі
бола
отырып,
нәжіспен
топыраққа түседі, онда спора түрінде ұзақ
жылдар бойы сақталады. Топырақтарда кейбір
клостридиялар көбейе де алады.
• Кең таралуына байланысты газды гангрена
қоздырғыштарын жұқтыру өте жиі кездеседі,
әсіресе жаппай жарақаттар алғанда (соғыс,
апаттар
кезінде),
жараға
уақытында
хирургиялық өңдеу жүргізбегенде жұғу
мүмкіндігі жоғары.

26. Патогенезінің ерекшеліктеріне

• Өсу потенциалының жоғары болуының арқасында
C.perfringens тіндер мен ағзаларға тез арада таралып,
гистотоксикалық және ферменттік – белсенді заттардың
арқасында ісіктік-некротикалық реакция береді.
• Сіреспенің жұғу көзі – топырақ, шаң, жұғу
механизмі – жарақаттық, артифициалдық.
• Ботулизм патогенезінің ерекшеліктері:
• Инкубациялық кезеңі өте қысқа (сағаттар) астан
улану.
• Қарқынды дамитын жалпы улану құбылысы.
• Бульбарлы жүйке орталықтарының зақымдалуы.
• Сал болудың дамуы.

27. Клиникалық көріністері

• Газды гангрена. Жасырын кезеңі қысқа – 1-3
күн, клиникалық көрінісі әрқилы және ісікке,
жарақатта газдың түзілуіне, іріңнің пайда
болуына, интоксикацияға байланысты. Басқа
микрофлора өкілдерінің (стафилококтар,
протей, ішек таяқшасы, бактероидтар)
• Сіреспе. Жасырын кезеңі - 6-14 күн.
• Ботулизм. Инкубациялық кезеңі 6–24 сағаттан
2–6 тәулікке дейін созылуы мүмкін.

28. Иммунитеті

• Газды гангрена. Антитоксикалық, кернеулі,
тұрақты емес. Ауырғаннан кейін жеткілікті
иммунитет қалыптаспайды.
• Сіреспе. Кернеулі, ұзақ уақытқа созылады
(вакцина егумен байланысты).
• Ботулизм. Инфекциядан соң иммунитет
қалыптаспайды.

29. Микробиологиялық диагноз қою

• Экспресс-талдау1,5-2 сағаттан кейін негізгі қоздырғышты болжамдық
түрде жобалауға мүмкіндік береді. Экспресс-талдау жарықтық
микроскопта зерттеу мен ИФР-ден тұрады. Науқастың төсегінің
жанында алынған жағындыларды Грам және Гинс бойынша бояйды
(капсуласын анықтау үшін), тірі препараттардан «ілінген тамшы»
жасап қоздырғыштың қозғалғыштығын анықтайды, жасалынған ісәрекеттер микроб морфологиясын анықтауды тездетеді.
• Жеделдетілген талдау -жасалумерзімі бойынша 18-24 сағаттан
аспауы керек, экспресс талдаумен қатар жүргізіледі, ол - қысқа
мерзімде байыту және селективті орталарда зерттеу затын
дақылдандырып, ары қарай қоздырғыш токсинін анықтау арқылы
жүргізіледі.
• Бактериологиялық әдіс. Таза дақылдарын бөліп алу мақсатында осы
орталарда өсіп шыққан колонпиялардан тығыз орталарға қайта себу
жасайды: қантты-қанды агар, Вильсон-Блэр, Вильсон-Хоббс және биік
бағаналы агарларға себеді.
• Дақылдың идентификациясын ары қарай клостридиялардың
биохимиялық және токсигендік сипаттамаларын анықтау арқылы
жүргізеді. Қоздырғыштың түрін ажыратып, идентифифкациялау үшін
72 сағат кетеді.

30.

Micro & Macroscopic C. perfringens
NOTE: Large rectangular
positive bacilli
gram- NOTE: Double zone of hemolysis
Inner beta-hemolysis = θ toxin Outer
alpha-hemolysis = α toxin

31.

C. perfringens Nagler Reaction
NOTE:
Lecithinase (α-toxin; phospholipase) hydrolyzes
phospholipids in egg-yolk agar around streak on right. Antibody
against α-toxin inhibits activity around left streak.

32. Емдеуі

• Газды гангрена. Хирургиялық: жарақат
айналасындағы зақымданған барлық тіндерді
алып тастау. Операциядан кейін кең спектрлі
антибиотиктерді,
гангренаға
қарсы
антитоксикалық сарысуды тағайындайды.
Сіреспеге қарсы антитоксикалық сарысу
немесе
сіреспеге
қарсы
адам
иммундыглобулині қолданылады.
• Ботулизмнің арнайы емі: А, В, Е токсиндеріне
әсер ететін ботулинге қарсы сарысулар немесе
гомологиялы иммундыглобулин.

33. Алдын алуы

• Газды гангренаның жедел алдын алу және
арнайы
емдеуі
үшін
қолданылатнын
препараттар: гангренаға қарсы поливалентті
антитоксикалық сарысулар.
• Сіреспеге қарсы белсенді иммунитет жасауға
қоданылатын препарат – сіреспелік анатоксин.
• Ботулизмнің арнайы белсенді алдын алу үшін
қоданылатын препараттар: Трианатоксин.
Құрамында А, В, Е, ботулиндік анатоксиндері
бар және Тетраанатоксин.

34.

35. Қолданылған әдебиеттер:

• Стейнер Р. Мир микробов. – Москва, Мир, Т1- Т3, 1979.
• Современная микробиология. Под ред. Й. Ленглера, Г. Древса, Г.
Шлегеля. Прокариоты. Т1-Т2, Мир, 2005
• Борисов Л.Б. Медицинская микробиология, вирусология и
иммунология.
• Поздеев О.К., Покровский В.И. Медицинская микробиология, 2001г.
• Воробьев А.А. Медицинская микробиология, 2004
• Bae C1, Bourget D1. Tetanus. StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL):
StatPearls Publishing; 2017- 2017 Oct 18.
• Jeffery IA1, Karim S. Botulism. StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL):
StatPearls Publishing; 2017- 2017 Oct 6.
• Reveles KR1,2, Backo JL3, Corvino FA4, Zivkovic M4, Broderick KC3.
Fidaxomicin versus Vancomycin as a First-Line Treatment
for Clostridium difficile-Associated Diarrhea (CDAD) in Specific
Patient
Populations:
A
Pharmacoeconomic
Evaluation
Pharmacotherapy. 2017 Oct 17. doi: 10.1002/phar.2049.
• Arabshahi S1, Fasaei BN2, Derakhshandeh A1, Novinrooz A1. In silico
Design of a Novel Chimeric Shigella IpaB Fused to C Terminal
of Clostridium perfringensEnterotoxin as a Vaccine Candidate.
• Bioengineered. 2017 Nov 1:0. doi: 10.1080/21655979.2017.1373535.
English     Русский Rules